Dünyada ve Türkiye'de Barış Süreçleri _{Anlamak ve Canlandırmak}

15 Ekim 2016’da İstanbul’da Friedrich-Ebert Stiftung (FES) Türkiye Temsilciliği, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) ve Sabancı Üniversitesi tarafından düzenlenen “Barış Süreçlerini Canlandırmak: Kolombiya, Filipinler, Endonezya” adlı konferansta, bu ülkelerin barış süreçleri içinde olmuş, müzakerelere katılmış kişiler bir araya gelerek yaşadıkları deneyleri dile getirdi. İşte Prof. Dr. Ayşe Betül Çelik’in derlediği bu kitap, böyle bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıktı. Aslında bu çalışma, bir anlamda ülkemizde 29 Temmuz 2009’da dönemin İçişleri Bakanı Beşir Atalay’ın açıkladığı ve buna bağlı olarak görüşmelerin başladığı Kürt Açılımı’nın yerini tekrar çatışmaya bıraktığı 2015’e kadar yaşanan bir dönemden sonra biçimlenerek, başka ülkelerin de inişli çıkışlı seyreden deneyimlerinden esinlendi. Kitapta barış süreçlerinin nasıl geliştiği, çatışma yaratan sorunların ne olduğu ve bunları bilerek barışa giden değişik yolların nasıl geliştiği incelenirken, farklı diyalog yollarını geliştirmenin de önemine değinilmektedir. Yazar ve konuşmacılar barışın en temel özelliğinin “öteki” ile yeni bir ilişki kurma biçimi geliştirmek olduğunu örneklerle açıklarken, varılacak en temel sonucun da tarafların kullanmakta oldukları “eski dil”i terkedip, “yeni” ve “ortak” bir dilde birleşmek olduğu da önemle vurguladı. Konferans bu anlamda üç önemli soruya cevap arıyordu: Bir barış sürecinin kapsayıcılığı nasıl genişletilebilir? Bu süreci bozan ve şiddeti araç haline getiren aktörlere karşı ne yapılabilir? Açmazları aşmada hangi yeni yaklaşımlar üretilebilir? Kitabın son bölümünde ise Türkiye’deki barış sürecini tartışan üç milletvekilinin, AK Parti Diyarbakır milletvekili Galip Ensarioğlu, CHP İstanbul milletvekili Sezgin Tanrıkulu ile HDP Mardin milletvekili Mithat Sancar’ın görüşleri yer alıyor. Gerçekten barış süreci, bu kitapta da göreceğiniz gibi tüm dünyada uzun ve zahmetli bir yolda yürümeyi göze almaktır. Kuzey İrlandalı barış görüşmecisi Jonathan Powel’ın dediği gibi; “barış süreci bisiklet sürmeye benzer, yerimizde saysak bile her şeye rağmen pedalı çevirmeye devam edelim.”