Eğitim Sisteminde Bireyi Tanıma ve Test Dışı Teknikler

Bir Marangoz,

Hiçbir meslek yok ki üzerinde işlem yaptığı ya da yapacağı malzemeyi "tanıma” gereği duymasın. Örneğin, bir marangoz her şeyden önce, üzerinde işlem yapacağı ağacı-masifi birçok yönüyle tanıdıktan sonra işe başlayabilir. Tanımak, ağacı amaca uygun kullanmanın ve işlemenin zorunlu ön koşuldur. Marangoz, ağacın cinsi, sertlik-yumuşaklık, içindeki nem oranı, budak yapısı ve elyaf yönü açısından tanımak zorundadır. Ancak o zaman elindeki ağaçtan ne yapacağına ve nasıl işleyeceğine karar verebilir. Bir marangoz atölyesinde onlarca ağaç türü ve o türlerin de kendi içinde kendine "özgü” yüzlerce farklı oluşum yapıları vardır. Tıpkı sınıf ortamı ve sınıftaki tüm öğrencilerin farklı ve kendine "özgü” oluşları gibi… Marangoz, atölyesindeki ağaçların çeşitliğini, farklılıklarını ve ağaçların farklı gelişim yapılarını bilir. Farklılıkları önemser. İşlem - biçimlendirme (öğretim) sürecinde, her bir ağacın budak yapısını, elyaf yönünü dikkate alır.

Ustalık, önce ağacı tanımaktan ve ona uygun nasıl biçim vereceğini - davranacağını bilmekten geçer.

Bir ülkenin gelişmesi – kalkınması, o ülkenin ne yeraltı zenginliklerine ne de çok verimli topraklarına bağlıdır. Bir ülkenin gelişmesi ve kalkınması ancak bilgiyi üretebilen insan ile mümkündür. İnsan, bilgiyi oradan da teknolojiyi üretir. Teknoloji de yer altı ve yer üstü kaynaklarının değerlendirilmesini, dolayısıyla üretimi sağlar. Gelişme ve kalkınma sadece maddi zenginleşme ile mümkün değildir. Aynı zamanda o ülkenin vatandaşlarının sanat ve estetik ruhunun gelişmesi maddi gelişmeyi tamamlayan bir unsurdur. Maddi zenginlik ile sanat ve estetik zenginliği o ülke insanlarının huzurunun ön koşuludur.

Tüm bunlar ise ülke insanında var olan yetenek, ilgi ve zihinsel potansiyelin ortaya çıkartılıp, uygun eğitim olanakları sunularak yetiştirilmesiyle mümkündür.

Dünyada eğitim sistemlerini kabaca ikiye ayırmak mümkündür. Bireyi yani öğrenciyi TANIMA odaklı sistemler, diğer yanda SINAV odaklı sistemler. Eğitim kurumunun amacı öğrenciyi tüm yönleriyle tanıyıp, onda var olan ya da tespit edilen potansiyel doğrultusunda gelişeceği eğitim ortamını sunmaktır. Böylece birey kendisinde var olan potansiyelini, eğitim yoluyla en üst düzeyde geliştirebilme olanağına kavuşmuş olacaktır. Bu da yukarıda belirttiğimiz bilgi, teknoloji olarak kalkınmış, sanat ve estetik açısından gelişmiş toplumu oluşturacaktır.

Genel anlamda bireyi tanıma odaklı eğitim sistemi, ülke insanının var olan potansiyelini en iyi, verimli ve üretken hale getirerek, ülkenin kalkınmasına ve gelişmesine hizmet etmektedir.

Bireyi tanıma, okul ve sınıf ortamına indirgendiğinde, tanıma odaklı eğitim sisteminde, sınıftaki öğrencisini birçok yönüyle tanıyan öğretmene, öğretme etkinliğini bireyselleştirmesinde katkı sağlarken, öğretimi planlamada, sınıfı yönetmede birçok avantaj ve kolaylıklar sağlayacaktır.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti eğitimin ayrılmaz ve tamamlayıcı bir parçasıdır. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetinin merkezinde tanıma hizmeti bulunur. Sınıf ortamında öğrenciyi tanımak sadece Psikolojik Danışmanların işinin bir parçası değildir. Öğrenciyi sınıf ortamında tanımak özellikle öğretmenlere öğretimi daha iyi sunabilme, sınıfı daha iyi yönetebilme olanağıyla öğretimi bütünleyen bir araçtır.

Bu kitabın amacı psikolojik danışmanların yanı sıra okullarda görev yapan öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının öğrencilerini tanıyarak, öğrenme ve öğretme ortamlarını daha verimli kılmalarında, öğrencilerine onların bireysel özellikleri ve ihtiyaçları doğrultusunda isabetli yardım hizmeti sunmalarına katkı sağlamaktır. Bu amaçla öğrenciyi tanımada kullanılacak "araçlar” hakkında bilgi vermektir. Alanında deneyimli akademisyenlerin hazırladığı bu kitap üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; bireyi tanımanın amacı, önemi ve gerekliliği; bireyi tanımanın eğitim sistemi içindeki yeri; tanımada ilkeler ve etik kurallara, İkinci bölümde; bireyi tanıma tekniklerinin sınıflandırılması ve test tekniklerine, Üçüncü bölümde; bireyi tanımada test dışı tekniklere, Dördüncü bölümde; bireyi tanımada teknoloji kullanımına yer verilmiştir.

Dr. Çiğdem Dürüst

Prof. Dr. Hakan Uşaklı

Öğr. Gör. Mehmet Taki Yılmaz