Gemi sadece bir taşıma aracı değil, donatanın en önemli ve çoğu zaman da tek mal varlığıdır. Donatanın kredi ihtiyacının karşılanmasında en önemli teminat unsuru gemidir. Gemi aynı zamanda deniz alacakları bakımında da yegane teminatıdır. Geminin; donatanın ve deniz alacağı sahiplerinin ihtiyaç duyduğu teminat fonksiyonunu gerçek anlamda yerine getirebilmesi için, cebri satışın gerçek değer üzerinden yapılmasını ve gemi üzerinde deniz ticareti hukuku tarafından deniz alacaklılarına tanınan rüçhan haklarının satış bedeli üzerinden maksimum düzeyde tatminini güvence altına alacak düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyacın karşılanmasında genel icra hukukunun cebri satış kuralları ve prosedürleri yetersiz kaldığından deniz icra hukuku gelişmiş ve genel icra hukukundan çeşitli noktalarda ayrışmıştır. Deniz icra hukukunun genel icra hukukundan ayrıştığı birinci nokta, geminin ihtiyati haczi konusunda olup sadece deniz alacağı sahiplerine geminin ihtiyati haczini talep hakkı tanınmış, sürdürülebilir bir deniz ticaretinin gereği olarak, haciz talep eden alacaklının menfaati ile donatanın ve diğer ilgilerin menfaatlerini dengeleyecek kurallar getirilmiştir. İkinci ayrışma noktası, geminin cebri satış prosedürleri ve cebri satışın hukuki sonuçları konusunda olup buradaki amaç, geminin uluslararası derinlikteki bir piyasada mümkün olan en yüksek katılımla ve en yüksek bedelle satılmasını güvence altına almaktır. Son ayrışma noktası ise geminin cebri satışı üzerine düzenlenecek sıra cetveline ilişkindir. Deniz icra hukukunda sıra cetveli, deniz ticareti hukukunun deniz alacaklılarına gemi üzerinde tanıdığı rüçhan haklarını, cebri icra aşamasında korumak amacıyla özel olarak düzenlenmiştir. Bu araştırmada, yukarıda anılan ayrışma noktaları, genel icra hukukuyla bağlantıları içinde ve uygulamaya ışık tutacak şekilde analiz edilmiştir. Eser, bu haliyle, deniz icra hukukunun bütün meselelerini kapsamaktadır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
DENİZ İCRA HUKUKU AÇISINDAN GEMİ, GEMİ ÜZERİNDE CEBRİ İCRAYA KONU HAKLAR, DENİZ ALACAKLARI VE GEMİNİN İHTİYATİ HACZİ
I. GENEL OLARAK DENİZ İCRA HUKUKU VE KAYNAKLARI
II. DENİZ İCRA HUKUKU AÇISINDAN GEMİ
A. Geminin Tanımı ve Deniz İcra Hukuku Açısından Hangi Tanımın Esas Alınacağı
B. Geminin Hukuki Niteliği
C. Gemi Niteliğinin Kazanılması ve Kaybedilmesi
III. GEMİ ÜZERİNDE CEBRİ İCRAYA KONU HAKLAR
A. Gemi Mülkiyeti
B. Gemi Üzerinde İntifa Hakkı
C. Gemi Alacaklısı Hakkı (Kanuni Rehin Hakkı)
D. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemi, Gemi Payı ve Donatma İştiraki Payının Rehni
E. Gemi Üzerinde Ticari İşletme Rehni
F. Gemi İpoteği
IV. DENİZ ALACAKLARI VE GEMİNİN İHTİYATİ HACZİ
A. Deniz Alacakları
B. Cebri İcra Yoluyla Satışın Öncüsü Olarak Geminin İhtiyati Haczi
İKİNCİ BÖLÜM
GEMİNİN CEBRİ İCRA YOLUYLA PARAYA ÇEVRİLMESİ
I. GENEL OLARAK
II. TTK'NIN TAKİP USULLERİNE DAİR ÖZEL HÜKÜMLERİ
A. Genel Olarak
B. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamlı Takip
C. İflas Yoluyla Takip
D. Kanuni Rehin Hakkı ve Hapis Hakkı Sahiplerinin Takip Usulü
E. Gemi Üzerinde İpotek Hakkı Sahibi Alacaklıların Takip Usulü
III. İCRA TAKİPLERİNDE KAPTANIN, ACENTENİN VE DONATMA İŞTİRAKİNDE GEMİ MÜDÜRÜNÜN TEMSİL YETKİLERİ
IV. HACİZ VEYA REHNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİPTE GEMİNİN MUHAFAZA ALTINA ALINMASI
V. GEMİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ
A. Genel Olarak
B. Her Bir Gemi İçin Ayrı Satış İşlemi Yapılması Zorunluluğu
C. Satış Talebi
D. Yabancı Bir Sicile Kayıtlı Gemilerle İlgili Satış Hazırlıkları
E. Sicile Kayıtlı Türk Ve Yabancı Bayraklı Gemilerin Paraya Çevrilmesi
F. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemilerin Paraya Çevrilmesi
G. Vaktinden Evvel Satış
H. Pazarlık Suretiyle Satış
I. Limanlar Kanunu Uyarınca Geminin İdari Yoldan Satışı
J. İİK Madde 111/a Hükmünün Deniz İcra Hukukunda Uygulanması
VI. PARAYA ÇEVİRMENİN HUKUKİ SONUÇLARI
A. Genel İcra Hukukunda
B. Geminin Paraya Çevrilmesinde
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SIRA CETVELİ
I. GENEL OLARAK
II. KAVRAM VE HUKUKİ NİTELİĞİ
III. DENİZ İCRA HUKUKUNDA SIRA CETVELİNİN DÜZENLENMESİ
A. Genel Olarak
B. İflas Tasfiyesi Dahil, Cebri Satışa Konu Her Bir Gemi İçin Ayrı Sıra Cetveli Düzenlenmesi
C. Gemi Haczine İştirak
D. Deniz İcra Hukukunda Sıra Cetveline İlişkin Hukuki Düzenlemeler
E. Sorumluluğun Sınırlandırılması ve Sıra Cetveline Etkisi
IV. ALACAKLARIN SIRASI
A. Birinci Sıra
B. İkinci Sıra
C. Üçüncü Sıra
D. Dördüncü Sıra
E. Beşinci Sıra
F. Altıncı Sıra
G. Yedinci Sıra
H. Sekizinci Sıra
V. SIRA CETVELİNE YAZILACAK ALACAK MİKTARLARININ HESAPLANMASI
A. Genel Olarak
B. Kanuni Rehin Hakkıyla Teminat Altına Alınan Alacakların Hesaplanması
C. Gemi İpoteği ile Teminat Altına Alınan Alacakların Hesaplanması
D. Gemi Üzerinde Taşınır Rehni ve Hapis Hakkıyla Teminat Altına Alınan Alacağın Kapsamı
E. İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetvelinde Faiz Hesabının Özellikleri
F. Sıra Cetvelinde Yer Alan Yabancı Para Alacaklarının Türk Lirası Karşılıklarının Hesaplanması
VI. SIRA CETVELİNE KARŞI BAŞVURU YOLLARI VE SIRA CETVELİNİN KESİNLEŞMESİ
A. Hacizde Sıra Cetveline Karşı Başvuru Yolları
B. İflas Tasfiyesinde Sıra Cetveline Karşı Başvuru Yolları
C. Deniz İcra Hukukunda Sıra Cetveline Başvuru Yolları Konusunda Bazı Özel Durumlar
D. Sıra Cetvelinin Kesinleşmesi ve Paraların Dağıtılması
SONUÇ
KAYNAKÇA
DİZİN
Gemi sadece bir taşıma aracı değil, donatanın en önemli ve çoğu zaman da tek mal varlığıdır. Donatanın kredi ihtiyacının karşılanmasında en önemli teminat unsuru gemidir. Gemi aynı zamanda deniz alacakları bakımında da yegane teminatıdır. Geminin; donatanın ve deniz alacağı sahiplerinin ihtiyaç duyduğu teminat fonksiyonunu gerçek anlamda yerine getirebilmesi için, cebri satışın gerçek değer üzerinden yapılmasını ve gemi üzerinde deniz ticareti hukuku tarafından deniz alacaklılarına tanınan rüçhan haklarının satış bedeli üzerinden maksimum düzeyde tatminini güvence altına alacak düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyacın karşılanmasında genel icra hukukunun cebri satış kuralları ve prosedürleri yetersiz kaldığından deniz icra hukuku gelişmiş ve genel icra hukukundan çeşitli noktalarda ayrışmıştır. Deniz icra hukukunun genel icra hukukundan ayrıştığı birinci nokta, geminin ihtiyati haczi konusunda olup sadece deniz alacağı sahiplerine geminin ihtiyati haczini talep hakkı tanınmış, sürdürülebilir bir deniz ticaretinin gereği olarak, haciz talep eden alacaklının menfaati ile donatanın ve diğer ilgilerin menfaatlerini dengeleyecek kurallar getirilmiştir. İkinci ayrışma noktası, geminin cebri satış prosedürleri ve cebri satışın hukuki sonuçları konusunda olup buradaki amaç, geminin uluslararası derinlikteki bir piyasada mümkün olan en yüksek katılımla ve en yüksek bedelle satılmasını güvence altına almaktır. Son ayrışma noktası ise geminin cebri satışı üzerine düzenlenecek sıra cetveline ilişkindir. Deniz icra hukukunda sıra cetveli, deniz ticareti hukukunun deniz alacaklılarına gemi üzerinde tanıdığı rüçhan haklarını, cebri icra aşamasında korumak amacıyla özel olarak düzenlenmiştir. Bu araştırmada, yukarıda anılan ayrışma noktaları, genel icra hukukuyla bağlantıları içinde ve uygulamaya ışık tutacak şekilde analiz edilmiştir. Eser, bu haliyle, deniz icra hukukunun bütün meselelerini kapsamaktadır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
DENİZ İCRA HUKUKU AÇISINDAN GEMİ, GEMİ ÜZERİNDE CEBRİ İCRAYA KONU HAKLAR, DENİZ ALACAKLARI VE GEMİNİN İHTİYATİ HACZİ
I. GENEL OLARAK DENİZ İCRA HUKUKU VE KAYNAKLARI
II. DENİZ İCRA HUKUKU AÇISINDAN GEMİ
A. Geminin Tanımı ve Deniz İcra Hukuku Açısından Hangi Tanımın Esas Alınacağı
B. Geminin Hukuki Niteliği
C. Gemi Niteliğinin Kazanılması ve Kaybedilmesi
III. GEMİ ÜZERİNDE CEBRİ İCRAYA KONU HAKLAR
A. Gemi Mülkiyeti
B. Gemi Üzerinde İntifa Hakkı
C. Gemi Alacaklısı Hakkı (Kanuni Rehin Hakkı)
D. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemi, Gemi Payı ve Donatma İştiraki Payının Rehni
E. Gemi Üzerinde Ticari İşletme Rehni
F. Gemi İpoteği
IV. DENİZ ALACAKLARI VE GEMİNİN İHTİYATİ HACZİ
A. Deniz Alacakları
B. Cebri İcra Yoluyla Satışın Öncüsü Olarak Geminin İhtiyati Haczi
İKİNCİ BÖLÜM
GEMİNİN CEBRİ İCRA YOLUYLA PARAYA ÇEVRİLMESİ
I. GENEL OLARAK
II. TTK'NIN TAKİP USULLERİNE DAİR ÖZEL HÜKÜMLERİ
A. Genel Olarak
B. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamlı Takip
C. İflas Yoluyla Takip
D. Kanuni Rehin Hakkı ve Hapis Hakkı Sahiplerinin Takip Usulü
E. Gemi Üzerinde İpotek Hakkı Sahibi Alacaklıların Takip Usulü
III. İCRA TAKİPLERİNDE KAPTANIN, ACENTENİN VE DONATMA İŞTİRAKİNDE GEMİ MÜDÜRÜNÜN TEMSİL YETKİLERİ
IV. HACİZ VEYA REHNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİPTE GEMİNİN MUHAFAZA ALTINA ALINMASI
V. GEMİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ
A. Genel Olarak
B. Her Bir Gemi İçin Ayrı Satış İşlemi Yapılması Zorunluluğu
C. Satış Talebi
D. Yabancı Bir Sicile Kayıtlı Gemilerle İlgili Satış Hazırlıkları
E. Sicile Kayıtlı Türk Ve Yabancı Bayraklı Gemilerin Paraya Çevrilmesi
F. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemilerin Paraya Çevrilmesi
G. Vaktinden Evvel Satış
H. Pazarlık Suretiyle Satış
I. Limanlar Kanunu Uyarınca Geminin İdari Yoldan Satışı
J. İİK Madde 111/a Hükmünün Deniz İcra Hukukunda Uygulanması
VI. PARAYA ÇEVİRMENİN HUKUKİ SONUÇLARI
A. Genel İcra Hukukunda
B. Geminin Paraya Çevrilmesinde
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SIRA CETVELİ
I. GENEL OLARAK
II. KAVRAM VE HUKUKİ NİTELİĞİ
III. DENİZ İCRA HUKUKUNDA SIRA CETVELİNİN DÜZENLENMESİ
A. Genel Olarak
B. İflas Tasfiyesi Dahil, Cebri Satışa Konu Her Bir Gemi İçin Ayrı Sıra Cetveli Düzenlenmesi
C. Gemi Haczine İştirak
D. Deniz İcra Hukukunda Sıra Cetveline İlişkin Hukuki Düzenlemeler
E. Sorumluluğun Sınırlandırılması ve Sıra Cetveline Etkisi
IV. ALACAKLARIN SIRASI
A. Birinci Sıra
B. İkinci Sıra
C. Üçüncü Sıra
D. Dördüncü Sıra
E. Beşinci Sıra
F. Altıncı Sıra
G. Yedinci Sıra
H. Sekizinci Sıra
V. SIRA CETVELİNE YAZILACAK ALACAK MİKTARLARININ HESAPLANMASI
A. Genel Olarak
B. Kanuni Rehin Hakkıyla Teminat Altına Alınan Alacakların Hesaplanması
C. Gemi İpoteği ile Teminat Altına Alınan Alacakların Hesaplanması
D. Gemi Üzerinde Taşınır Rehni ve Hapis Hakkıyla Teminat Altına Alınan Alacağın Kapsamı
E. İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetvelinde Faiz Hesabının Özellikleri
F. Sıra Cetvelinde Yer Alan Yabancı Para Alacaklarının Türk Lirası Karşılıklarının Hesaplanması
VI. SIRA CETVELİNE KARŞI BAŞVURU YOLLARI VE SIRA CETVELİNİN KESİNLEŞMESİ
A. Hacizde Sıra Cetveline Karşı Başvuru Yolları
B. İflas Tasfiyesinde Sıra Cetveline Karşı Başvuru Yolları
C. Deniz İcra Hukukunda Sıra Cetveline Başvuru Yolları Konusunda Bazı Özel Durumlar
D. Sıra Cetvelinin Kesinleşmesi ve Paraların Dağıtılması
SONUÇ
KAYNAKÇA
DİZİN