Jeofiziğin Serüveni _{90 Yılın Ardından İstanbul Üniversitesi'nde}

Toplumumuzca bilinen deprem olgusu, zemin etütleri, petrol/maden/su aramacılığı dahil olmak üzere jeofizik olgular ve ölçümlere dayalı matematik ve fiziksel yaklaşım, analiz ve modelleme araçlarıyla Yerküre (ve çevresinin) yapısının ve dinamiğinin açığa çıkartılması yönünde bilimsel ve mühendislik çabalarının gelişim tarihinin bir hayli eski olduğu artık bilim tarihi çalışmaları ile günbegün açığa çıkmaktadır. Kadim Anadolu uygarlıklarındaki Yerküre'nin yapısı veya deprem gibi doğal afetlere yönelik felsefi/bilimsel yaklaşımlar ya da bu coğrafyada oluşmuş depremlerin ve diğer doğal olayların etkilerine yönelik literatür, tarihin bize ve insanlığa bıraktığı (ve sunduğu), ülkemizin sahip olduğu önemli jeofizik miraslarından biridir. Osmanlı İmparatorluğu sürecindeki hem imparatorluk mirası hem de, bireysel ve (özellikle de Kandilli Rasathanesi ve Darulfünun ile bize bıraktığı) kurumsal jeofizik mirası, yeni çalışmalarla daha da netleşmeye başlamıştır. Modern jeofizik; Cumhuriyetimiz ile birlikte “aklın ve bilimin” rehberliğinde gerçekleştirilen öncü çalışmalar yeni bir jeofizik birikimi oluşturmuş ve bu birikim uluslararası platformlara gerek insan kaynağı olarak gerekse bilimsel/teknolojik birikim olarak yansımıştır. Dünyanın en eski üniversitelerinden ve ülkemizin de ilk modern üniversitesi olan İstanbul Üniversitesi, sadece Yerküre'mize ilişkin jeofizik bilginin artması ve yayılması konusunda etkili olmamış, aynı zamanda jeofizikçi/jeofizik mühendisi yetiştirmiş ve bu mezunlar ülkenin ve dünyanın bilimsel/mühendislik problemlerinin çözümünde etkin ve öncü roller oynamıştır.

Bu tarih-anı kitabı, “Tarih ve Jeofizik”, “Anadolu'da İlk Başlangıçlar”, “İmparatorlukta Jeofizik Bilimleri”, “Bilim Cumhuriyeti: (1927-2017)”, “İstanbul Üniversitesi'nde Jeofiziğin Doğuşu ve Gelişmesi”, “Jeofizikçilikten Mühendisliğe Geçiş”, “TPAO'da Jeofizik: Yurtiçi ve Yurtdışı Faaliyetleri, Anılar”, “İstanbul Üniversitesi'nde Fen Fakültesi, Yer Bilimleri Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi Mensuplarının Jeofizik Konulu Yayınları (SCI, Diğer Uluslarası ve Ulusal Dergilerde Yayınlar, Kitaplar ve Ders Notları) (1953-2016)”, “İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü'nde Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri”,“İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bilimsel Projeler” , “İstanbul Üniversitesi'nde Jeofizik Bölümü'nde Çalışmış Kişiler” ,“İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mezunlar Listesi”, “İstanbul Üniversitesi Jeofizik Foto Albümü” bölümlerinden oluşmuştur.

Kapsamı itibarıyla kitap sadece jeofizik mühendislerinin ve öğrencilerin değil, bununla birlikte Yerküre'nin bilim tarihine ilgi duyan Bilim Tarihçileri için kaynak kitap olma özelliği göstermektedir.