Kara Halil Efendi - 2. Abdülhamid’in Atadığı İlk Şeyhülislam

1804-1884 yılları arasında yaşayan Kara Halil Efendi, Osmanlı Devleti’nin yetiştirdiği son dönem ulemalarından biridir. Anadolu’nun küçük bir kasabasından Osmanlı payitahtına gelerek ilmiyenin en üst makamına kadar yükselmeyi başarmıştır. Dönemin önemli âlimleri arasında yer alması nedeniyle II. Abdülhamid tarafından şeyhülislam olarak atanmıştır. Ahmed Cevdet Paşa’nın hocalığını yapmış ve Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye’nin hazırlanmasında yer alarak Osmanlı hukukuna önemli katkılarda bulunmuştur.

Ancak Sultan Abdülaziz’in Hal’i, V. Murat’ın padişahlığı ve II. Abdülhamid’in tahta çıkarılması olaylarında adının Midhat Paşa ile birlikte anılması, Kanun-ı Esasi Komisyonu’nda, Ayan Meclisi’nde ve Vükela Heyeti’nde yer alması nedeniyle bazı yazarlar tarafından hürriyet kahramanı olarak tanımlanmış, bazıları tarafından da darbeye karışmış bir din adamı olarak nitelendirilmiştir.

Kara Halil Efendi’nin hayatını anlatan elinizdeki bu eser, aynı zamanda bir ulemanın siyasi çekişmelere nasıl alet edildiğini ortaya koymakla birlikte Osmanlı Devleti’nin iç ve dış siyasetteki en zor dönemlerinden birinin anlaşılmasına da yardımcı olacaktır.