Kurgulanmış Hayatlar _{Psikolojik Roman, Peyami Safa ve Taha Hüseyin}

Batı dünyasında başlangıç tarihi bir hayli eskiye dayanan psikolojik roman türünün ilk örnekleri Türk
edebiyatında 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra, modern Arap edebiyatında ise 20. yüzyılın
başlarında görülmüştür.
Yakın tarihi o döneme şahitlik eden romancıların anlatıları üzerinden okuyan Ömer Şahin Kurgulanmış Hayatlar adlı kitabının ilk bölümünde psikolojik roman türünde yazılan Türk ve Arap edebiyatından beşer roman inceleniyor. Kendi çağına farklı açılardan şahitlik eden Recaizade Mahmut Ekrem, Mehmet Rauf, Peyami Safa, Sabahattin Ali, Oğuz Atay, Taha Hüseyin, Abdulkadir el-Mazini, Tevfik el-Hâkim, Muhammed Hüseyin Heykel ve Abbas Mahmut el-Akkad romanları ele alınan yazarlar. Çalışmanın ikinci bölümünde Türk edebiyatının otobiyografik tarzda kurgulanan psikolojik roman türünün en önemli örneklerinden Peyami Safa’nın Dokuzuncu Hariciye Koğuşu ile modern Arap edebiyatından aynı türdeki Taha Hüseyin’in Kitabu’l-Eyyam, kahramanları, zaman, mekân ve verilen mesaj açısından karşılaştırılıyor. Romancıların hayat hikâyelerini yazdıkları romanların sınırları içinde kalarak değerlendiren kitap farklı coğrafyalarda ve farklı sosyokültürel ortamlardaki yazarların içinde bulundukları durumu ve ruh hâllerini romanlarına yansıttıklarını gözler önüne seriyor. Dahası hem romancı hem de modernleşme sürecindeki rolleriyle önem kazanmış iki yazarı bir arada okuma yönünde önemli bir adım atıyor.
Psikolojik romanlardan yola çıkan Ömer Şahin Kurgulanmış Hayatlar adlı kısa incelemesinde Türk ve modern Arap edebiyatlarına roman ve hayat münasebeti üzerinden bakma imkânı sağlıyor.