Seri Muhakeme Usulü Basit Yargılama Usulü Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi

Günümüzde yargı açısından en önemli sorunlardan biri de yargının gittikçe ağırlaşan iş yüküdür. Bizim ceza yargılama hukuku sistemimizde basit suçlarla ağır ve karmaşık suçların yargılaması aynı hukuki sürece ve işlemlere tabi olarak yürütülmekteydi. Bunun sonucunda da yargılama süreci uzayabilmekteydi.

Yasa koyucu bu sorunu çözmek amacıyla ‘Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi' (KDAE), ‘Seri Muhakeme Usulü' (SMU) ve ‘Basit Yargılama Usulü' (BYU) gibi kurumları hayata geçirmiştir.

7188 sayılı “Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 5271 sayılı CMK'nın 250, 251 ve 252 maddelerinde değişiklikler yapılarak “seri yargılama usulü” ve “basit yargılama usulü” kurumları uygulamaya geçirilmiştir.

Yasa koyucu, suçun niteliği ve cezasının ağırlığına veya geleneksel yargılama usullerinin kullanılmasında hukukî ve sosyal bir yarar bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, bütün ceza davalarının mahkemeye taşınmasının adil ve hakkaniyetli olmadığını düşünerek seri yargılama usulünü hüküm altına almıştır.

Yasa koyucu, ayrıca belirli bir ceza miktarına kadar olan suçlar açısından kovuşturma aşamasında duruşma açmaksızın dosya üzerinden yargılamanın tamamlanabilmesi için basit yargılama usulü adı ile tanımlanan yeni bir yargılama usulünü 7188 sayılı Kanun ile Kabul Etmiştir.

Ayrıca çok basit suçların hemen yargılama makamının önüne götürülmesini engellemek ve soruşturma aşamasında bir tür filtre görevi üstlenebilecek Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kurumu sisteme dâhil edilmiş ve uygulamasının kapsamı genişletilmiştir.

Yukarıda belirtilen üç kurum arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Başka bir söylemle bu üç kurum birbirleriyle bağlantılı bir şekilde çalışmaktadır.

Bu çalışmada KDAE, SMU ve BYU kurumları inceleme konusu yapılmıştır. Kurumların sahip oldukları özellikler, uygulanma esasları ve birbirleriyle olan ilişkileri tüm ayrıntıları ile inceleme konusu yapılmıştır.

Çalışmanın son bölümünde sunulan, özellikle SMU ve BYU uygulamalarına ait form, tutanak ve karar örnekleri uygulamanın ne şekilde gerçekleştirildiğini göstermektedir. Ayrıca TCK'de yer alan suçlarla ilgili hangi kurumların uygulanabileceğine ilişkin tabloya çalışmanın son bölümünde yer verilmiştir.