Toplumsal Tarih Dergisi Sayı: 321 Eylül 2020

Toplumsal Tarih’in eylül sayısında iki dosya sunuyoruz. İlk dosyamız Osmanlı’da içki ve eğlence kültürü üzerine üç makaleden oluşuyor. İhsan Erdinçli’nin makalesi, zaman zaman yasaklamalara maruz kalmış olsalar da 16. yüzyıldan itibaren türleri, işlevleri ve sayıları artan meyhanelerin Osmanlı’da eğlence kültürünün önemli bir parçası haline geldiğini gösteriyor. Klasik dönemden Tanzimat’a kadar alkollü içeceklerin vergilendirilme politikasını değerlendiren Derviş Koyuncu ise alkol üretimi, ticareti ve tüketiminden alınan vergilerin belirlenmesinde, Osmanlı maliyesinin ihtiyaçlarının yanı sıra devletin meşruiyetine ve özellikle gayrimüslim tebaası ile ilişkilerine dair kaygıların da etkili olduğunu gösteriyor. Sada Payır’ın makalesi ise Osmanlı’nın son döneminin en büyük eğlencelerinden olan Tatavla Karnavalı’nın toplumsal ve siyasal anlamı üzerinde duruyor. Payır, farklı etnik, dinsel topluluklara ve sosyal sınıflara ait insanları bir araya getiren karnavalın yarattığı coşku ve özgürlük ortamının, yönetici elitin düzen, güvenlik ve ahlak kaygılarını nasıl kışkırttığını gösteriyor. Bu dosyanın bir parçası olmamakla beraber, Gökhan Akçura’nın Cumhuriyet’in erken dönemlerindeki sünnet düğünleri üzerine makalesini de Türkiye’de eğlence kültürünün dönüşümüne bir örnek sunması bakımından ilgi çekici bulacağınızı düşünüyoruz.

Tarih eğitiminin toplumsal barışa hizmet edecek bir anlayışla yürütülmesi, gençlerin farklı tarih perspektifleriyle tanışmaları ve eleştirel analiz ve yorum yeteneklerini geliştirebilecekleri ortamların oluşturulması Tarih Vakfı’nın en temel gündemlerinden biri olagelmiştir. Toplumsal Tarih’in bu sayısında sunduğumuz ikinci dosyamız, bu bakımdan örnek teşkil edebilecek bir projenin sonuçlarını sizlerle paylaşıyor. 15 ortaokul ve liseden yüzlerce öğrenci ve öğretmenin katılımıyla yürütülen “Toplumsal Tarihe Kadınların Yaşamlarından Bakmak” adlı proje, bir dizi atölye çalışmasının ardından, projeye katılan gençlerin Türkiye’de kadının özgürleşme hareketinin serüvenini sözlü tarih görüşmeleri yaparak inceledikleri çalışmalarını sunmalarıyla sona erdi. Zeynep Adıgüzel, Nalan Balcı, Fırat Güllü ve Erol Köroğlu’nun hazırladığı dosya, bu sunumlardan yapılan bir seçkiyi ve projenin öğrenci ve öğretmenlere katkısıyla ilgili genel değerlendirmeleri içeriyor.


Dosya dışındaki sayfalarımızda yer alan diğer yazılar ise B. Edem Polat’tan “Evvel Zamanda Kırklareli’nde Yahudi Bir Kadın Olmak: Anımsamak, Anlatmak”, ve Grazia Semeraro’dan “Bir Phrygia Kenti: Hierapolis” olarak sıralanabilir. Cumhuriyet Dönemi Tarihi bölümümüzde, H. Cenk Çelik’in hazırladığı “İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin Trakya’yı Savunma Tasarıları: İngiliz Raporlarında Çakmak ve Çatalca Hatları” adlı yazısını bulabilirsiniz. Emel Seyhan ise hazırladığı Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay yazısında Eylül 1920’de yayınlanmış haberlerden bir derleme sunuyor.

Toplumsal Tarih’e artık e-dergi olarak da Issuu, Google Play ve Kobo platformları üzerinden ulaşabilirsiniz. Issuu üzerinden abonelik seçenekleri de mevcut. Daha eski sayılarımızı da e-dergi olarak sizlere sunma çalışmalarımız ise devam ediyor

Etkinliklerimiz için Vakfımızın sosyal medya hesaplarını takip edebilir, internet sitemizi ziyaret edebilir, ayrıca Tarih Dostu olarak siz de Vakfımıza destek olabilirsiniz. Tarih Dostu olduğunuz zaman Toplumsal Tarih dergimiz her ay ücretsiz olarak size gönderilecek. Ayrıca Tarih Vakfı Yurt Yayınları’ndan %50 indirim kazanabilirsiniz.