Yirmiikinci basıya önsöz V
Onyedinci basıya önsöz VI
Onaltıncı basıya önsöz VII
Kısaltmalar cetveli XXV
Bibliyografya XXVII
BİRİNCİ KISIM
GERÇEK KİŞİLER
GİRİŞ VE GENEL BİLGİLER 5
Kişiler Hukukunun konusu 5
Kişi ve kişilik kavramı 5
Kişi kavramı ve türleri 5
Kişi kavramı 5
Kişilerin türleri 7
Gerçek kişiler 7
Tüzel kişiler 8
Kişilik kavramı 8
Kişiler Hukukunun Medenî Kanundaki yeri ve sistematiği 9
Kişiler Hukukunun temel ilkeleri 11
Eşitlik ilkesi 11
Özgürlük ilkesi 13
Kişiliğe saygı ve kişiliğin korunması 13
BİRİNCİ BÖLÜM
KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI 17
Tam doğum 17
Sağ doğum 17
Kişiliğin kazanılması için, doğan çocuğun insan biçiminde olması gerekir mi? 19
Doğumun ispatı 20
Ceninin durumu 20
Henüz ana rahmine düşmemiş olanların durumu 22
KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 23
Genel olarak 23
Ölüm 23
Ölümün saptanması 23
Biyolojik ölüm 23
Beyinsel ölüm 24
Ölümün ispatı 26
İspat yükü 26
İspat araçları 26
Kişisel durum (şahsî hâl) kütükleri 26
Karineler 26
Ölüm karinesi 26
Birlikte ölüm karinesi 28
Cesedin durumu 28
Gaiplik (kişiliğin hakim kararı ile sona ermesi) 30
Genel olarak 30
Gaiplik kararının şartları 30
Maddî şartlar 30
Ölüm tehlikesi 31
Uzun süreden beri haber alınamama 31
Süre 32
Yargılama usulü 32
Gaiplik kararı alabilmek için mahkemeye başvurmaya yetkili kişiler 32
Gaiplik kararı vermeye yetkili mahkeme 33
İlân 33
İlânın sonuçları 33
Gaiplik kararının sonuçları 34
İKİNCİ BÖLÜM
KİŞİNİN EHLİYETLERİ
HAK EHLİYETİ 39
Hak ehliyeti kavramı 39
Hak ehliyetinin temel ilkeleri 39
Genellik 39
Eşitlik 40
Hak ehliyetine getirilen farklılıklar 40
Hak ehliyetine kanun tarafından getirilen farklılıklar 41
Evlenme 41
Evlât edinme 41
Vasiyetname ve miras sözleşmesi yapma 41
Kefil olma, vakıf kurma, önemli bağışlamada bulunma 42
Vasi olabilme 42
Din seçme 42
Evlenme yasağı 42
Kocasının soyadını taşıma zorunluluğu 42
Evlilik içinde doğan çocuğun babanın soyadını taşıması 43
Velayet ve vesayetten doğan farklar 44
Mirasçılıktan doğan farklar 44
Şeref ve haysiyetsizlikten doğan farklar 45
Akıl hastalığı 45
Yabancılık 45
Dernek kurabilme ve derneğe üye olabilme 45
Hâkim tarafından farklılık yaratılması 46
FİİL EHLİYETİ 47
Kavram 47
Hak ehliyetinden farkı 48
Fiil ehliyetinin türleri 50
Hukukî işlem ehliyeti 50
Hukuka aykırı fiillerden sorumlu olma 52
Fiil ehliyetinin şartları 52
Erginlik 52
Kavram 52
Erginliğin türleri 53
Yasal erginlik 53
Evlenmeyle kazanılan erginlik 53
Ergin kılınma (hâkim kararıyla kazanılan erginlik, kazai rüşt) 55
Onbeş yaşın tamamlanması 55
Küçüğün isteği 55
Yasal temsilcinin katılması 55
Küçüğün çıkarlarının gözetilmesi .. 56
Kararın ilânı 57
Ayırt etme gücü (temyiz kudreti) 57
Kavram 57
Ayırt etme gücünü ortadan kaldıran haller 58
Yaş küçüklüğü 58
Akıl hastalığı 59
Akıl zayıflığı 59
Sarhoşluk 59
Diğer sebepler 60
Ayırt etme gücünün nisbiliği 60
Ayırt etme gücünün karine oluşu 61
Kısıtlı olmama 62
FİİL EHLİYETİ YÖNÜNDEN KİŞİLERİN AYIRIMI 65
Giriş 65
Ehliyetliler 65
Genel kural 65
Yasal danışman atanmasının fiil ehliyetine etkisi 65
Oy (katılma) danışmanlığı 67
Yönetim (idare) müşavirliği 67
Karma yasal danışmanlık 68
Tam ehliyetsizler 69
Genel bilgi 69
İşlem ehliyetsizliği 69
Ana kural 69
İstisnalar 71
Hukukî işlem dışı haller 71
Dürüstlük kuralından doğan istisna 72
Evlenme 74
Ölüme bağlı tasarruflar 74
Tam ehliyetsizlerin haksız fiil sorumluluğu 75
Ana kural 75
İstisnalar 75
Kusursuz sorumluluk halleri 75
Hakkaniyet sorumluluğu 75
Ayırt etme gücünün geçici olarak kaybından sorumluluk 76
Sebepsiz zenginleşme 77
Tam ehliyetsizlerin temsili 78
Ana kural 78
Ana kuralın istisnaları: Yasak işlemler 78
Özel olarak kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar 78
Sınırlı ehliyetsizler 84
Genel olarak 84
Ana kural: Sınırlı ehliyetsizin yapacağı işleme yasal temsilcinin katılması zorunluluğu 85
Genel olarak 85
Yasal temsilcinin rızasını açıklaması 86
Rızayı gösterecek kişi 86
Rızanın açıklanmasının özellikleri 87
İşlemin geçersiz olmasının sonuçları 90
Üçüncü kişinin iyiniyetinin etkisi 91
Ana kuralın istisnası: Sınırlı ehliyetsizin tek başına yapabileceği işlemler 91
Karşılıksız kazandırmalar 91
Kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar 93
Sınırlı ehliyetsizin temsilci olarak işlem yapması 94
Sınırlı ehliyetsizin hukuka aykırı fiillerden sorumluluğu 94
Ehliyetin genişletildiği haller 95
Yasak işlemler 95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KİŞİLİK HAKKI
KİŞİLİK HAKKI-KİŞİNİN KORUNMAYA DEĞER VARLIKLARI VE Kİ
ŞİNİN KORUNMASI 99
Genel bilgiler ve tanım 99
Genel bilgiler 99
Tanım 99
Kişinin hakkının İsviçre/Türk Hukukunda düzenleniş biçimi 100
Kişilik hakkının nitelikleri 103
Kişisel varlıkların başlıcaları 104
Hayat, sağlık ve vücut tamlığı 104
Genel olarak 104
Tıbbî müdahaleler 106
Organ ve doku aktarması 113
Genel olarak 113
Yaşayan kişilerden organ(ve doku) nakli 114
Cesetten organ nakli 118
. Cinsî hayat ve üreme fonksiyonuna müdahaleler 120
. Cinsiyet değişiklikleri 122
Kişinin şeref ve haysiyeti 130
Genel olarak 130
Şeref ve haysiyetin ihlali 131
Şeref ve haysiyete müdahale ve basın 132
Kişinin hayat alanı 137
Genel olarak 137
Kişinin hayat alanları 138
Kamuya açık alan 138
Özel alan 138
Gizlilik alanı 138
Kişinin hayatının özel ve gizlilik alanına müdahaleler ... 139
Ana kural 139
Kişinin özel ya da gizlilik alanına müdahalenin hukuka uygunluk şartları 141
Kişinin resmi üzerindeki hakkı 142
Genel olarak 142
Kişinin resminin yayınlanmasının hukuka uygun olduğu hâller 143
Kişinin, meslek, sanat ve ticaret hayatında (kişiliğin) korunması 144
Kişiliğin korunması 148
Genel olarak 148
Kişiliğin hukuki işlem sonucu olan tecavüzlere karşı korunması 148
Ana kural 149
Hak ehliyeti yönünden 149
Fiil ehliyeti yönünden 150
Özgürlükler yönünden 150
Ana kuralın istisnası 151
Kişinin sözleşme dışı saldırılara karşı korunması 152
Genel olarak 152
İlke: Tecavüzün hukuka aykırı olması 152
Hukuka aykırılığı gideren haller (hukuka uygunluk sebepleri) 153
Kişiliğine müdahale edilenin (kişilik hakkı zedelenenin) rızası 153
(Daha) Üstün özel yarar 153
Üstün kamu yararı 155
Kanunun verdiği yetki 155
Kişiliğe tecavüz halinde tanınan davalar 155
Durdurma davası 156
Önleme davası 157
Hukuka aykırılığın tespiti davası 158
Vekâletsiz iş görmeden kaynaklanan dava 159
Maddî tazminat davası 161
Manevî tazminat davası 162
Genel açıklamalar 162
Manevî tazminat hakkının hayatta devri ve mirasçılara intikali 165
Kişiliği koruyan davalarda yetkili mahkeme 166
Özel olarak cevap ve düzeltme hakkı 167
KİŞİLERİN ADI 169
Tanım ve genel bilgiler 169
Adın türleri 169
Kullanılması zorunlu olan haklar 169
Özad 169
Soyadı 170
Kullanılması zorunlu olmayan adlar 170
Müstear ad 170
Lakap 171
Adın görevleri 171
Belirtme 171
Ayırma yoluyla 171
Bağlama yoluyla 171
Nitelendirme yoluyla 171
Düzen sağlama 171
Birlik yaratma 172
Adın kazanılması 172
Özadın kazanılması 172
Soyadının kazanılması 173
Soybağı yoluyla 173
Ana ve babası evli olan çocuklar 173
Anası babası evli olmayan çocuklar 174
Evlat edinme yoluyla 176
Evlenme yoluyla 177
İdari yolla 179
Müstear adın kazanılması 179
Lakabın kazanılması 179
Adın korunması 179
Genel olarak 179
Adın korunduğu haller 180
Adın kullanılmasının çekişmeli olması 180
Adın haksız kullanılması 180
Adı koruyan davalar 181
Adın kullanılmasının çekişmeli olması halinde açılacak dava 181
Adın haksız kullanılması halinde açılacak davalar 181
Durdurma davası 181
Önleme davası 181
Maddî tazminat davası 181
Manevî tazminat davası 182
Adın değiştirilmesi 182
Ana kural: Adın değişmezliği 182
Adın değiştirilmesine imkân veren haklı sebepler 182
Kişisel sebepler 183
Aile ilişkilerinden doğan sebepler 183
Ticarî faaliyete ilişkin sebepler 183
Diğer sebepler 183
Adın değiştirilmesinde usul 184
Y etkili ve görevli mahkeme 184
Davacı 184
Davaya katılacak kişiler 184
Kayıt 185
Adın değiştirilmesine itiraz 185
Adın değiştirilmesinin sonuçları 185
Nüfus Hizmetleri Kanunu Geçici m. 8 düzenlemesi 185
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KİŞİNİN DİĞER KİŞİLERLE VE YERLE İLİŞKİSİ
(Hısımlık ve İkametgâh)
HISIMLIK 189
Hısımlık kavramı ve türleri 189
Kavram 189
Türleri 189
Kan hısımlığı 189
Tanım 189
Kan hısımlığının türleri 189
Üstsoy-altsoy hısımlığı 189
Yansoy hısımlığı 190
Kan hısımlığının derecesi 191
Kan hısımlığının önemi 191
Kayın hısımlığı 192
Genel açıklama 192
Kayın hısımlığının kurulması 192
Kayın hısımlığının türleri 193
Kayın hısımlığının derecesi 193
Kayın hısımlığının önemi 194
Evlât edinmeden doğan hısımlık 194
YERLEŞİM YERİ 195
Genel olarak 195
Yerleşim yerinin tanımı ve yerleşim yerine hâkim olan ilkeler 195
Tanım 195
Yerleşim yerine hâkim olan ilkeler 196
Yerleşim yerinin tekliği ilkesi 196
Yerleşim yerinin zorunluluğu ilkesi 197
Yerleşim yerinin sürekliliği ilkesi 197
Yerleşim yerinin türleri 198
Bağımsız yerleşim yeri 198
Sürekli olarak oturma 198
Yerleşme (oturma) niyeti 198
Yasal yerleşim yeri (bağımsız olmayan yerleşim yeri) 199
Velâyet altındaki çocuklar 199
Vesayet altındaki kişiler 200
BEŞİNCİ BÖLÜM
KİŞİSEL DURUM SİCİLİ
(Şekli Kişiler Hukuku)
KİŞİSEL DURUM SİCİLİ 205
Genel olarak 205
Nüfus işleri örgütü 205
Merkez örgütü 205
Taşra örgütü 205
İller 205
İlçeler 205
Nüfus kütüklerinin tutulması ve kütüklerin yanlış tutulmasından doğan sorumluluk 206
Nüfus kütüklerinin tutulması 206
Nüfus kütüklerinin yanlış tutulmasından doğan hukukî sorumluluk 206
Kişisel durum siciline ilişkin genel ilkeler 206
Sicilin bütünlüğü 206
Nüfus kayıtlarının incelenmesi 206
Nüfus kayıtlarının ispat gücü 207
Nüfus kütüklerinin türleri 207
Doğum kütüğü 207
Ölüm kütüğü ve gaiplik 208
Yer değiştirme 208
Aile kütüğü 209
Evlenme kütüğü 209
Boşanma ve evliliğin iptali kütüğü 209
Tanıma evlât edinme kütüğü 210
Nüfus kayıtlarının ve kayıtlardaki maddî hataların düzeltilmesi ve iptali 210
Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi 210
Maddî hataların düzeltilmesi 211
Nüfus kayıtlarının iptali 211
İKİNCİ KISIM
TÜZEL KİŞİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜZEL KİŞİLERE İLİŞKİN GENEL ESASLAR
TÜZEL KİŞİ KAVRAMI 215
Kavram 215
Tüzel kişi kavramının içeriğindeki zorunlu unsurlar 215
Sürekli amaç unsuru 215
Örgütlenme unsuru 217
Hukuk düzeninin tüzel kişiliği tanıması: Sınırlı sayı ilkesi 218
Tüzel kişilik perdesinin kaldırılması 219
Tüzel kişilere ilişkin mevzuat 222
Genel olarak 222
Dernekler Hukuku Mevzuatı 222
Kanunlar 222
Yönetmelikler ve Tebliğler 222
Vakıflar Hukuku Mevzuatı 223
Medeni Kanundan Önce Kurulmuş Vakıflar ile İlgili Mevzuat 223
Medeni Kanuna Göre Kurulmuş Vakıflar ile İlgili Mevzuat 223
TÜZEL KİŞİLERİN TARİHSEL TEMELLERİ 224
TÜZEL KİŞİLERİN HUKUKİ NİTELİĞİNE İLİŞKİN TEORİLER 228
Varsayım teorisi 228
Gerçeklik teorisi 229
Teorilerin bugünkü hukukumuz açısından anlamı 229
TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 231
Kamu hukuku tüzel kişileri 231
Özel hukuk tüzel kişileri 233
Kamu İktisadi Teşebbüsleri 236
TÜZEL KİŞİLERİN KURULUŞUNA İLİŞKİN TEMEL İLKELER 239
Çeşitli kuruluş sistemleri 239
Serbest kuruluş sistemi 239
Tescil sistemi 240
İzin sistemi 240
Hukukumuzda tüzel kişilerin kuruluşunda geçerli olan sistem 240
Kuruluş aşamasındaki hukuka aykırılıkların etkisi: Tüzel kişiliğin kazanılamadığı haller 244
Genel olarak 244
Kuruluş aşamasında amacın hukuka veya ahlâka aykırı olmasının özelliği 244
Tüzel kişilik kazanılamamasının sonuçları 246
TÜZEL KİŞİLERİN HAK EHLİYETİ 247
Kural: Tüzel kişilerin tam hak ehliyetine sahip olması 247
Tüzel kişilerin yararlanamayacakları haklar 248
Sadece tüzel kişilerin yararlanabileceği haklar 250
Tüzel kişilerin yararlanmasının özellik arz ettiği ve tüzel kişilerin yararlanıp yararlanamayacağında tereddüt duyulan haklar 250
Tüzel kişilerin hak ehliyetinin amaçları ile sınırlı olup olmadığı sorunu: Tüzel kişilerde ultra vires ilkesi geçerli midir? 252
TÜZEL KİŞİLERİN FİİL EHLİYETİ 255
Fiil ehliyetinin kazanılması: Tüzel kişinin zorunlu organlarını oluşturması 255
Tüzel kişinin organsız kalmasının etkisi 256
Tüzel kişilerde organ kavramı ve organın niteliği; organ türleri 256
Organ kavramı ve organın niteliği 256
Organ sıfatının kazanılması 257
Tüzel kişi ile organ arasındaki hukuki ilişkinin niteliği 259
Organ türleri 259
Organın kanunda öngörülmüş olup olmamasına göre: Zorunlu organlar-İsteğe bağlı (ihtiyari) organlar 260
İşlevleri açısından: Karar organı-Yürütme organı 260
Faaliyet alanları açısından: İç organ-Dış organ 260
Organı oluşturanların sayısına göre: Fert organ-Kurul organ 261
Tüzel kişilerin fiil ehliyetinin kapsamı 261
Organın hukuki işlemleri açısından 261
Organın hukuka aykırı fiilleri açısından 263
Organın borca aykırı davranışından sorumluluk 264
Organın haksız fiilinden sorumluluk 264
Tüzel kişinin yardımcı şahıslarının durumu 266
TÜZEL KİŞİNİN YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂHI) 267
TÜZEL KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 269
Tüzel kişiliğin sona erme sebeplerine genel bakış 269
Sona eren tüzel kişinin malvarlığının tasfiyesi 269
Tasfiye sonucunda kalan malvarlığının tahsisi 271
İKİNCİ BÖLÜM
DERNEKLER
DERNEK KAVRAMI 274
DERNEK TÜRLERİ 276
Sahip oldukları ayrıcalıklar açısından: Alelade dernekler-Kamu yararına çalışan dernekler 276
Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kazanılması 276
Kamu yararına çalışan derneklere tanınan ayrıcalıklar 278
Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kaybı 279
Yöneticilerin görevden alınması 279
Amacına ulaşmak için elde ettikleri gelirler açısından: Ticari işletme işleten ve işletmeyen dernekler 280
Kurucuları açısından: Dar anlamda dernek-Dernek birlikleri: Üst Kuruluşlar 281
Çocuk dernekleri 283
Dernekler Kanunu m. 2/f. ’de yer verilen “Plâtform” kavramı 283
DERNEĞİN KURULUŞU 284
Genel Olarak 284
Dernek kurma işleminin hukuki niteliği 285
Dernek tüzüğünün içeriği 286
Tüzel kişilik kazanılabilmesi için dernek tüzüğünün idareye verilmesi . 288
Derneğin tüzel kişilik kazanması açısından etkili olmayan düzen hükümleri: Tüzüğün incelenmesi ve ilânı; dernekler kütüğüne kayıt .... 288
Kurucu üye olabilme şartları 290
Dernek kurma işleminde ehliyet şartı 290
Dernek kurma işleminde özel olarak aranan şartlar 291
Yabancıların kurucu üye olabilme şartları 291
DERNEĞİN AMACI 292
Kavram 292
Amacın hukuka aykırı nitelik taşımaması 294
Amacın kanuna, ahlâk ve adaba aykırı ve imkânsız olmaması .... 294
Derneğin amacının Dernekler Kanununda özel olarak belirtilen yasak amaçlardan olmaması 294
İzne bağlı amaçlar 295
Amacın değiştirilmesi 295
DERNEK ÜYELİĞİ 296
Üye ve üyelik kavramları 296
Dernek üyeliğinin kazanılması 297
Dernek üyesi olabilme şartları 300
Ehliyet şartı 300
Kanunda aranan diğer şartlar 301
Yabancıların derneklere üyeliği açısından 301
Dernek tüzüğünde öngörülen şartlar 301
Üyelik sözleşmesinin geçersizliği 301
Üyelik sözleşmesinin kesin hükümsüzlüğü 301
Üyelik sözleşmesinin iptal edilebilirliği 302
Üyelik ilişkisinin sona ermesi 303
Üyelik ilişkisinin kendiliğinden sona ermesi 303
Üyelikten çıkma (istifa) 304
Üyelikten çıkarma (ihraç) 306
Hukuki niteliği 306
Yetkili organ 307
Çıkarma sebepleri 307
Dernek tüzüğünde çıkarma sebeplerine yer verilmesi 308
Dernek tüzüğünde çıkarma sebeplerine yer verilmemesi 308
Haklı sebeple çıkarma 308
Üyenin çıkarma kararına itirazı 309
Çıkarma sebeplerinin tüzükte düzenlendiği durumda 309
Haklı sebeple çıkarmada 310
Üyenin çıkarma kararına itiraz usulü 310
Üyeliğinin sona ermesinin sonuçları 311
Üyelik hak ve yükümlülükleri 312
Üyelik hakları 312
Genel bakış 312
Katılma hakları 312
Yararlanma hakları 313
Korunma hakları 313
Üyelik yükümlülükleri 314
Aidat ödeme yükümlülüğü 314
Dernek düzenine uyma ve sadakat yükümlülüğü 315
Yükümlülüklerin ihlâlinin sonuçları 315
DERNEĞİN ORGANLARI 317
Genel Kurul 317
Kavram 317
Genel kurulun görev ve yetkileri 318
Genel kurulun toplanması 318
Olağan genel kurul toplantısı 318
Olağanüstü genel kurul toplantısı 319
Çağrı usulü 320
Toplantı yeri 320
Toplantı yeter sayısı 320
T oplantının yapılış usulü 321
Karar yeter sayısı 322
Genel kurul kararlarına itiraz: Genel kurul kararlarının iptali 323
Dernek genel kurul toplantısının ve organlara seçilenlerin idareye bildirilmesi 324
Yönetim kurulu 325
Kuruluşu 325
Görev ve yetkileri 326
Denetleme kurulu 327
Kuruluşu 327
Görev ve yetkileri 327
DERNEKLERİN FAALİYETLERİNİN SINIRLANMASI 329
Genel bakış 329
Derneklerin faaliyetlerini sınırlayıcı hükümler 329
DERNEKLERİN DEVLET TARAFINDAN DENETLENMESİ 331
DERNEKLERİN İDARİ KARARLA FAALİYETTEN ALIKONULMASI 333
DERNEĞİN SONA ERMESİ 334
Genel olarak 334
Derneğin kendiliğinden sona ermesi (derneğin infisahı) 334
Derneğin aciz haline düşmesi 334
Yönetim kurulunun tüzüğe göre kurulmasına imkân kalmaması 334
Gerekli yeter sayının bulunmaması sebebiyle dernek genel kurulu toplantısının ikinci çağrıya rağmen yapılamaması 335
İlk genel kurul toplantısının yapılamaması ve zorunlu organların oluşturulamaması 335
Tüzükte öngörülen sürenin dolması 335
Derneğin amacının gerçekleşmesi veya amacın imkânsızlaşması ya da derneğin kuruluş şartlarının kaybetmesi 335
Derneğin kendini feshetmesi 336
Derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi 336
Derneğin amacının kanuna veya ahlâka aykırı hale gelmesi .. 336
Kuruluştaki kanuna aykırılık ve eksikliklerin
Yirmiikinci basıya önsöz V
Onyedinci basıya önsöz VI
Onaltıncı basıya önsöz VII
Kısaltmalar cetveli XXV
Bibliyografya XXVII
BİRİNCİ KISIM
GERÇEK KİŞİLER
GİRİŞ VE GENEL BİLGİLER 5
Kişiler Hukukunun konusu 5
Kişi ve kişilik kavramı 5
Kişi kavramı ve türleri 5
Kişi kavramı 5
Kişilerin türleri 7
Gerçek kişiler 7
Tüzel kişiler 8
Kişilik kavramı 8
Kişiler Hukukunun Medenî Kanundaki yeri ve sistematiği 9
Kişiler Hukukunun temel ilkeleri 11
Eşitlik ilkesi 11
Özgürlük ilkesi 13
Kişiliğe saygı ve kişiliğin korunması 13
BİRİNCİ BÖLÜM
KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI 17
Tam doğum 17
Sağ doğum 17
Kişiliğin kazanılması için, doğan çocuğun insan biçiminde olması gerekir mi? 19
Doğumun ispatı 20
Ceninin durumu 20
Henüz ana rahmine düşmemiş olanların durumu 22
KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 23
Genel olarak 23
Ölüm 23
Ölümün saptanması 23
Biyolojik ölüm 23
Beyinsel ölüm 24
Ölümün ispatı 26
İspat yükü 26
İspat araçları 26
Kişisel durum (şahsî hâl) kütükleri 26
Karineler 26
Ölüm karinesi 26
Birlikte ölüm karinesi 28
Cesedin durumu 28
Gaiplik (kişiliğin hakim kararı ile sona ermesi) 30
Genel olarak 30
Gaiplik kararının şartları 30
Maddî şartlar 30
Ölüm tehlikesi 31
Uzun süreden beri haber alınamama 31
Süre 32
Yargılama usulü 32
Gaiplik kararı alabilmek için mahkemeye başvurmaya yetkili kişiler 32
Gaiplik kararı vermeye yetkili mahkeme 33
İlân 33
İlânın sonuçları 33
Gaiplik kararının sonuçları 34
İKİNCİ BÖLÜM
KİŞİNİN EHLİYETLERİ
HAK EHLİYETİ 39
Hak ehliyeti kavramı 39
Hak ehliyetinin temel ilkeleri 39
Genellik 39
Eşitlik 40
Hak ehliyetine getirilen farklılıklar 40
Hak ehliyetine kanun tarafından getirilen farklılıklar 41
Evlenme 41
Evlât edinme 41
Vasiyetname ve miras sözleşmesi yapma 41
Kefil olma, vakıf kurma, önemli bağışlamada bulunma 42
Vasi olabilme 42
Din seçme 42
Evlenme yasağı 42
Kocasının soyadını taşıma zorunluluğu 42
Evlilik içinde doğan çocuğun babanın soyadını taşıması 43
Velayet ve vesayetten doğan farklar 44
Mirasçılıktan doğan farklar 44
Şeref ve haysiyetsizlikten doğan farklar 45
Akıl hastalığı 45
Yabancılık 45
Dernek kurabilme ve derneğe üye olabilme 45
Hâkim tarafından farklılık yaratılması 46
FİİL EHLİYETİ 47
Kavram 47
Hak ehliyetinden farkı 48
Fiil ehliyetinin türleri 50
Hukukî işlem ehliyeti 50
Hukuka aykırı fiillerden sorumlu olma 52
Fiil ehliyetinin şartları 52
Erginlik 52
Kavram 52
Erginliğin türleri 53
Yasal erginlik 53
Evlenmeyle kazanılan erginlik 53
Ergin kılınma (hâkim kararıyla kazanılan erginlik, kazai rüşt) 55
Onbeş yaşın tamamlanması 55
Küçüğün isteği 55
Yasal temsilcinin katılması 55
Küçüğün çıkarlarının gözetilmesi .. 56
Kararın ilânı 57
Ayırt etme gücü (temyiz kudreti) 57
Kavram 57
Ayırt etme gücünü ortadan kaldıran haller 58
Yaş küçüklüğü 58
Akıl hastalığı 59
Akıl zayıflığı 59
Sarhoşluk 59
Diğer sebepler 60
Ayırt etme gücünün nisbiliği 60
Ayırt etme gücünün karine oluşu 61
Kısıtlı olmama 62
FİİL EHLİYETİ YÖNÜNDEN KİŞİLERİN AYIRIMI 65
Giriş 65
Ehliyetliler 65
Genel kural 65
Yasal danışman atanmasının fiil ehliyetine etkisi 65
Oy (katılma) danışmanlığı 67
Yönetim (idare) müşavirliği 67
Karma yasal danışmanlık 68
Tam ehliyetsizler 69
Genel bilgi 69
İşlem ehliyetsizliği 69
Ana kural 69
İstisnalar 71
Hukukî işlem dışı haller 71
Dürüstlük kuralından doğan istisna 72
Evlenme 74
Ölüme bağlı tasarruflar 74
Tam ehliyetsizlerin haksız fiil sorumluluğu 75
Ana kural 75
İstisnalar 75
Kusursuz sorumluluk halleri 75
Hakkaniyet sorumluluğu 75
Ayırt etme gücünün geçici olarak kaybından sorumluluk 76
Sebepsiz zenginleşme 77
Tam ehliyetsizlerin temsili 78
Ana kural 78
Ana kuralın istisnaları: Yasak işlemler 78
Özel olarak kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar 78
Sınırlı ehliyetsizler 84
Genel olarak 84
Ana kural: Sınırlı ehliyetsizin yapacağı işleme yasal temsilcinin katılması zorunluluğu 85
Genel olarak 85
Yasal temsilcinin rızasını açıklaması 86
Rızayı gösterecek kişi 86
Rızanın açıklanmasının özellikleri 87
İşlemin geçersiz olmasının sonuçları 90
Üçüncü kişinin iyiniyetinin etkisi 91
Ana kuralın istisnası: Sınırlı ehliyetsizin tek başına yapabileceği işlemler 91
Karşılıksız kazandırmalar 91
Kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar 93
Sınırlı ehliyetsizin temsilci olarak işlem yapması 94
Sınırlı ehliyetsizin hukuka aykırı fiillerden sorumluluğu 94
Ehliyetin genişletildiği haller 95
Yasak işlemler 95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KİŞİLİK HAKKI
KİŞİLİK HAKKI-KİŞİNİN KORUNMAYA DEĞER VARLIKLARI VE Kİ
ŞİNİN KORUNMASI 99
Genel bilgiler ve tanım 99
Genel bilgiler 99
Tanım 99
Kişinin hakkının İsviçre/Türk Hukukunda düzenleniş biçimi 100
Kişilik hakkının nitelikleri 103
Kişisel varlıkların başlıcaları 104
Hayat, sağlık ve vücut tamlığı 104
Genel olarak 104
Tıbbî müdahaleler 106
Organ ve doku aktarması 113
Genel olarak 113
Yaşayan kişilerden organ(ve doku) nakli 114
Cesetten organ nakli 118
. Cinsî hayat ve üreme fonksiyonuna müdahaleler 120
. Cinsiyet değişiklikleri 122
Kişinin şeref ve haysiyeti 130
Genel olarak 130
Şeref ve haysiyetin ihlali 131
Şeref ve haysiyete müdahale ve basın 132
Kişinin hayat alanı 137
Genel olarak 137
Kişinin hayat alanları 138
Kamuya açık alan 138
Özel alan 138
Gizlilik alanı 138
Kişinin hayatının özel ve gizlilik alanına müdahaleler ... 139
Ana kural 139
Kişinin özel ya da gizlilik alanına müdahalenin hukuka uygunluk şartları 141
Kişinin resmi üzerindeki hakkı 142
Genel olarak 142
Kişinin resminin yayınlanmasının hukuka uygun olduğu hâller 143
Kişinin, meslek, sanat ve ticaret hayatında (kişiliğin) korunması 144
Kişiliğin korunması 148
Genel olarak 148
Kişiliğin hukuki işlem sonucu olan tecavüzlere karşı korunması 148
Ana kural 149
Hak ehliyeti yönünden 149
Fiil ehliyeti yönünden 150
Özgürlükler yönünden 150
Ana kuralın istisnası 151
Kişinin sözleşme dışı saldırılara karşı korunması 152
Genel olarak 152
İlke: Tecavüzün hukuka aykırı olması 152
Hukuka aykırılığı gideren haller (hukuka uygunluk sebepleri) 153
Kişiliğine müdahale edilenin (kişilik hakkı zedelenenin) rızası 153
(Daha) Üstün özel yarar 153
Üstün kamu yararı 155
Kanunun verdiği yetki 155
Kişiliğe tecavüz halinde tanınan davalar 155
Durdurma davası 156
Önleme davası 157
Hukuka aykırılığın tespiti davası 158
Vekâletsiz iş görmeden kaynaklanan dava 159
Maddî tazminat davası 161
Manevî tazminat davası 162
Genel açıklamalar 162
Manevî tazminat hakkının hayatta devri ve mirasçılara intikali 165
Kişiliği koruyan davalarda yetkili mahkeme 166
Özel olarak cevap ve düzeltme hakkı 167
KİŞİLERİN ADI 169
Tanım ve genel bilgiler 169
Adın türleri 169
Kullanılması zorunlu olan haklar 169
Özad 169
Soyadı 170
Kullanılması zorunlu olmayan adlar 170
Müstear ad 170
Lakap 171
Adın görevleri 171
Belirtme 171
Ayırma yoluyla 171
Bağlama yoluyla 171
Nitelendirme yoluyla 171
Düzen sağlama 171
Birlik yaratma 172
Adın kazanılması 172
Özadın kazanılması 172
Soyadının kazanılması 173
Soybağı yoluyla 173
Ana ve babası evli olan çocuklar 173
Anası babası evli olmayan çocuklar 174
Evlat edinme yoluyla 176
Evlenme yoluyla 177
İdari yolla 179
Müstear adın kazanılması 179
Lakabın kazanılması 179
Adın korunması 179
Genel olarak 179
Adın korunduğu haller 180
Adın kullanılmasının çekişmeli olması 180
Adın haksız kullanılması 180
Adı koruyan davalar 181
Adın kullanılmasının çekişmeli olması halinde açılacak dava 181
Adın haksız kullanılması halinde açılacak davalar 181
Durdurma davası 181
Önleme davası 181
Maddî tazminat davası 181
Manevî tazminat davası 182
Adın değiştirilmesi 182
Ana kural: Adın değişmezliği 182
Adın değiştirilmesine imkân veren haklı sebepler 182
Kişisel sebepler 183
Aile ilişkilerinden doğan sebepler 183
Ticarî faaliyete ilişkin sebepler 183
Diğer sebepler 183
Adın değiştirilmesinde usul 184
Y etkili ve görevli mahkeme 184
Davacı 184
Davaya katılacak kişiler 184
Kayıt 185
Adın değiştirilmesine itiraz 185
Adın değiştirilmesinin sonuçları 185
Nüfus Hizmetleri Kanunu Geçici m. 8 düzenlemesi 185
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KİŞİNİN DİĞER KİŞİLERLE VE YERLE İLİŞKİSİ
(Hısımlık ve İkametgâh)
HISIMLIK 189
Hısımlık kavramı ve türleri 189
Kavram 189
Türleri 189
Kan hısımlığı 189
Tanım 189
Kan hısımlığının türleri 189
Üstsoy-altsoy hısımlığı 189
Yansoy hısımlığı 190
Kan hısımlığının derecesi 191
Kan hısımlığının önemi 191
Kayın hısımlığı 192
Genel açıklama 192
Kayın hısımlığının kurulması 192
Kayın hısımlığının türleri 193
Kayın hısımlığının derecesi 193
Kayın hısımlığının önemi 194
Evlât edinmeden doğan hısımlık 194
YERLEŞİM YERİ 195
Genel olarak 195
Yerleşim yerinin tanımı ve yerleşim yerine hâkim olan ilkeler 195
Tanım 195
Yerleşim yerine hâkim olan ilkeler 196
Yerleşim yerinin tekliği ilkesi 196
Yerleşim yerinin zorunluluğu ilkesi 197
Yerleşim yerinin sürekliliği ilkesi 197
Yerleşim yerinin türleri 198
Bağımsız yerleşim yeri 198
Sürekli olarak oturma 198
Yerleşme (oturma) niyeti 198
Yasal yerleşim yeri (bağımsız olmayan yerleşim yeri) 199
Velâyet altındaki çocuklar 199
Vesayet altındaki kişiler 200
BEŞİNCİ BÖLÜM
KİŞİSEL DURUM SİCİLİ
(Şekli Kişiler Hukuku)
KİŞİSEL DURUM SİCİLİ 205
Genel olarak 205
Nüfus işleri örgütü 205
Merkez örgütü 205
Taşra örgütü 205
İller 205
İlçeler 205
Nüfus kütüklerinin tutulması ve kütüklerin yanlış tutulmasından doğan sorumluluk 206
Nüfus kütüklerinin tutulması 206
Nüfus kütüklerinin yanlış tutulmasından doğan hukukî sorumluluk 206
Kişisel durum siciline ilişkin genel ilkeler 206
Sicilin bütünlüğü 206
Nüfus kayıtlarının incelenmesi 206
Nüfus kayıtlarının ispat gücü 207
Nüfus kütüklerinin türleri 207
Doğum kütüğü 207
Ölüm kütüğü ve gaiplik 208
Yer değiştirme 208
Aile kütüğü 209
Evlenme kütüğü 209
Boşanma ve evliliğin iptali kütüğü 209
Tanıma evlât edinme kütüğü 210
Nüfus kayıtlarının ve kayıtlardaki maddî hataların düzeltilmesi ve iptali 210
Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi 210
Maddî hataların düzeltilmesi 211
Nüfus kayıtlarının iptali 211
İKİNCİ KISIM
TÜZEL KİŞİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜZEL KİŞİLERE İLİŞKİN GENEL ESASLAR
TÜZEL KİŞİ KAVRAMI 215
Kavram 215
Tüzel kişi kavramının içeriğindeki zorunlu unsurlar 215
Sürekli amaç unsuru 215
Örgütlenme unsuru 217
Hukuk düzeninin tüzel kişiliği tanıması: Sınırlı sayı ilkesi 218
Tüzel kişilik perdesinin kaldırılması 219
Tüzel kişilere ilişkin mevzuat 222
Genel olarak 222
Dernekler Hukuku Mevzuatı 222
Kanunlar 222
Yönetmelikler ve Tebliğler 222
Vakıflar Hukuku Mevzuatı 223
Medeni Kanundan Önce Kurulmuş Vakıflar ile İlgili Mevzuat 223
Medeni Kanuna Göre Kurulmuş Vakıflar ile İlgili Mevzuat 223
TÜZEL KİŞİLERİN TARİHSEL TEMELLERİ 224
TÜZEL KİŞİLERİN HUKUKİ NİTELİĞİNE İLİŞKİN TEORİLER 228
Varsayım teorisi 228
Gerçeklik teorisi 229
Teorilerin bugünkü hukukumuz açısından anlamı 229
TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 231
Kamu hukuku tüzel kişileri 231
Özel hukuk tüzel kişileri 233
Kamu İktisadi Teşebbüsleri 236
TÜZEL KİŞİLERİN KURULUŞUNA İLİŞKİN TEMEL İLKELER 239
Çeşitli kuruluş sistemleri 239
Serbest kuruluş sistemi 239
Tescil sistemi 240
İzin sistemi 240
Hukukumuzda tüzel kişilerin kuruluşunda geçerli olan sistem 240
Kuruluş aşamasındaki hukuka aykırılıkların etkisi: Tüzel kişiliğin kazanılamadığı haller 244
Genel olarak 244
Kuruluş aşamasında amacın hukuka veya ahlâka aykırı olmasının özelliği 244
Tüzel kişilik kazanılamamasının sonuçları 246
TÜZEL KİŞİLERİN HAK EHLİYETİ 247
Kural: Tüzel kişilerin tam hak ehliyetine sahip olması 247
Tüzel kişilerin yararlanamayacakları haklar 248
Sadece tüzel kişilerin yararlanabileceği haklar 250
Tüzel kişilerin yararlanmasının özellik arz ettiği ve tüzel kişilerin yararlanıp yararlanamayacağında tereddüt duyulan haklar 250
Tüzel kişilerin hak ehliyetinin amaçları ile sınırlı olup olmadığı sorunu: Tüzel kişilerde ultra vires ilkesi geçerli midir? 252
TÜZEL KİŞİLERİN FİİL EHLİYETİ 255
Fiil ehliyetinin kazanılması: Tüzel kişinin zorunlu organlarını oluşturması 255
Tüzel kişinin organsız kalmasının etkisi 256
Tüzel kişilerde organ kavramı ve organın niteliği; organ türleri 256
Organ kavramı ve organın niteliği 256
Organ sıfatının kazanılması 257
Tüzel kişi ile organ arasındaki hukuki ilişkinin niteliği 259
Organ türleri 259
Organın kanunda öngörülmüş olup olmamasına göre: Zorunlu organlar-İsteğe bağlı (ihtiyari) organlar 260
İşlevleri açısından: Karar organı-Yürütme organı 260
Faaliyet alanları açısından: İç organ-Dış organ 260
Organı oluşturanların sayısına göre: Fert organ-Kurul organ 261
Tüzel kişilerin fiil ehliyetinin kapsamı 261
Organın hukuki işlemleri açısından 261
Organın hukuka aykırı fiilleri açısından 263
Organın borca aykırı davranışından sorumluluk 264
Organın haksız fiilinden sorumluluk 264
Tüzel kişinin yardımcı şahıslarının durumu 266
TÜZEL KİŞİNİN YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂHI) 267
TÜZEL KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 269
Tüzel kişiliğin sona erme sebeplerine genel bakış 269
Sona eren tüzel kişinin malvarlığının tasfiyesi 269
Tasfiye sonucunda kalan malvarlığının tahsisi 271
İKİNCİ BÖLÜM
DERNEKLER
DERNEK KAVRAMI 274
DERNEK TÜRLERİ 276
Sahip oldukları ayrıcalıklar açısından: Alelade dernekler-Kamu yararına çalışan dernekler 276
Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kazanılması 276
Kamu yararına çalışan derneklere tanınan ayrıcalıklar 278
Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kaybı 279
Yöneticilerin görevden alınması 279
Amacına ulaşmak için elde ettikleri gelirler açısından: Ticari işletme işleten ve işletmeyen dernekler 280
Kurucuları açısından: Dar anlamda dernek-Dernek birlikleri: Üst Kuruluşlar 281
Çocuk dernekleri 283
Dernekler Kanunu m. 2/f. ’de yer verilen “Plâtform” kavramı 283
DERNEĞİN KURULUŞU 284
Genel Olarak 284
Dernek kurma işleminin hukuki niteliği 285
Dernek tüzüğünün içeriği 286
Tüzel kişilik kazanılabilmesi için dernek tüzüğünün idareye verilmesi . 288
Derneğin tüzel kişilik kazanması açısından etkili olmayan düzen hükümleri: Tüzüğün incelenmesi ve ilânı; dernekler kütüğüne kayıt .... 288
Kurucu üye olabilme şartları 290
Dernek kurma işleminde ehliyet şartı 290
Dernek kurma işleminde özel olarak aranan şartlar 291
Yabancıların kurucu üye olabilme şartları 291
DERNEĞİN AMACI 292
Kavram 292
Amacın hukuka aykırı nitelik taşımaması 294
Amacın kanuna, ahlâk ve adaba aykırı ve imkânsız olmaması .... 294
Derneğin amacının Dernekler Kanununda özel olarak belirtilen yasak amaçlardan olmaması 294
İzne bağlı amaçlar 295
Amacın değiştirilmesi 295
DERNEK ÜYELİĞİ 296
Üye ve üyelik kavramları 296
Dernek üyeliğinin kazanılması 297
Dernek üyesi olabilme şartları 300
Ehliyet şartı 300
Kanunda aranan diğer şartlar 301
Yabancıların derneklere üyeliği açısından 301
Dernek tüzüğünde öngörülen şartlar 301
Üyelik sözleşmesinin geçersizliği 301
Üyelik sözleşmesinin kesin hükümsüzlüğü 301
Üyelik sözleşmesinin iptal edilebilirliği 302
Üyelik ilişkisinin sona ermesi 303
Üyelik ilişkisinin kendiliğinden sona ermesi 303
Üyelikten çıkma (istifa) 304
Üyelikten çıkarma (ihraç) 306
Hukuki niteliği 306
Yetkili organ 307
Çıkarma sebepleri 307
Dernek tüzüğünde çıkarma sebeplerine yer verilmesi 308
Dernek tüzüğünde çıkarma sebeplerine yer verilmemesi 308
Haklı sebeple çıkarma 308
Üyenin çıkarma kararına itirazı 309
Çıkarma sebeplerinin tüzükte düzenlendiği durumda 309
Haklı sebeple çıkarmada 310
Üyenin çıkarma kararına itiraz usulü 310
Üyeliğinin sona ermesinin sonuçları 311
Üyelik hak ve yükümlülükleri 312
Üyelik hakları 312
Genel bakış 312
Katılma hakları 312
Yararlanma hakları 313
Korunma hakları 313
Üyelik yükümlülükleri 314
Aidat ödeme yükümlülüğü 314
Dernek düzenine uyma ve sadakat yükümlülüğü 315
Yükümlülüklerin ihlâlinin sonuçları 315
DERNEĞİN ORGANLARI 317
Genel Kurul 317
Kavram 317
Genel kurulun görev ve yetkileri 318
Genel kurulun toplanması 318
Olağan genel kurul toplantısı 318
Olağanüstü genel kurul toplantısı 319
Çağrı usulü 320
Toplantı yeri 320
Toplantı yeter sayısı 320
T oplantının yapılış usulü 321
Karar yeter sayısı 322
Genel kurul kararlarına itiraz: Genel kurul kararlarının iptali 323
Dernek genel kurul toplantısının ve organlara seçilenlerin idareye bildirilmesi 324
Yönetim kurulu 325
Kuruluşu 325
Görev ve yetkileri 326
Denetleme kurulu 327
Kuruluşu 327
Görev ve yetkileri 327
DERNEKLERİN FAALİYETLERİNİN SINIRLANMASI 329
Genel bakış 329
Derneklerin faaliyetlerini sınırlayıcı hükümler 329
DERNEKLERİN DEVLET TARAFINDAN DENETLENMESİ 331
DERNEKLERİN İDARİ KARARLA FAALİYETTEN ALIKONULMASI 333
DERNEĞİN SONA ERMESİ 334
Genel olarak 334
Derneğin kendiliğinden sona ermesi (derneğin infisahı) 334
Derneğin aciz haline düşmesi 334
Yönetim kurulunun tüzüğe göre kurulmasına imkân kalmaması 334
Gerekli yeter sayının bulunmaması sebebiyle dernek genel kurulu toplantısının ikinci çağrıya rağmen yapılamaması 335
İlk genel kurul toplantısının yapılamaması ve zorunlu organların oluşturulamaması 335
Tüzükte öngörülen sürenin dolması 335
Derneğin amacının gerçekleşmesi veya amacın imkânsızlaşması ya da derneğin kuruluş şartlarının kaybetmesi 335
Derneğin kendini feshetmesi 336
Derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi 336
Derneğin amacının kanuna veya ahlâka aykırı hale gelmesi .. 336
Kuruluştaki kanuna aykırılık ve eksikliklerin
-
%5İNDİRİM600,00TL 570,00TL
-
-
%27İNDİRİM250,00TL 182,50TL
-
%14İNDİRİM330,00TL 283,80TL
-
-
%5İNDİRİM600,00TL 570,00TL
