Prof Dr Mustafa Dural Prof Dr Tufan Öğüz Prof Dr M Alper Gümüş
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. AİLE HUKUKUNUN KONUSU 1
II. AİLE KAVRAMI. 1
III. TOPLUMDA AİLENİN ÖNEMİ. 2
IV. ANAYASA’DA AİLE HUKUKUNA İLİŞKİN ESASLAR. 2
1. Anayasa’nın 41. maddesi. 2
2. Anayasa’nın 10. maddesi. 2
3. Anayasa’nın 20. maddesi. 4
V. AİLE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ. 4
1. Genel olarak. 4
a) İlişki tiplerinin sınırlı sayıda (numerus clausus) olması 4
b) Geniş ölçüde emredici kurallara dayanma. 4
c) Çocukları ve zayıfları koruma 5
d) Devletin müdahalesi. 5
e) Şekle bağlılık. 5
f) Hâkimin takdir yetkisi 5
2. Aile hukuku ilişkileri ve aile hukuku haklarının özelliği 6
a) Aile Hukuku ilişkileri 6
b) Aile hukuku hakları 6
c) Bozucu yenilik doğuran aile haklarının kullanılmasının özelliği 7
d) Aile hukuku taleplerinin özelliği. 7
VI. TÜRK AİLE HUKUKUNUN DEVRİMCİ KARAKTERİ 7
VII. MEDENÎ KANUNUN AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİNE GENEL BAKIŞ. 9
BİRİNCİ KISIM
EVLİLİK
Birinci Bölüm
Evlilik Birliğinin Oluşması
Birinci Ayırım
NİŞANLILIK
§ 1. TERİM VE KAVRAM. 13
§ 2. NİŞANLILIĞIN MEYDANA GELMESİ: NİŞANLANMA. 13
I. NİŞANLANMANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ. 13
1. Önsözleşme görüşü 13
2. Karar görüşü 14
3. Sözleşme görüşü 14
II. NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI 15
1. Karşılıklı evlenme vaadi 16
2. Vaad edenlerin farklı cinsiyetten olması 18
III. NİŞANLANMANIN GEÇERLİK ŞARTLARI VE HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 18
1. Nişanlanma ehliyetinin kanunda özel olarak düzenlenmemiş olması. 18
2. Nişanlanmanın, emredici hukuk kurallarına, ahlâk ve âdaba aykırı olmaması ve evlenmenin imkânsız olmaması. 21XII
3. Muvazaalı (danışıklı) nişanlanmalar 22
4. İrade beyanındaki sakatlıklar. 22
IV. NİŞANLANMANIN ŞARTA YA DA SÜREYE BAĞLANMASI 24
1. Şart. 24
2. Zaman 24
§ 3. NİŞANLILIĞIN HÜKÜMLERİ. 25
I. VAADE UYGUN DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ. 25
1. Evlenmeyi gerçekleştirme yükümlülüğü. 25
2. Sadakat yükümlülüğü 27
3. Nişanlının Medenî Kanun anlamında yakın sayılması 27
4. Destekten yoksun kalma tazminatı ve manevî tazminat isteyebilme 27
5. Tanıklıktan ve hâkimlikten kaçınma hakkı 28
§ 4. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ. 28
I. SONA ERME HÂLLERİ. 28
1. Evlenme. 28
a) Nişanlıların birbirleriyle evlenmesi. 28
b) Nişanlılardan birinin bir üçüncü kişi ile evlenmesi. 28
2. Tarafların anlaşması. 28
3. Bozucu şartın gerçekleşmesi 29
4. Evlenmenin imkânsızlaşması (özellikle ölüm) 29
5. Kesin bir evlenme engelinin meydana gelmesi. 29
6. Nişanı bozma (bir taraflı olarak sona erdirme, nişanlanmadan dönme) 30
a) Kavram. 30
b) Nişanı bozmada haklı sebep. 31
aa) Haklı sebep kavramı 31
bb) Haklı sebep örnekleri. 32
c) Haksız nişan bozma. 33
II. NİŞANIN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI. 33
A. GENEL OLARAK. 33
B. MADDÎ TAZMİNAT. 33
1. Nişanlıların tazminat isteme hakkı. 34
a) Şartları 34
b) Tazmin edilecek zarar ve masraflar. 35
c) Tazminat davası. 36
2. Üçüncü kişilerin tazminat isteme hakkı. 37
C. MANEVÎ TAZMİNAT 38
1. Genel olarak. 38
2. Manevî tazminat istemenin şartları 39
a) Nişanlılık, bozma ile sona erdirilmiş olmalıdır 39
b) Tazminat isteyen nişanlının kişilik hakkı bir zarara uğramış olmalıdır. 39
c) Davalının kusurlu olması. 40
3. Manevî tazminatın tayini. 41
a) Dava hakkı. 41
b) Davalı. 41
c) Tazminat 41
d) Manevî tazminat isteminin mirasçılar tarafından ileri sürülmesi ve hayatta devri. 42
D. HEDİYELERİN GERİ VERİLMESİ 42
1. Genel olarak. 42
2. Hediye kavramı 43
3. Hediyelerin geri verilmesini istemenin şartları 44XIII
a) Hediye nişanlılık dolayısıyla verilmiş olmalıdır 44
b) Geri istenecek hediyenin alışılmışın (mutad) dışında olması . 44
c) Nişanlılık, evlenme dışında bir sebeple sona ermiş olmalıdır. 45
d) Geri vermeyi isteme hakkına, nişanlılar, ana ve babaları ya da ana baba gibi hareket eden kimseler sahiptirler. 45
4. Geri verme talebinin niteliği ve kapsamı. 46
E. NİŞANIN SONA ERMESİNDEN DOĞAN TALEPLERİN ZAMANAŞIMI. 46
İkinci Ayırım
EVLENME
§ 5. EVLENMENİN HUKUKÎ NİTELİĞİ. 47
§ 6. EVLENMENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR. 48
I. EVLENME EHLİYETİ 49
A. EVLENME YAŞI 49
1. Olağan evlenme yaşı 49
2. Olağanüstü (istisnai) evlenme yaşı 50
a) Evlenmesine izin verilecek kadın ya da erkek onaltı yaşını doldurmuş olmalıdır. 50
b) Olağanüstü bir durumun ve pek önemli bir sebebin bulunması 50
c) Karardan önce mümkünse yasal temsilcinin dinlenmesi. 51
d) Görevli ve yetkili mahkeme. 52
B. AYIRT ETME GÜCÜ 52
C. KİŞİLERİN EVLENME EHLİYETİ YÖNÜNDEN AYIRIMI 53
1. Evlenmeye tam ehliyetliler 53
2. Evlenmeye tam ehliyetsizler 54
3. Evlenmeye sınırlı ehliyetsizler. 54
II. EVLENME ENGELLERİ 56
A. KESİN EVLENME ENGELLERİ 57
1. Hısımlık 57
a) Kan hısımlığı. 57
b) Kayın hısımlığı 58
c) Evlâtlık ilişkisi. 58
2. Önceki evlilik. 59
3. Akıl hastalığı 59
B. KESİN OLMAYAN EVLENME ENGELLERİ 60
1. Bekleme süresi. 61
2. Bazı bulaşıcı hastalıklar. 62
III. EVLENMENİN ŞEKİL ŞARTLARI. 62
A. GENEL OLARAK. 62
B. EVLENME TÖRENİNDEN ÖNCEKİ ŞEKİL ŞARTLARI. 63
1. Başvuru ve başvurunun yapılacağı yer 63
2. Başvurunun incelenmesi ve itiraz 66
a) İnceleme ve talebin reddi. 66
b) Redde itiraz 66
3. Evlenmeye izin belgesi 67
C. EVLENME TÖRENİ SIRASINDAKİ ŞEKİL ŞARTLARI 68
D. EVLENME TÖRENİNDEN SONRAKİ ŞEKİL ŞARTLARI 70
1. Aile (evlenme) cüzdanının verilmesi. 70
2. Evlenmenin nüfus idaresine bildirilmesi ve aile kütüğüne tescil. 70
3. Savcılığa bildirme 70
4. Özel olarak dinî evlenme. 71
E. EVLENMENİN ŞEKİL ŞARTLARINA UYULMAMASININ SONUÇLARI. 71XIV
§ 7. EVLENMENİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ. 71
I. EVLENMENİN YOKLUĞU. 72
1. Evlenmenin yokluğu hâlleri. 72
a) Evlenmenin ayrı cinsten kişiler arasında yapılmamış olması 72
b) Evlenmenin, evlendirme memuru önünde yapılmamış olması 78
c) İki tarafın evlendirme memuru önünde aynı anda hazır olmamaları. 79
2. Evlenmenin yokluğunun sonuçları 79
3. Evlendirme memuru önünde yapılmayan evlenmelerin idari yolla geçerli hâle getirilmesi. 80
II. EVLENMENİN BUTLANI. 80
A. GENEL OLARAK. 80
B. MUTLAK BUTLAN 82
1. Genel olarak 82
2. Mutlak butlan hâlleri 84
a) Eşlerden birinin evlenme sırasında evli olması (MK 145, b.1). 84
b) Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması (MK 145 b.2) 86
c) Akıl hastalığı (MK 145 b.3). 87
d) Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması (MK 145 b.4) 87
C. NİSBÎ BUTLAN 87
1. Genel olarak. 87
2. Nisbî butlan hâlleri. 87
a) Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk (MK 148)
b) İrade sakatlıkları (MK 149 vd.). 88
aa) Yanılma (MK 149). 88
aaa) Evlenmenin niteliğinde yanılma 88
bbb) Eşin kişiliğinde (şahsında) yanılma. 88
ccc) Diğer eşin önemli bir niteliğinde yanılma 89
bb) Aldatma (MK 150) 90
aaa) Namus ve onur hakkında aldatma 90
bbb) Tehlikeli bir hastalığın gizlenmesi. 91
ccc) Korkutma (MK 151) 92
c) Yasal temsilcinin izninin bulunmaması (MK 153) 93
D. BUTLAN DAVALARI 93
1. Davaların hukuki niteliği. 93
2. Davaların tarafları 93
a) Mutlak butlan davasının tarafları. 93
aa) Davacı 93
bb) Davalı 94
cc) Dava hakkının sınırlandırılması ve kalkması. 94
b) Nisbî butlan davasının tarafları 95
aa) Davacı 95
bb) Davalı 96
cc) Dava hakkının sona ermesi 97
aaa) Eşlerin dava hakkının sona ermesi. 97
bbb) Yasal temsilcinin dava hakkının sona ermesi. 97
E. HER İKİ BUTLAN DAVASINDA YARGILAMA USULÜ. 97
1. Yetkili ve görevli mahkeme. 97
2. Yargılama usulü. 98
F. BUTLAN DAVASININ SONUÇLARI. 98
1. Genel sonuçlar. 98XV
2. Çocuklar yönünden sonuçlar 98
3. Eşler yönünden sonuçlar. 98
III. EVLENMENİN BUTLANINI GEREKTİRMEYEN EKSİKLİKLER. 102
1. Kadının bekleme süresinin bitimininden önce evlenmesi. 102
2. Bazı şekil kurallarına uymama 102
3. Bazı bulaşıcı hastalıklar. 102
İkinci Bölüm
Evliliğin Sona Ermesi ve Özel Olarak Boşanma
§ 8. ÖLÜM VE GAİPLİK. 104
1. Ölüm. 104
2. Gaiplik 104
3. Cinsiyet değişikliği. 104
§ 9. BOŞANMA 104
§ 10. BOŞANMA SEBEPLERİ. 106
I. BOŞANMANIN ÖZEL SEBEPLERİ 106
A. ZİNA 106
1. Kavram ve zinanın ispatı. 106
2. Dava hakkının düşmesi 109
a) Hak düşürücü sürenin geçmesi 109
b) Af110
B. HAYATA KAST, PEK KÖTÜ MUAMELE YA DA ONUR KIRICI DAVRANIŞ.111
1. Kavram111
a) Hayata kast111
b) Pek fena muamele.112
c) Onur kırıcı davranış112
2. Dava hakkının düşmesi.113
C. KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ SUÇ İŞLEME VE HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME.113
1. Kavram113
a) Küçük düşürücü suç işleme113
b) Haysiyetsiz hayat sürme.113
2. Her iki durumun da diğer eş için birlikte yaşamayı ondan beklenemez hâle getirmesi114
3. Davanın süreye bağlı olmaması114
D. TERK114
1. Kavram115
2. Terkin şartları115
a) Eşlerden birinin ortak konutu (ortak hayatı) terk etmesi115
aa) Ortak konutu terk, evlilik birliğinin kendisine yüklediği görevleri (yükümlülükleri) yerine getirmemek amacıyla olmalıdır.115
bb) Terk için haklı sebebin sonradan ortadan kalkması ve buna rağmen eşin ortak konuta dönmemesi116
cc) Diğer eşi ortak konutu terke zorlama ya da haklı bir sebep olmadan onun ortak konuta dönmesini engelleme.116
b) Terkin en az altı ay sürmüş olması.116
c) Terk eden eşe hâkim ya da noter tarafından ihtarda bulunulması ve eşin buna rağmen dönmemesi.117
E. AKIL HASTALIĞI.119
1. Şartları.119
a) Akıl hastalığının evlilik sırasında var olması.119XVI
b) İyileşemeyeceğinin resmi sağlık raporuyla tespit edilmiş olması119
c) Akıl hastalığı sebebiyle diğer eş için ortak hayatın çekilmez hale
gelmesi119
2. Dava hakkının süreye tabi olmaması119
II. BOŞANMANIN GENEL SEBEPLERİ. 120
A. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI. 120
1. Genel olarak. 120
2. Şartları 121
a) Evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olması. 121
b) Evlilik birliğinin temelinden sarsılması en az eşlerden biri için ortak hayatı sürdürmesi beklenemeyecek derecede olmalıdır. 121
c) Davalının, davacının daha kusurlu olduğu itirazını ileri sürmemiş ya da ileri sürülen itiraz kabul edilmemiş olmalıdır 123
B. EŞLERİN BOŞANMA HUSUSUNDA ANLAŞMALARI. 125
1. Genel olarak. 125
2. Anlaşmalı boşanmaya karar verilebilmesinin şartları 125
a) Evlilik en az bir yıl sürmüş olmalıdır 125
b) Boşanmak için eşler, ya birlikte mahkemeye başvurmalı ya da bir eş, diğerinin açtığı boşanma davasını kabul etmelidir 126
c) Hâkimin tarafları bizzat dinlemesi. 126
d) Tarafların yapmış oldukları anlaşmanın hâkim tarafından uygun bulunması. 127
C. ORTAK HAYATIN KURULAMAMASI YA DA FİİLİ AYRILIK. 128
1. Genel olarak. 129
2. Şartlar. 129
a) Daha önce herhangi bir boşanma sebebine dayanılarak açılan davanın reddedilmiş olması 129
b) Boşanma talebinin reddi kararının üzerinden üç yıl geçmiş ve bu süre içinde her ne sebeple olursa olsun ortak hayat kurulmamış olmalıdır. 129
c) Eşlerden birinin boşanma davası açmış olması 130
§ 11. BOŞANMA DAVASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 131
I. DAVANIN KONUSU. 131
II. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME 133
1. Yetkili mahkeme 133
2. Görevli mahkeme. 133
III. TARAFLAR VE DAVA EHLİYETİ. 134
§ 12. BOŞANMA VE AYRILIK DAVASINDA UYGULANACAK USUL VE ALINACAK ÖNLEMLER 136
I. GENEL OLARAK 136
II. USUL KURALLARI 137
III. DAVA SIRASINDA ALINACAK ÖNLEMLER. 138
1. Eşlerin barınması ve geçimi için alınacak önlemler 138
2. Eşler arasındaki malî ilişkilere yönelik önlemler 140
3. Çocuklara ilişkin alınacak önlemler 140
§ 13. DAVA SONUNDA VERİLECEK KARAR: BOŞANMA YA DA AYRILIK 140
I. GENEL OLARAK 140
II. AYRILIK KARARI VE SONUÇLARI 141
1. Ayrılık kararı 141
2. Ayrılık kararının sonuçları. 141
3. Ayrılık süresinin sonunda tarafların durumu. 143XVII
III. BOŞANMA KARARI VE SONUÇLARI 144
A. BOŞANMA KARARI. 144
B. BOŞANMA KARARININ SONUÇLARI 144
1. Boşanma kararının eşler yönünden sonuçları 145
a) Evlilik birliğinin sona ermesi ve eşlerin yeniden evlenebilmeleri. 145
b) Mal rejiminin tasfiyesi. 145
c) Evlenmeyle kazanılan kişisel durumun korunması ya da değişmesi. 145
d) Eşlerin birbirlerine karşı miras hukukundan doğan haklarının sona ermesi 146
e) Zamanaşımının işlemeye başlaması 149
2. Boşanma kararının çocuklar yönünden sonuçları 149
a) Velâyet 149
b) Çocukla kişisel ilişki kurulması. 151
aa) Çocukla, kendisine velâyet verilmemiş olan ana ya da baba arasındaki kişisel ilişkinin düzenlenmesi 151
bb) Çocukla üçüncü kişiler arasında ilişki kurulmasının düzenlenmesi 153
c) Çocuğa iştirak (bakım) nafakası bağlanması. 154
d) Boşanma sonrası evlilik birliği içerisinde doğmuş ortak küçük çocuğun soyadı 155
3. Boşanmanın malî sonuçları 157
a) Maddî tazminat 157
aa) Maddî tazminat isteyen eşin boşanmada hiç kusurunun bulunmaması ya da kusurunun daha az olması. 157
bb) Davalı tarafın kusurlu olması 158
cc) Davacının mevcut ya da beklenen bir menfaatinin zedelenmesi. 158
dd) Maddî tazminatın miktarı 159
b) Manevî tazminat 160
aa) Davalının kusurlu olması. 160
bb) Davacının kişilik hakkının zedelenmesi (ihlâl edilmesi). 160
cc) Manevî tazminatın şekli ve miktarının belirlenmesi. 161
c) Yoksulluk nafakası. 161
aa) Taraflardan birinin talepte bulunması 161
bb) Talep eden eşin kusursuz ya da daha az kusurlu olması 162
cc) Nafaka isteyen eşin, yoksulluğa düşmesi 162
dd) Takdir edilecek nafakanın, bunu ödeyecek olan eşin malî gücü ile orantılı olması 163
ee) Nafaka davasında görevli ve yetkili mahkeme 163
ff) Nafakanın süresi 164
d) Maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının ödeniş biçimi . 165
e) Nafaka ve tazminatın değiştirilmesi 165
f) Nafaka ya da maddî tazminatın sona ermesi. 166
g) Zamanaşımı 168
4. Ziynet Eşyalarının ve Diğer Takıların İadesi Talebi 169
İKİNCİ KISIM
EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ
§14. EVLİLİK BİRLİĞİNİN ORGANİZASYONU. 171
I. GENEL OLARAK 171
II. EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 171
1. Genel Olarak 171
2. Evlilik Birliği ve Birliğin Ortak Yönetimi. 171
3. Evlilik Birliğinin Doğrudan Hukuksal Sonuçları ile Eşlere Yüklediği Hak ve Yükümler. 172XVIII
a. Evlilik Birliğinde ve Evlilik Birliğine Dayalı Kişilik Haklarının Korunması Yükümü. 172
b. Evlilik Birliğinin Mutluluğunu Elbirliği ile Sağlama Yükümü. 174
c. Eşlerin Çocuklarına Birlikte Özen Gösterme Yükümü 174
d. Eşlerin Sadakat Yükümü 174
e. Eşlerin Yardım Yükümü. 175
f. Eşlerin Bilgi Verme Yükümü 175
III. KARININ (KADIN EŞİN) SOYADI. 175
A. 22.02.2023 TARİHİNDEN ÖNCE 175
B. 22.02.2023 TARİHİNDEN SONRA 177
IV. EVLİLİK KONUTU. 178
V. VATANDAŞLIK. 178
VI. EŞLERİN EVLİLİK BİRLİĞİNİN GİDERLERİNE KATILMASI . 179
1. Genel Olarak . 179
2. Birlik Giderleri Kavramı 179
3. Haciz ve Devredilebilirlik 180
4. Zamanaşımı 181
5. Sona Erme 181
VII. EŞLERİN MESLEK ve İŞİ 181
VIII. EŞLERİN HUKUKSAL İŞLEMLERİ. 182
1. Kural 182
2. Kefalet Sözleşmesinde Eşin Rızası 182
3. Aile Konutu Üzerindeki Tasarruflar 184
a. Genel Olarak 184
b. Aile Konutu Kavramı, MK 194’ün Zamansal Ve İşlemsel Sınırları . 185
c. MK 194’de Yer Alan Sınırlamanın Hukuki Niteliği 188
d. Diğer Eşin İzni ve İznin Verilmemesinin Sonuçları 189
e. Hakimin Hak Sahibi Eşi Tek Başına İşlem Yapmaya Yetkili Kılması 190
f. Geçersizliğin İyiniyetli Üçüncü Kişilere Etkisi ve Aile Konutunun Şerhi 190
IX. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMSİLİ. 194
1. Yasal Düzenleme. 194
2. Hukuksal Nitelik 195
3. Ehliyet 195
4. Aile(nin Ortak) İhtiyaçları Kavramı 195
5. Evlilik Birliğinin Temsili Türleri. 196
a. Olağan Temsil Yetkisi 196
b. Olağanüstü Temsil Yetkisi 196
aa. Genel Olarak 196
bb. Eşlerin Diğer Aile İhtiyaçları İçin Evlilik Birliğini Tek Başına Temsili. 197
c. Sorumluluk. 198
§15. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI. 199
I. GENEL OLARAK 199
II. EVLİLİK BİRLİĞİNİ KORUYUCU TEDBİRLERİ ALMAYA YETKİLİ VE GÖREVLİ OLAN MAHKEME 199
III. MK 195’e DAYALI GENEL KORUMA . 200
1. Genel Olarak 200
2. Şartları 201
a. Eşlerin (Birlikte veya Tek Başına) Talebi 201
b. Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 201
c. Evlilik Birliğine İlişkin Önemli Bir Konuda Eşlerin Uyuşmazlığa Düşmesi 201
3. Tedbir türleri 202
4. Diğer Tedbirlere Başvuru. 202XIX
IV. EŞLERİN EVLİLİK BİRLİĞİ GİDERLERİNE İLİŞKİN PARASAL KATKISININ BELİRLENMESİ 202
V. ORTAK YAŞAMA ARA VERİLMESİ 203
1. Genel Olarak 203
2. Şartları 203
a. Genel Olarak 203
b. Kişiliğin Tehlikeye Düşmesi 204
c. Ekonomik Güvenliğin Tehlikeye Düşmesi 204
d. Evliliğin Huzurunun Tehlikeye Düşmesi. 204
3. Ortak Yaşama Verilen Aranın Süresi. 204
4. Ayrı Yaşamanın Sonuçları ve Alınacak Tedbirler 205
a. Genel Olarak 205
b. Eşlerin Yapacakları Parasal Katkıya İlişkin Tedbirler. 205
c. Konut ve Ev Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Tedbirler . 206
d. Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Tedbirler 206
e. Ergin Olmayan Çocuğa İlişkin Tedbirler. 206
5. Haklı Bir Sebep Olmaksızın Ayrı Yaşama ve Ortak Yaşamın Olanaksızlığı. 206
VI. BORÇLULARA YÖNELİK ÖNLEMLER 207
1. Genel Olarak 207
2. Hukuksal Nitelik 207
3. Şartları 207
a. Maddi Şart 207
b. Şekli Şart 208
4. Talimatın Konusu. 208
5. Talimat Kapsamının Tayini 208
6. Tedbirin Sonuçları. 208
VII. EVLİLİK BİRLİĞİNİ KORUYUCU ÖNLEM OLARAK EŞİN BELİRLİ BİR MALVARLIĞI DEĞERİ ÜZERİNDEKİ TASARRUF YETKİSİNİN SINIRLANMASI 209
1. Genel Olarak 209
2. MK 199’un Uygulama Şartları 209
3. Sınırlamanın Konusu. 210
4. Sınırlamanın Hukuksal Niteliği 210
5. Sınırlamanın Hukuksal Sonuçları 210
6. Ek Koruma Önlemleri ve Şerh Olanağı211
VIII. EŞLERİN TEMSİL YETKİSİNİN TAMAMEN VEYA KISMEN KALDIRILMASI. 212
1. Genel Olarak 212
2. Şartları 212
a. Temsil Yetkisinin “Açık” Aşımı. 212
b. Temsil Yetkisini Kullanmada Yetersizlik. 213
3. Eşin Temsil Yetkisinin Kaldırıldığının Üçüncü Kişilere Duyurulması 213
4. Eşin Temsil Yetkisinin Tamamen veya Kısmen Kaldırılmasının Sonuçları . 213
5. Temsil Yetkisinin Geri Verilmesi 214
IX. TEDBİRLERİN ALINMASINI GEREKTİREN ŞARTLARDA DEĞİŞİKLİKLER 214
1. Tedbirlerin Değişen Şartlara Uyarlanması İlkesi. 214
2. Şartları 214
a. Maddi Şart 214
b. Şekli Şart 215
3. Değişiklik Kararın Konusu ve Sonuçları. 215
X. 6284 SAYILI AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN’UN ÖNGÖRDÜĞÜ TEDBİRLER. 215XX
Üçüncü Kısım
EVLİLİK BİRLİĞİNDE MAL REJİMLERİ
§16 MAL REJİMİ HUKUKUNUN GENEL HÜKÜMLERİ. 219
I. GENEL OLARAK . 219
II. MAL REJİMİ TÜRLERİ 219
1. Yasal Mal Rejimi-Sözleşmesel Mal Rejimi 219
2. Olağan Mal Rejimi - Olağanüstü Mal Rejimi 220
III. MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ . 220
1. Genel Olarak 220
2. Şartları 220
a. Kurucu Olgu: Tarafların anlaşması 220
b. Geçerlilik Şartları. 221
aa. Ehliyet 221
bb. Şekil 221
c. Hüküm ve sonuçları: 222
3. Mal Rejimi Sözleşmesinin Sona Ermesi 222
IV. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ. 223
1. Genel Olarak 223
2. Talep Üzerine Hakim Kararıyla Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 223
a. MK 197/II Uyarınca Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 223
b. Haklı Bir Sebebe Dayalı Olarak Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 223
aa. Eşlerden Birisinin Talebi 223
bb. Haklı Bir Sebebin Varlığı 223
aaa. Genel Olarak. 223
bbb. Kanunda Öngörülen Örnekler 223
cc. Yetkili ve Görevli Mahkeme 225
c. MK 210 Uyarınca Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 225
3. Talep Olmaksızın Kanun Gereği Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş. 225
4. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi. 225
a. Genel Olarak 225
b. Anlaşmaya Dayalı Sona Erme. 226
c. Eşlerden Birisinin Talebi Üzerine Sona Erme. 226
V. MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE YETKİLİ ve GÖREVLİ OLAN MAHKEME 226
1. Kural . 226
2. Mal Rejiminin Tasfiyesinde Yetkili ve Görevli Olan Mahkeme 226
VI. ALACAKLILARIN KORUNMASI 227
VII. EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ. 227
VIII. ENVANTER YAPILMASI. 227
IX. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR ve BORÇ ERTELEMESİ. 228
§17. YASAL MAL REJİMİ OLARAK EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ. 228
I. GENEL OLARAK 228
II. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE HAK SAHİPLİĞİ İLİŞKİSİ 229
1. Yasal Düzenleme. 229
2. Eşlerin Kanuni Edinilmiş Malları 229
a. Genel Olarak . 229
b. “Mal Rejimi Süresince Edinme” ve “Karşılık” Kavramları 230
c. Edinilmiş Mallara İlişkin Yasal Örnekler. 230
aa. Eşlerin çalışmasının (emeğinin) karşılığı olan edinimler . 230XXI
bb. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler 231
cc. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar. 231
dd. Kişisel malların gelirleri 231
ee. Edinilmiş malların yerine geçen (ikame) değerler. 232
d. Diğer edinilmiş mallar. 233
3. Eşlerin Kanuni Kişisel Malları 233
a. Genel Olarak 233
b. Kişisel Mallara İlişkin Yasal Örnekler. 233
aa. Eşlerden Birinin Yalnız Kişisel Kullanımına Yarayan Eşya 233
bb. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri. 234
cc. Manevi tazminat alacakları 235
dd. Kişisel mallar yerine geçen değerler 235
4. Sözleşmesel Kişisel veya Edinilmiş Mallar. 235
III. İSPAT 236
IV. YÖNETİM, YARARLANMA ve TASARRUF 237
1. Kural 237
2. Paylı Mülkiyet Payı Üzerinde Tasarruf. 237
V. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK. 238
VI. SONA ERME ve TASFİYE 239
1. Sona Erme 239
2. Tasfiye . 240
a. Tasfiye Anlaşması ve Tasfiye Davası. 240
b. Malların Geri Verilmesi, Eşlerin Paylı Mülkiyetindeki Bir Malın Eşlerden Birisine Tahsisi ve Borçlara İlişkin Eşlerarası Düzenlemeler. 242
aa. Malların Geri Verilmesi. 242
bb. Eşlerin Paylı Mülkiyetindeki Bir Malın Eşlerden Birisine Tahsisi . 243
aaa. Genel Olarak . 243
bbb. Hukuksal Nitelik 243
ccc. Şartları 244
cc. Borçlara İlişkin Eşlerarası Düzenlemeler 244
c. Malvarlığı Kesimlerinin Birbirinden Ayrılması. 245
d. Değer Artış Payı Alacağı 245
aa. Genel Olarak 245
bb. Şartları 246
aaa. Diğer Eşe Ait Bir Malvarlığı Unsuruna Yönelik Katkı. 246
bbb. Bağışlama Kastı ve Karşı Edimin Olmaması 247
ccc. Mal rejiminin Tasfiyesi Anında Bir Değer Artışının Varlığı 248
ddd. Mal rejiminin tasfiyesinin talep edilmesi. 248
cc. Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması. 248
aaa. Değer Artışının Hesaplanması. 249
bbb. Değer Artış Payının Hesaplanması 249
ccc. Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması. 249
dd. Değer Artış Payı Alacağının Artık Değer (ve Dolayısıyla Katılma Alacağının) Hesabına Etkisi. 251
ee. Muacceliyet 252
ff. Zamanından Önce Geri Ödeme Üzerine Eşlerin Anlaşması 253
gg. Eşlerin Değer Artış Payı Üzerindeki Tasarrufları 253
e. Denkleştirme Alacağı. 253XXII
aa. Genel Olarak 253
bb. Eşlerin Borçlarının Malvarlığı Kesimlerindeki Konumu 254
aaa. Genel Olarak. 254
bbb. Borçların Edinilmiş Malları Yüklemesi Karinesi 254
cc. Denkleştirme Alacağının Türleri. 255
f. Eklenecek Değerler 256
aa. Genel Olarak 256
bb. Eklenecek İvazsız Kazandırmaların Kapsamı ve Sınırı. 257
g. Değer Tespiti (Değerleme). 257
h. Değerleme Zamanı. 258
i. Katılma Alacağı ve Hesaplanması. 259
aa. Genel Olarak 259
bb. Artık Değer ve Hesaplanması 259
cc. Artık Değere Yasal Katılım (Artık Değer Alacağı) ve Katılma Alacağı 260
dd. Artık Değere Sözleşmesel Katılma 263
aaa. Mal Rejiminin Ölümle Sona Ermesi Halinde. 263
bbb. Mal Rejiminin Ölüm Dışında Bir Sebeple Sona Ermesi Halinde. 263
ee. Katılma Alacağının Doğumu, Muacceliyet Anı ve Temerrüt 264
ff. Zamanaşımı 265
gg. Katılma Alacağının Hukuksal Niteliği, Ödenmesi ve Hakim Kararıyla Azaltılması ve Ortadan Kaldırılması. 266
hh. Katılma Alacağının İfasının Ertelenmesi. 267
ii. Faiz Ödeme ve Teminat Gösterme Yükümü 267
jj. Katılma Alacağının Miras Paylaşımına Etkisi. 267
kk. Katılma Alacağından Feragat 268
j. Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Sağ Kalan Eşin Talep Hakkı 268
aa. Genel olarak 268
bb. Hayatta Olan Eşin Talebi ve Hukuki Niteliği 268
cc. Şartları . 269
dd. Talebin Konusu 271
ee. Talebin süresi. 273
k. Üçüncü Kişilere Karşı Dava Hakkı 273
aa. Yasal Düzenleme ve Miras Hukukuna İlişkin Tenkis Davası ile İlişkisi. 273
bb. Şartları 273
cc. Davanın Tarafları. 274
dd. Tenkis Hükmünün Hukuksal Niteliği 274
ff. MK 560 vd.nın Kıyasen Uygulanması 274
§18. SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ. 275
I. MAL AYRILIĞI 275
1. Genel Olarak 275
2. Mal Ayrılığında Yönetim Yararlanma ve Tasarruf 275
3. İspat 275
4. Borçlardan Sorumluluk 275
5. Paylı Mülkiyet Konusu Eşyanın Eşlerden Birisine Özgülenmesi 275
6. Mal Ayrılığı Rejiminde Eşlerin Birbirlerinin Malvarlığı Unsurlarına Katkıları 276
II. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI. 276
1. Genel olarak. 276
2. Paylaşmalı Mal Ayrılığında Mal Rejiminin Sona Ermesi 277
3. Aileye Özgülenen Mallar. 277
4. Katkıdan Doğan Alacak. 277
5. Paylaştırmaya Aykırı Davranışlar 278
6. Paylaşma İsteminin Reddi 278XXIII
7. Paylaştırma Yöntemi . 278
8. Evliliğin İptali veya Boşanma ya da Ölüm Halinde Aile Konutu ve Ev Eşyasının Hukuksal Durumu. 278
III. MAL ORTAKLIĞI. 279
1. Genel Olarak 279
2. Türleri . 279
3. Genel Mal Ortaklığı 280
a. Malvarlığı Yapısı 280
b. Kişisel Mallara ve Ortaklık Mallarına Giren Malvarlığı Değerleri. 280
aa. Kişisel Mallar. 280
bb. Ortaklık Malları. 281
c. İspat . 281
d. Yönetim ve Tasarruf 281
e. Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk 282
f. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiye 282
aa. Sona erme anı 282
bb. Kişisel Mala Ekleme 283
cc. Denkleştirme Alacağı. 283
dd. Borçların Düzenlenmesi 283
ee. Değer Artış Payı Alacağı. 283
ff. Değerleme Anı. 283
gg. Paylaşma 283
aaa. Paylaşma Oranı. 283
bbb. Paylaşma Usulü. 284
Dördüncü Kısım
HISIMLIK
BİRİNCİ BÖLÜM
SOYBAĞININ KURULMASI
§ 19. GENEL BAKIŞ. 286
§ 20. SOYBAĞININ KURULMASI YOLLARI. 287
I. KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞININ KURULMASI . 288
A. ÇOCUK İLE ANASI ARASINDA SOYBAĞININ KURULMASI. 288
B. ÇOCUK İLE BABASI ARASINDA SOYBAĞININ KURULMASI 288
1. Ana ile evlilik 288
a. Evliliğin çocuğun doğumundan önce gerçekleşmiş olması 288
aa. Babalık karinesi 288
bb. Babalık karinesinin kapsamı. 289
aaa. Çocuğun evlilik içinde doğması. 289
bbb. Çocuğun evlilik içinde ana rahmine düşmesi. 290
cc. Babalık karinesinin çürütülmesi: Soybağının reddi 292
aaa. Soybağının reddi kavramı. 292
bbb. Soybağının reddi sebepleri. 293
aaaa. Çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüşse. 294
aaaaa. Cinsel ilişkinin imkansızlığının ispatı. 294
bbbbb. Çocuğun kocanın cinsel ilişkisinden olmasının imkansızlığının ispatı: İlliyet bağının yokluğunun ispatı. 295
bbbb. Çocuk evlenmeden önce veya ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmüşse. 299
aaaaa. Çocuğun evlilikten önce ana rahmine düşmesi 299XXIV
bbbbb. Çocuğun ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmesi. 300
cccc. Babalık karinesinin yeniden kurulması. 300
ccc. Soybağının reddi davasının tarafları 301
aaaa. Davacı taraf 301
aaaaa. Koca ve çocuk. 301
bbbbb. Diğer ilgililerin dava hakkı 303
bbbb. Davalı taraf 305
ddd. Soybağının reddi davası açma hakkının düşmesi 306
aaaa. Dava açma süresinin dolması 306
bbbb. Kocanın dava hakkının dava açma süresinin dolmasından önce düşmesi 308
eee. Soybağının reddi davası açma süresinin uzaması. 309
fff. Soybağının reddi davasında yetkili ve görevli mahkeme.311
ggg. Soybağının reddi kararının sonuçları.311
b. Evliliğin çocuğun doğumundan sonra gerçekleşmiş olması 312
aa. Evlenmenin çocuğun soybağına etkisi. 312
bb. Bildirim yapılması. 312
cc. Sonradan evlenme ile soybağının kurulmasına itiraz 313
aaa. İtirazın niteliği. 313
bbb. Davacılar. 314
ccc. Davalılar 315
ddd. İtiraz sebebinin (kocanın baba olmadığının) ispatlanması 316
eee. Dava açma süresi. 316
fff. Yetkili ve görevli mahkeme 317
2. Tanıma. 317
a. Genel olarak. 317
b. Geçerlilik şartları. 318
aa. Ehliyet 318
bb. Şekil. 319
cc. Çocuğun bir başka erkek ile soybağının bulunmaması. 321
c. Tanımanın gerçekleştirilebileceği zaman. 322
d. Tanımanın geçersizliği. 322
aa. Tanımanın kesin hükümsüzlüğü 322
bb. Tanımanın irade sakatlığı sebebi ile iptali. 323
cc. Tanımanın ilgili kişiler tarafından açılacak iptal davası ile geçersiz hâle getirilmesi. 324
aaa. İptal davası açma hakkına sahip olan kişiler. 324
bbb. İspat yükü 325
dd. Hak düşürücü süreler. 326
3. Babalık hükmü. 327
a. Babalık davasının tarafları. 328
aa. Davacı taraf 328
bb. Davalı taraf 329
b. Babalığın ispatı 330
aa. Babalık karinesi 330
bb. Babalık karinesinin çürütülmesi . 331
aaa. Davalının çocuğun babası olmasının olanaksızlığının ispatı 332
c. Babalık davasının süresi 333
d. Babalık davasında görevli ve yetkili mahkeme. 335
e. Babalık davasının sonucu ve ananın mali hakları 336
aa. Doğum giderleri. 336XXV
bb. Doğumdan önceki ve sonraki altışar haftalık geçim giderleri. 336
cc. Gebelik ve doğumun gerektirdiği diğer giderler. 337
II. EVLAT EDİNME YOLUYLA SOYBAĞININ KURULMASI 337
1. Genel bakış: Evlat Edinme Kurumunun Niteliği ve İşlevi 337
2. Evlat Edinme İlişkisinin Kurulması İçin Gerekli Şartlar. 339
a. Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin şartlar. 339
aa. Genel şartlar. 339
aaa. Küçük evlat edinen tarafından bakılmış ve eğitilmiş olmalıdır 339
bbb. Evlat edinmenin küçüğün yararına bulunması 341
ccc. Evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarının hakkaniyete aykırı biçimde zedelenmemesi 341
bb. İlgililere ilişkin şartlar. 342
aaa. Evlat edinenler açısından 342
aaaa. Evli kişilerin evlat edinmesi . 342
aaaaa. Kural: Birlikte evlat edinme 342
bbbbb. Birlikte evlat edinme için gerçekleşmesi gereken şartlar. 343
bbbb. Eşlerden birinin diğerinin çocuğunu evlat edinmesinin özelliği: Üvey çocukların evlat edinilmesi 343
cccc. İstisna: Evli kişilerin tek başına evlat edinmesi 343
dddd. Evli olmayan kişilerin evlat edinmesi. 344
bbb. Evlatlık açısından 345
aaaa. Yaş. 345
bbbb. Küçüğün rızası. 345
cccc. Vesayet dairelerinin izni 346
dddd. Ana ve babanın rızası 346
aaaaa. Anlamı. 346
bbbbb. Rızası aranacak kişiler. 346
ccccc. Rızanın verilmesi yöntemi, zamanı, içeriği ve geri alınması. 347
aaaaaa. Yöntemi. 347
bbbbbb. Zamanı 348
cccccc. İçeriği. 348
ddddd. Geri alınması 349
eeee. Ana babanın rızasının aranmadığı hâller. 350
aaaaa. Gerekçesi ve sebepleri 350
bbbbb. Kararın verilme zamanı. 352
b. Erginlerin ve kısıtlıların evlat edinilmesi. 352
aa. Şartları 353
aaa. Evlat edinilenin ergin veya kısıtlı olması 353
bbb. Evlat edinenin altsoyunun açık muvafakatinin bulunması 353
ccc. Evlat edinilenin evli olması hâlinde eşinin rızası (MK m. 313/f.2) 354
ddd. Evlat edinen ve evlat edinilen açısından kanunun aradığı diğer şartlardan birinin gerçekleşmiş olması . 355
aaaa. Evlat edinilenin bedensel veya zihinsel özrü sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç olması (MK m. 313/b.1) 355
bbbb. Evlat edinilenin küçükken evlat edinen tarafından en az beş yıl süre ile bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş olması (MK m. 313/b. 2). 356
cccc. Evlat edinen ile evlat edinilenin en az beş yıldan beri aile hâlinde birlikte yaşamaları ve diğer haklı sebeplerin mevcut olması 356XXVI
eee. Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanacak olması. 356
c. Evlat edinme kararı 357
aa. Mahkeme kararının kurucu niteliği 357
bb. Yetkili ve görevli mahkeme. 358
cc. Mahkeme tarafından evlat edinmenin şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması. 358
aaa. Genel olarak. 358
bbb. Evlat edinme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesinde dikkate alınacak an 358
ccc. Özel olarak MK m. 316’da öngörülen araştırma ve araştırmanın içeriği 360
d. Evlat edinme ilişkisinin sonuçları 361
bb. Ana ve babaya ait hak ve yükümlülükler. 362
cc. Evlatlığın ana ve babası ile olan soybağının durumu. 363
dd. Evlenme yasağı 364
ee. Mirasçılık. 364
ff. Evlatlığın adı ve soyadı. 365
gg. Evlatlığın vatandaşlığı. 365
e. Evlat edinme ilişkisinin sona ermesi 365
aa. Kural: Evlat edinme ilişkisinin iptal davası açılarak sona erdirilmesi 365
bb. Evlat edinme ilişkisinin sona erdirilmesi sebepleri. 366
aaa. Evlat edinme ilişkisinin kurulabilmesi için rızası gereken kişilerin rızasının bulunmaması . 366
bbb. Evlat edinme ilişkisinin kurulmasındaki diğer noksanlıklar. 368
cc. İptal davasında hak düşürücü süreler. 369
f. Evlat edinme işlemlerinde aracılık. 370
§ 21. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ 370
I. GENEL BAKIŞ 370
II. SOYBAĞININ VELAYET HAKKINA BAĞLI OLMAYAN HÜKÜMLERİ 371
1. Soyadı 371
2. Karşılıklı Yükümlülükler. 374
3. Çocuk ile Kişisel İlişki Kurulması. 375
a. Ana ve baba ile çocuk arasında kişisel ilişki kurulması 375
aa. Kural 375
bb. İçeriği 376
cc. Sınırları 377
b. Üçüncü kişilerin çocukla kişisel ilişki kurması. 378
c. Yetkili ve görevli mahkeme 379
4. Ana Babanın Çocukların Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülüğü. 380
a. İçeriği 380
b. Süresi. 380
c. Ana babanın çocuk mallarını harcama yetkisi 381
d. Dava hakkı. 381
aa. Çocuğun dava hakkı 381
bb. Ana veya babanın dava hakkı. 382
e. Nafaka miktarının takdiri 382
f. Ana ve babanın güvence vermesi 382
g. Nafaka davasında geçici önlemler. 383
III. SOYBAĞININ VELAYET HAKKINA BAĞLI HÜKÜMLERİ. 383
1. Velayet Hakkının Tanımı. 383XXVII
2. Velayete Tabi Olan ve Velayet Hakkına Sahip Kişiler. 383
3. Velayet Hakkının Kullanılması 385
4. Velayet Hakkının Kapsamı 386
a. Genel olarak 386
b. Velayet hakkının kullanılmasında çocuğun düşüncesinin alınması 386
c. Çocuğun ana ve babasının sözünü dinleme yükümlülüğü 386
d. Velayet hakkının çocuğun medeni durumu ile ilgili hükümleri 387
aa. Çocuğa öz ad koyulması. 387
bb. Çocuğun yerleşim yerinin belirlenmesi 387
e. Çocuğun eğitimi 387
f. Çocuğun fiil ehliyeti ve temsil edilmesi 388
g. Çocuğun aileyi temsil etmesi . 389
h. Çocuk ile ana ve babası arasındaki hukuki işlemler. 390
i. Ana ve babanın çocuk mallarına ilişkin hak ve yükümlülükleri. 390
aa. Ana ve babanın çocuk mallarını yönetme ve kullanma hakkı 390
bb. Çocuk mallarının sarfı. 391
cc. Ana ve babanın kısmen veya tamamen yönetim ve kullanma hakkına sahip olmadığı çocuk malları 391
aaa. Çocuğa yapılan karşılıksız kazandırmalar. 392
bbb. Saklı pay 392
ccc. Meslek veya sanat için verilen mal ve kişisel kazanç. 392
dd. Yönetimin sona ermesi ve ana ile babanın sorumluluğu 392
5. Çocuğun Ana ve Babasına Karşı Korunması. 393
a. Çocuğun kişiliğinin korunmasına ilişkin önlemler. 393
aa. Genel olarak 393
bb. Çocukların yerleştirilmesi. 394
b. Çocuğun mallarına ilişkin önlemler 395
aa. Genel olarak 395
bb. Çocuk mallarının yönetiminin ana ve babadan alınması 396
6. Velayetin Kaldırılması. 396
a. Velayetin kaldırılmasının şartları 396
aa. Ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi (MK m. 348/b. 1)375a. 396
bb. Ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması (MK m. 348/b. 2) 397
cc. Ana veya babanın yeniden evlenmesinin özelliği. 397
b. Velayetin kaldırılması kararı ve sonuçları. 398
7. Durumun Değişmesinin Çocuğun Korunmasına İlişkin Önlemlere ve Velayetin Kaldırılması Kararına Etkisi 398
İKİNCİ BÖLÜM
AİLE TOPLULUĞU
(Geniş Anlamda Aile İlişkileri)
§ 22. YARDIM NAFAKASI 400
I. GİRİŞ 400
II. NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ (NAFAKA YÜKÜMLÜSÜ VE ALACAKLISI) 400
III. YARDIM NAFAKASININ ŞARTLARI 402
1. Yardım Nafakası Talep Edecek Olan Yönünden. 402
2. Yardım Nafakası Yükümlüsü Yönünden. 404
a) Nafaka yükümlüsü altsoy üstsoy hısımı ise. 404
b) Nafaka yükümlüsü kardeşler ise 405XXVIII
c) Sıra. 406
IV. YARDIM NAFAKASININ MİKTARININ TESPİTİ 408
V. USUL HÜKÜMLERİ. 410
1. Yetkili ve Görevli Mahkeme 410
2. Taraflar. 410
3. İspat Yükü 410
VI. YARDIM NAFAKASININ BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ.411
VII. YARDIM NAFAKASININ ÖZELLİKLERİ.411
1. Mirasçıya Geçmemesi411
2. Kural Olarak Üçüncü Kişiye Devir Edilememesi. 412
3. Haciz Edilememesi 412
4. Takas Edilememesi 412
5. Önceden Feragat Edilememesi 412
6. Kamu Düzeni ile İlgili Olması. 413
§ 23. EV DÜZENİ 413
I. GENEL OLARAK 413
II. EV BAŞKANLIĞI. 413
1. Genel Olarak 413
2. Ev Başkanı Kavramı 415
3. Ev Başkanının Yetkileri ve Yükümlülükleri 417
a. Yetkileri. 417
aa) Ev kurallarını belirlemek. 417
bb) Evin kurallarını uygulamak. 418
b. Yükümlülükleri 419
aa) Ev halkının eşyasını korumak 419
bb) Akıl hastalığı ya da akıl zayıflığı ile malûl olan topluluk fertlerine özel özen göstermek 419
4. Ev Başkanının Sorumluluğu 419
III. ALTSOYUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI. 425
§ 24. AİLE MALLARI 426
I. GENEL OLARAK 426
II. AİLE VAKFI 426
1. Niteliği ve Özellikleri 426
2. Aile Fideikomisi Yasağı. 428
III. AİLE MALLARI ORTAKLIĞI 429
1. Genel Açıklama ve Kavram. 429
2. Aile Malları Ortaklığının Kurulması. 430
3. Aile Malları Ortaklığının İşletilmesi. 430
a) Elbirliğiyle yönetilen aile malları ortaklığı 430
b) Kazanç paylı aile malları ortaklığı. 431
4. Ortakların Sorumluluğu 431
5. Ortaklığın Sona Ermesi 431
6. Paylaşma Kuralları. 432
IV. AİLE YURDU 432
1. Aile Yurdunun Niteliği ve Amacı 432
2. Aile Yurdunun Kurulması 433
3. Hükümleri 434
4. Sona Erme 434XXIX
BEŞİNCİ KISIM
VESAYET
§ 25. DAR ANLAMIYLA VESAYET 435
I. VESAYET HUKUKUNA GİRİŞ. 435
1. Genel Olarak 435
2. Vesayet Hukukunun Hukuksal Niteliği 435
3. Vesayet Hukukunun Uygulama Alanı 435
4. Vesayet Hukukunun Temel İlkeleri 436
a. Orantılılık İlkesi. 436
b. Tipe Bağlılık ve Tip Sınırlılığı İlkesi. 436
5. Kamusal Vesayet – Aile Vesayeti (Özel Vesayet) Ayırımı. 437
6. Vesayet Organları. 437
a. Kamusal Vesayet Organları 437
b. Aile Vesayeti Organları 437
II. AİLE VESAYETİ. 437
1. Genel Olarak 437
2. Aile Vesayetinin Kuruluş Şartları 438
a. Maddi Şart . 438
b. Usuli Şart. 438
3. Aile Vesayetinin Yürütümü ve Aile Meclisinin Sorumluluğu. 438
4. Aile Vesayetinin Sona Ermesi. 438
III. DAR ANLAMDA VESAYETİ GEREKTİREN HÂLLER 439
1. Küçüklük . 439
2. Kısıtlama 440
a. Genel Olarak 440
b. Kısıtlama Sebepleri 440
aa. Genel Olarak 440
bb. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı. 440
cc. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim. 441
aaa. Yetersizlik Olgusuna Dayalı (Alternatifli) Şartlar. 441
aaaa. Savurganlık 441
bbbb. Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlılığı 442
cccc. Kötü Yaşam Tarzı 442
dddd. Kötü Yönetim 442
bbb. Sosyal Şart 442
dd. Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza 443
aaa. 22.03.2023 Tarihinden Önce. 443
bbb. 22.03.2023 Tarihinden Sonra. 443
ee. İstek Üzerine (İradi) Kısıtlanma 444
ff. Kısıtlama Sebeplerinin Birbirleri İle İlişkisi . 445
c. Kısıtlama Usulü. 446
aa. Yargılamanın Başlangıcı 446
bb. Yargılama Usulü 446
cc. Kısıtlama Kararının İlanı. 448
d. Kısıtlanmanın Sonuçları. 449
IV. VESAYET İŞLERİNDE YETKİLİ MAHKEME 449
V. VASİ ATANMASI 449
1. Yasal Düzenleme. 449
2. Vasi Atanması İçin Aranan Şartlar. 450
a. Şekli Şartlar 450
b. Maddi Şart: “Yeterlilik”. 450XXX
3. Vasilik Engelleri. 451
4. Vasiliği Kabul Yükümlülüğü 451
5. Vasilikten Kaçınma (Özür) Sebepleri. 452
6. Vasi Atanmasında Özel Durumlar 453
a. Eş ve Yakın Hısımların Önceliği 453
b. İlgililerin İsteği 453
7. Vasi Atanmasında Usul. 454
a. Genel Olarak 454
b. Geçici Tedbirler 454
aa. Genel olarak. 454
bb. Tedbir Türleri. 454
aaa. Genel Olarak. 454
cc. Geçici Tedbir Kararının İlanı. 455
dd. Yetkili ve Görevli Mahkeme 455
c. Vasi Ataması Kararının Tebliğ ve İlanı 456
8. Vasilikten Kaçınma ve İtiraz 456
9. Geçici Vasilik. 457
10. Kesin Görev Devri 457
11. Vasinin Görev Süresi 457
12. Vasinin Ücreti 457
VI. VESAYETİN YÜRÜTÜMÜ 458
1. Genel Olarak . 458
2. Vasinin Göreve Başlaması. 458
a. Defter Tutma 458
b. Değer Taşıyan Eşyaların Saklanması. 459
c. Menkullerin Satımı 459
aa. Paraların Yatırılması 460
bb. Sermaye Yatırımlarının Dönüştürülmesi. 460
cc. Ticari ve Sınai İşletmeler. 460
dd. Taşınmazların Durumu 461
3. Vesayet Altındaki Kişiye Yönelik Kişisel Özen . 461
a. Genel Olarak 461
b. Küçüklerde Kişisel Özen. 462
c. Özel Olarak Vesayet Altındaki Küçüğün Koruma Amaçlı Özgürlüğünün Kısıtlanması. 462
d. Kısıtlılara Yönelik Kişisel Özen 462
4. Vesayet Altındaki Kişinin Temsili. 463
a. Genel Olarak Vasinin Yasal Temsil Yetkisi ve Hukuksal Niteliği. 463
b. Temsil Yetkisinin Kullanılması 463
c. Yasal Temsil Yetkisinin Üçüncü Kişiye Devri. 464
d. Yasak İşlemler 464
e. Vesayet Altındaki Kişinin Görüşünün Alınması 465
f. Vesayet Altındaki Kişinin Tek Başına Hareket Etmesi 465
aa. Vasinin Rızası 465
aaa. Genel Olarak. 465
bbb. Vasinin İcazet Vermemesinin Sonuçları 466
bb. Vesayet Altındaki Kişinin Bir Meslek veya Sanatı Yürütümü. 466
5. Vesayet Altındaki Kişinin Mallarının Yönetimi 467
a. Malların Fiilen Yönetimi. 467
b. Vasinin Hesap Tutma ve Rapor Verme Yükümü 467
c. Vesayet Altındaki Kişinin Serbest Malları. 467
VII. VESAYET DAİRELERİNİN GÖREVLERİ 468XXXI
1. Şikayet ve İtirazları İnceleme. 468
a. Genel Olarak 468
b. Şikayet Sebepleri. 468
c. Şikayet ve İtiraz Hakkı Sahipleri. 469
d. Şikayet ve İtirazın Süresi. 469
e. Şikayet ve İtiraz Üzerine Verilecek Kararların Temyizi 469
2. İzin Verme 469
a. Genel olarak. 469
b. Vesayet Makamının İznine Tabi Olan İşlemler 470
c. Vesayet Makamının ve Denetim Makamının İznine Tabi Olan İşlemler. 471
d. İzin Verilmemesinin Sonuçları. 472
3. Rapor ve Hesapların İncelenmesi 472
VIII. VESAYETİN SONA ERMESİ. 473
1. Vesayeti Gerektiren Sebeplerin Ortadan Kalkmasına Bağlı Olarak Vesayetin Sona Ermesi 473
a. Vesayetin Kendiliğinden Sona Ermesi. 473
aa. Küçüklerde 473
bb. Hükümlülerde 473
cc. Ölüm ve Gaiplik 474
b. Vesayetin Mahkeme Kararı İle Sona Ermesi 474
aa. Genel Olarak 474
bb. Şartları 474
cc. Yargılama Usulü 474
aaa. İlan 474
bbb. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı Hâlinde Usul 475
ccc. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim Hâlinde Usul . 475
ddd. İstek Üzerine Kısıtlanmada Usul. 475
2. Vasilik Görevinin Sona Ermesi 475
a. Genel Olarak 475
b. Vasilik Görevinin Kendiliğinden Sona Ermesi 475
aa. Vasinin Ölümü. 475
bb. Ehliyetsiz Hâle Gelme. 476
cc. Kasıtlı İşlenmiş Suçtan Hapse Mahkumiyet 476
dd. Vesayetin Kendiliğinden Sona Ermesi. 476
ee. Vasinin Görev Süresinin Dolması 476
c. Vasinin Görevinin Kendiliğinden Sona Ermediği Hâller. 476
aa. Vasilik Engellerinin Varlığı . 476
bb. Vasilikten Kaçınma Sebebinin Varlığı. 477
d. Göreve Devam Zorunluluğu 477
3. Vasinin Görevden Alınması. 477
a. Genel Olarak 477
b. Görevden Alınma Sebepleri. 478
aa. Vasinin Görevini Ağır Surette Savsaklaması 478
bb. Vasinin Yetkilerini Kötüye Kullanması. 478
cc. Vasinin Güven Sarsıcı Davranışları. 478
dd. Vasinin Ödeme Güçlüğü 478
ee. Vasiye İlişkin Diğer Yetersizlik Hâlleri. 478
c. Görevden Almayla Görevli Mahkeme. 479
d. Görevden Alma Usulü 479
e. Yargılama Sırasındaki Geçici Önlemler. 479
f. Vesayet Makamının Vereceği Karar 479XXXII
aa. Görevden Alma Kararı. 479
bb. Uyarı Kararı. 480
4. Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları. 480
a. Kesin Hesap ve Son Raporun Verilmesi . 480
b. Malvarlığının Teslimi. 480
c. Vasinin Görevine Son Verilmesi . 480
§ 26. KORUMA AMAÇLI ÖZGÜRLÜK KISITLAMASI 481
I. GİRİŞ&
Prof Dr Mustafa Dural Prof Dr Tufan Öğüz Prof Dr M Alper Gümüş
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. AİLE HUKUKUNUN KONUSU 1
II. AİLE KAVRAMI. 1
III. TOPLUMDA AİLENİN ÖNEMİ. 2
IV. ANAYASA’DA AİLE HUKUKUNA İLİŞKİN ESASLAR. 2
1. Anayasa’nın 41. maddesi. 2
2. Anayasa’nın 10. maddesi. 2
3. Anayasa’nın 20. maddesi. 4
V. AİLE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ. 4
1. Genel olarak. 4
a) İlişki tiplerinin sınırlı sayıda (numerus clausus) olması 4
b) Geniş ölçüde emredici kurallara dayanma. 4
c) Çocukları ve zayıfları koruma 5
d) Devletin müdahalesi. 5
e) Şekle bağlılık. 5
f) Hâkimin takdir yetkisi 5
2. Aile hukuku ilişkileri ve aile hukuku haklarının özelliği 6
a) Aile Hukuku ilişkileri 6
b) Aile hukuku hakları 6
c) Bozucu yenilik doğuran aile haklarının kullanılmasının özelliği 7
d) Aile hukuku taleplerinin özelliği. 7
VI. TÜRK AİLE HUKUKUNUN DEVRİMCİ KARAKTERİ 7
VII. MEDENÎ KANUNUN AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİNE GENEL BAKIŞ. 9
BİRİNCİ KISIM
EVLİLİK
Birinci Bölüm
Evlilik Birliğinin Oluşması
Birinci Ayırım
NİŞANLILIK
§ 1. TERİM VE KAVRAM. 13
§ 2. NİŞANLILIĞIN MEYDANA GELMESİ: NİŞANLANMA. 13
I. NİŞANLANMANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ. 13
1. Önsözleşme görüşü 13
2. Karar görüşü 14
3. Sözleşme görüşü 14
II. NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI 15
1. Karşılıklı evlenme vaadi 16
2. Vaad edenlerin farklı cinsiyetten olması 18
III. NİŞANLANMANIN GEÇERLİK ŞARTLARI VE HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 18
1. Nişanlanma ehliyetinin kanunda özel olarak düzenlenmemiş olması. 18
2. Nişanlanmanın, emredici hukuk kurallarına, ahlâk ve âdaba aykırı olmaması ve evlenmenin imkânsız olmaması. 21XII
3. Muvazaalı (danışıklı) nişanlanmalar 22
4. İrade beyanındaki sakatlıklar. 22
IV. NİŞANLANMANIN ŞARTA YA DA SÜREYE BAĞLANMASI 24
1. Şart. 24
2. Zaman 24
§ 3. NİŞANLILIĞIN HÜKÜMLERİ. 25
I. VAADE UYGUN DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ. 25
1. Evlenmeyi gerçekleştirme yükümlülüğü. 25
2. Sadakat yükümlülüğü 27
3. Nişanlının Medenî Kanun anlamında yakın sayılması 27
4. Destekten yoksun kalma tazminatı ve manevî tazminat isteyebilme 27
5. Tanıklıktan ve hâkimlikten kaçınma hakkı 28
§ 4. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ. 28
I. SONA ERME HÂLLERİ. 28
1. Evlenme. 28
a) Nişanlıların birbirleriyle evlenmesi. 28
b) Nişanlılardan birinin bir üçüncü kişi ile evlenmesi. 28
2. Tarafların anlaşması. 28
3. Bozucu şartın gerçekleşmesi 29
4. Evlenmenin imkânsızlaşması (özellikle ölüm) 29
5. Kesin bir evlenme engelinin meydana gelmesi. 29
6. Nişanı bozma (bir taraflı olarak sona erdirme, nişanlanmadan dönme) 30
a) Kavram. 30
b) Nişanı bozmada haklı sebep. 31
aa) Haklı sebep kavramı 31
bb) Haklı sebep örnekleri. 32
c) Haksız nişan bozma. 33
II. NİŞANIN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI. 33
A. GENEL OLARAK. 33
B. MADDÎ TAZMİNAT. 33
1. Nişanlıların tazminat isteme hakkı. 34
a) Şartları 34
b) Tazmin edilecek zarar ve masraflar. 35
c) Tazminat davası. 36
2. Üçüncü kişilerin tazminat isteme hakkı. 37
C. MANEVÎ TAZMİNAT 38
1. Genel olarak. 38
2. Manevî tazminat istemenin şartları 39
a) Nişanlılık, bozma ile sona erdirilmiş olmalıdır 39
b) Tazminat isteyen nişanlının kişilik hakkı bir zarara uğramış olmalıdır. 39
c) Davalının kusurlu olması. 40
3. Manevî tazminatın tayini. 41
a) Dava hakkı. 41
b) Davalı. 41
c) Tazminat 41
d) Manevî tazminat isteminin mirasçılar tarafından ileri sürülmesi ve hayatta devri. 42
D. HEDİYELERİN GERİ VERİLMESİ 42
1. Genel olarak. 42
2. Hediye kavramı 43
3. Hediyelerin geri verilmesini istemenin şartları 44XIII
a) Hediye nişanlılık dolayısıyla verilmiş olmalıdır 44
b) Geri istenecek hediyenin alışılmışın (mutad) dışında olması . 44
c) Nişanlılık, evlenme dışında bir sebeple sona ermiş olmalıdır. 45
d) Geri vermeyi isteme hakkına, nişanlılar, ana ve babaları ya da ana baba gibi hareket eden kimseler sahiptirler. 45
4. Geri verme talebinin niteliği ve kapsamı. 46
E. NİŞANIN SONA ERMESİNDEN DOĞAN TALEPLERİN ZAMANAŞIMI. 46
İkinci Ayırım
EVLENME
§ 5. EVLENMENİN HUKUKÎ NİTELİĞİ. 47
§ 6. EVLENMENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR. 48
I. EVLENME EHLİYETİ 49
A. EVLENME YAŞI 49
1. Olağan evlenme yaşı 49
2. Olağanüstü (istisnai) evlenme yaşı 50
a) Evlenmesine izin verilecek kadın ya da erkek onaltı yaşını doldurmuş olmalıdır. 50
b) Olağanüstü bir durumun ve pek önemli bir sebebin bulunması 50
c) Karardan önce mümkünse yasal temsilcinin dinlenmesi. 51
d) Görevli ve yetkili mahkeme. 52
B. AYIRT ETME GÜCÜ 52
C. KİŞİLERİN EVLENME EHLİYETİ YÖNÜNDEN AYIRIMI 53
1. Evlenmeye tam ehliyetliler 53
2. Evlenmeye tam ehliyetsizler 54
3. Evlenmeye sınırlı ehliyetsizler. 54
II. EVLENME ENGELLERİ 56
A. KESİN EVLENME ENGELLERİ 57
1. Hısımlık 57
a) Kan hısımlığı. 57
b) Kayın hısımlığı 58
c) Evlâtlık ilişkisi. 58
2. Önceki evlilik. 59
3. Akıl hastalığı 59
B. KESİN OLMAYAN EVLENME ENGELLERİ 60
1. Bekleme süresi. 61
2. Bazı bulaşıcı hastalıklar. 62
III. EVLENMENİN ŞEKİL ŞARTLARI. 62
A. GENEL OLARAK. 62
B. EVLENME TÖRENİNDEN ÖNCEKİ ŞEKİL ŞARTLARI. 63
1. Başvuru ve başvurunun yapılacağı yer 63
2. Başvurunun incelenmesi ve itiraz 66
a) İnceleme ve talebin reddi. 66
b) Redde itiraz 66
3. Evlenmeye izin belgesi 67
C. EVLENME TÖRENİ SIRASINDAKİ ŞEKİL ŞARTLARI 68
D. EVLENME TÖRENİNDEN SONRAKİ ŞEKİL ŞARTLARI 70
1. Aile (evlenme) cüzdanının verilmesi. 70
2. Evlenmenin nüfus idaresine bildirilmesi ve aile kütüğüne tescil. 70
3. Savcılığa bildirme 70
4. Özel olarak dinî evlenme. 71
E. EVLENMENİN ŞEKİL ŞARTLARINA UYULMAMASININ SONUÇLARI. 71XIV
§ 7. EVLENMENİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ. 71
I. EVLENMENİN YOKLUĞU. 72
1. Evlenmenin yokluğu hâlleri. 72
a) Evlenmenin ayrı cinsten kişiler arasında yapılmamış olması 72
b) Evlenmenin, evlendirme memuru önünde yapılmamış olması 78
c) İki tarafın evlendirme memuru önünde aynı anda hazır olmamaları. 79
2. Evlenmenin yokluğunun sonuçları 79
3. Evlendirme memuru önünde yapılmayan evlenmelerin idari yolla geçerli hâle getirilmesi. 80
II. EVLENMENİN BUTLANI. 80
A. GENEL OLARAK. 80
B. MUTLAK BUTLAN 82
1. Genel olarak 82
2. Mutlak butlan hâlleri 84
a) Eşlerden birinin evlenme sırasında evli olması (MK 145, b.1). 84
b) Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması (MK 145 b.2) 86
c) Akıl hastalığı (MK 145 b.3). 87
d) Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması (MK 145 b.4) 87
C. NİSBÎ BUTLAN 87
1. Genel olarak. 87
2. Nisbî butlan hâlleri. 87
a) Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk (MK 148)
b) İrade sakatlıkları (MK 149 vd.). 88
aa) Yanılma (MK 149). 88
aaa) Evlenmenin niteliğinde yanılma 88
bbb) Eşin kişiliğinde (şahsında) yanılma. 88
ccc) Diğer eşin önemli bir niteliğinde yanılma 89
bb) Aldatma (MK 150) 90
aaa) Namus ve onur hakkında aldatma 90
bbb) Tehlikeli bir hastalığın gizlenmesi. 91
ccc) Korkutma (MK 151) 92
c) Yasal temsilcinin izninin bulunmaması (MK 153) 93
D. BUTLAN DAVALARI 93
1. Davaların hukuki niteliği. 93
2. Davaların tarafları 93
a) Mutlak butlan davasının tarafları. 93
aa) Davacı 93
bb) Davalı 94
cc) Dava hakkının sınırlandırılması ve kalkması. 94
b) Nisbî butlan davasının tarafları 95
aa) Davacı 95
bb) Davalı 96
cc) Dava hakkının sona ermesi 97
aaa) Eşlerin dava hakkının sona ermesi. 97
bbb) Yasal temsilcinin dava hakkının sona ermesi. 97
E. HER İKİ BUTLAN DAVASINDA YARGILAMA USULÜ. 97
1. Yetkili ve görevli mahkeme. 97
2. Yargılama usulü. 98
F. BUTLAN DAVASININ SONUÇLARI. 98
1. Genel sonuçlar. 98XV
2. Çocuklar yönünden sonuçlar 98
3. Eşler yönünden sonuçlar. 98
III. EVLENMENİN BUTLANINI GEREKTİRMEYEN EKSİKLİKLER. 102
1. Kadının bekleme süresinin bitimininden önce evlenmesi. 102
2. Bazı şekil kurallarına uymama 102
3. Bazı bulaşıcı hastalıklar. 102
İkinci Bölüm
Evliliğin Sona Ermesi ve Özel Olarak Boşanma
§ 8. ÖLÜM VE GAİPLİK. 104
1. Ölüm. 104
2. Gaiplik 104
3. Cinsiyet değişikliği. 104
§ 9. BOŞANMA 104
§ 10. BOŞANMA SEBEPLERİ. 106
I. BOŞANMANIN ÖZEL SEBEPLERİ 106
A. ZİNA 106
1. Kavram ve zinanın ispatı. 106
2. Dava hakkının düşmesi 109
a) Hak düşürücü sürenin geçmesi 109
b) Af110
B. HAYATA KAST, PEK KÖTÜ MUAMELE YA DA ONUR KIRICI DAVRANIŞ.111
1. Kavram111
a) Hayata kast111
b) Pek fena muamele.112
c) Onur kırıcı davranış112
2. Dava hakkının düşmesi.113
C. KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ SUÇ İŞLEME VE HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME.113
1. Kavram113
a) Küçük düşürücü suç işleme113
b) Haysiyetsiz hayat sürme.113
2. Her iki durumun da diğer eş için birlikte yaşamayı ondan beklenemez hâle getirmesi114
3. Davanın süreye bağlı olmaması114
D. TERK114
1. Kavram115
2. Terkin şartları115
a) Eşlerden birinin ortak konutu (ortak hayatı) terk etmesi115
aa) Ortak konutu terk, evlilik birliğinin kendisine yüklediği görevleri (yükümlülükleri) yerine getirmemek amacıyla olmalıdır.115
bb) Terk için haklı sebebin sonradan ortadan kalkması ve buna rağmen eşin ortak konuta dönmemesi116
cc) Diğer eşi ortak konutu terke zorlama ya da haklı bir sebep olmadan onun ortak konuta dönmesini engelleme.116
b) Terkin en az altı ay sürmüş olması.116
c) Terk eden eşe hâkim ya da noter tarafından ihtarda bulunulması ve eşin buna rağmen dönmemesi.117
E. AKIL HASTALIĞI.119
1. Şartları.119
a) Akıl hastalığının evlilik sırasında var olması.119XVI
b) İyileşemeyeceğinin resmi sağlık raporuyla tespit edilmiş olması119
c) Akıl hastalığı sebebiyle diğer eş için ortak hayatın çekilmez hale
gelmesi119
2. Dava hakkının süreye tabi olmaması119
II. BOŞANMANIN GENEL SEBEPLERİ. 120
A. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI. 120
1. Genel olarak. 120
2. Şartları 121
a) Evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olması. 121
b) Evlilik birliğinin temelinden sarsılması en az eşlerden biri için ortak hayatı sürdürmesi beklenemeyecek derecede olmalıdır. 121
c) Davalının, davacının daha kusurlu olduğu itirazını ileri sürmemiş ya da ileri sürülen itiraz kabul edilmemiş olmalıdır 123
B. EŞLERİN BOŞANMA HUSUSUNDA ANLAŞMALARI. 125
1. Genel olarak. 125
2. Anlaşmalı boşanmaya karar verilebilmesinin şartları 125
a) Evlilik en az bir yıl sürmüş olmalıdır 125
b) Boşanmak için eşler, ya birlikte mahkemeye başvurmalı ya da bir eş, diğerinin açtığı boşanma davasını kabul etmelidir 126
c) Hâkimin tarafları bizzat dinlemesi. 126
d) Tarafların yapmış oldukları anlaşmanın hâkim tarafından uygun bulunması. 127
C. ORTAK HAYATIN KURULAMAMASI YA DA FİİLİ AYRILIK. 128
1. Genel olarak. 129
2. Şartlar. 129
a) Daha önce herhangi bir boşanma sebebine dayanılarak açılan davanın reddedilmiş olması 129
b) Boşanma talebinin reddi kararının üzerinden üç yıl geçmiş ve bu süre içinde her ne sebeple olursa olsun ortak hayat kurulmamış olmalıdır. 129
c) Eşlerden birinin boşanma davası açmış olması 130
§ 11. BOŞANMA DAVASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 131
I. DAVANIN KONUSU. 131
II. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME 133
1. Yetkili mahkeme 133
2. Görevli mahkeme. 133
III. TARAFLAR VE DAVA EHLİYETİ. 134
§ 12. BOŞANMA VE AYRILIK DAVASINDA UYGULANACAK USUL VE ALINACAK ÖNLEMLER 136
I. GENEL OLARAK 136
II. USUL KURALLARI 137
III. DAVA SIRASINDA ALINACAK ÖNLEMLER. 138
1. Eşlerin barınması ve geçimi için alınacak önlemler 138
2. Eşler arasındaki malî ilişkilere yönelik önlemler 140
3. Çocuklara ilişkin alınacak önlemler 140
§ 13. DAVA SONUNDA VERİLECEK KARAR: BOŞANMA YA DA AYRILIK 140
I. GENEL OLARAK 140
II. AYRILIK KARARI VE SONUÇLARI 141
1. Ayrılık kararı 141
2. Ayrılık kararının sonuçları. 141
3. Ayrılık süresinin sonunda tarafların durumu. 143XVII
III. BOŞANMA KARARI VE SONUÇLARI 144
A. BOŞANMA KARARI. 144
B. BOŞANMA KARARININ SONUÇLARI 144
1. Boşanma kararının eşler yönünden sonuçları 145
a) Evlilik birliğinin sona ermesi ve eşlerin yeniden evlenebilmeleri. 145
b) Mal rejiminin tasfiyesi. 145
c) Evlenmeyle kazanılan kişisel durumun korunması ya da değişmesi. 145
d) Eşlerin birbirlerine karşı miras hukukundan doğan haklarının sona ermesi 146
e) Zamanaşımının işlemeye başlaması 149
2. Boşanma kararının çocuklar yönünden sonuçları 149
a) Velâyet 149
b) Çocukla kişisel ilişki kurulması. 151
aa) Çocukla, kendisine velâyet verilmemiş olan ana ya da baba arasındaki kişisel ilişkinin düzenlenmesi 151
bb) Çocukla üçüncü kişiler arasında ilişki kurulmasının düzenlenmesi 153
c) Çocuğa iştirak (bakım) nafakası bağlanması. 154
d) Boşanma sonrası evlilik birliği içerisinde doğmuş ortak küçük çocuğun soyadı 155
3. Boşanmanın malî sonuçları 157
a) Maddî tazminat 157
aa) Maddî tazminat isteyen eşin boşanmada hiç kusurunun bulunmaması ya da kusurunun daha az olması. 157
bb) Davalı tarafın kusurlu olması 158
cc) Davacının mevcut ya da beklenen bir menfaatinin zedelenmesi. 158
dd) Maddî tazminatın miktarı 159
b) Manevî tazminat 160
aa) Davalının kusurlu olması. 160
bb) Davacının kişilik hakkının zedelenmesi (ihlâl edilmesi). 160
cc) Manevî tazminatın şekli ve miktarının belirlenmesi. 161
c) Yoksulluk nafakası. 161
aa) Taraflardan birinin talepte bulunması 161
bb) Talep eden eşin kusursuz ya da daha az kusurlu olması 162
cc) Nafaka isteyen eşin, yoksulluğa düşmesi 162
dd) Takdir edilecek nafakanın, bunu ödeyecek olan eşin malî gücü ile orantılı olması 163
ee) Nafaka davasında görevli ve yetkili mahkeme 163
ff) Nafakanın süresi 164
d) Maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının ödeniş biçimi . 165
e) Nafaka ve tazminatın değiştirilmesi 165
f) Nafaka ya da maddî tazminatın sona ermesi. 166
g) Zamanaşımı 168
4. Ziynet Eşyalarının ve Diğer Takıların İadesi Talebi 169
İKİNCİ KISIM
EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ
§14. EVLİLİK BİRLİĞİNİN ORGANİZASYONU. 171
I. GENEL OLARAK 171
II. EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 171
1. Genel Olarak 171
2. Evlilik Birliği ve Birliğin Ortak Yönetimi. 171
3. Evlilik Birliğinin Doğrudan Hukuksal Sonuçları ile Eşlere Yüklediği Hak ve Yükümler. 172XVIII
a. Evlilik Birliğinde ve Evlilik Birliğine Dayalı Kişilik Haklarının Korunması Yükümü. 172
b. Evlilik Birliğinin Mutluluğunu Elbirliği ile Sağlama Yükümü. 174
c. Eşlerin Çocuklarına Birlikte Özen Gösterme Yükümü 174
d. Eşlerin Sadakat Yükümü 174
e. Eşlerin Yardım Yükümü. 175
f. Eşlerin Bilgi Verme Yükümü 175
III. KARININ (KADIN EŞİN) SOYADI. 175
A. 22.02.2023 TARİHİNDEN ÖNCE 175
B. 22.02.2023 TARİHİNDEN SONRA 177
IV. EVLİLİK KONUTU. 178
V. VATANDAŞLIK. 178
VI. EŞLERİN EVLİLİK BİRLİĞİNİN GİDERLERİNE KATILMASI . 179
1. Genel Olarak . 179
2. Birlik Giderleri Kavramı 179
3. Haciz ve Devredilebilirlik 180
4. Zamanaşımı 181
5. Sona Erme 181
VII. EŞLERİN MESLEK ve İŞİ 181
VIII. EŞLERİN HUKUKSAL İŞLEMLERİ. 182
1. Kural 182
2. Kefalet Sözleşmesinde Eşin Rızası 182
3. Aile Konutu Üzerindeki Tasarruflar 184
a. Genel Olarak 184
b. Aile Konutu Kavramı, MK 194’ün Zamansal Ve İşlemsel Sınırları . 185
c. MK 194’de Yer Alan Sınırlamanın Hukuki Niteliği 188
d. Diğer Eşin İzni ve İznin Verilmemesinin Sonuçları 189
e. Hakimin Hak Sahibi Eşi Tek Başına İşlem Yapmaya Yetkili Kılması 190
f. Geçersizliğin İyiniyetli Üçüncü Kişilere Etkisi ve Aile Konutunun Şerhi 190
IX. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMSİLİ. 194
1. Yasal Düzenleme. 194
2. Hukuksal Nitelik 195
3. Ehliyet 195
4. Aile(nin Ortak) İhtiyaçları Kavramı 195
5. Evlilik Birliğinin Temsili Türleri. 196
a. Olağan Temsil Yetkisi 196
b. Olağanüstü Temsil Yetkisi 196
aa. Genel Olarak 196
bb. Eşlerin Diğer Aile İhtiyaçları İçin Evlilik Birliğini Tek Başına Temsili. 197
c. Sorumluluk. 198
§15. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI. 199
I. GENEL OLARAK 199
II. EVLİLİK BİRLİĞİNİ KORUYUCU TEDBİRLERİ ALMAYA YETKİLİ VE GÖREVLİ OLAN MAHKEME 199
III. MK 195’e DAYALI GENEL KORUMA . 200
1. Genel Olarak 200
2. Şartları 201
a. Eşlerin (Birlikte veya Tek Başına) Talebi 201
b. Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 201
c. Evlilik Birliğine İlişkin Önemli Bir Konuda Eşlerin Uyuşmazlığa Düşmesi 201
3. Tedbir türleri 202
4. Diğer Tedbirlere Başvuru. 202XIX
IV. EŞLERİN EVLİLİK BİRLİĞİ GİDERLERİNE İLİŞKİN PARASAL KATKISININ BELİRLENMESİ 202
V. ORTAK YAŞAMA ARA VERİLMESİ 203
1. Genel Olarak 203
2. Şartları 203
a. Genel Olarak 203
b. Kişiliğin Tehlikeye Düşmesi 204
c. Ekonomik Güvenliğin Tehlikeye Düşmesi 204
d. Evliliğin Huzurunun Tehlikeye Düşmesi. 204
3. Ortak Yaşama Verilen Aranın Süresi. 204
4. Ayrı Yaşamanın Sonuçları ve Alınacak Tedbirler 205
a. Genel Olarak 205
b. Eşlerin Yapacakları Parasal Katkıya İlişkin Tedbirler. 205
c. Konut ve Ev Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Tedbirler . 206
d. Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Tedbirler 206
e. Ergin Olmayan Çocuğa İlişkin Tedbirler. 206
5. Haklı Bir Sebep Olmaksızın Ayrı Yaşama ve Ortak Yaşamın Olanaksızlığı. 206
VI. BORÇLULARA YÖNELİK ÖNLEMLER 207
1. Genel Olarak 207
2. Hukuksal Nitelik 207
3. Şartları 207
a. Maddi Şart 207
b. Şekli Şart 208
4. Talimatın Konusu. 208
5. Talimat Kapsamının Tayini 208
6. Tedbirin Sonuçları. 208
VII. EVLİLİK BİRLİĞİNİ KORUYUCU ÖNLEM OLARAK EŞİN BELİRLİ BİR MALVARLIĞI DEĞERİ ÜZERİNDEKİ TASARRUF YETKİSİNİN SINIRLANMASI 209
1. Genel Olarak 209
2. MK 199’un Uygulama Şartları 209
3. Sınırlamanın Konusu. 210
4. Sınırlamanın Hukuksal Niteliği 210
5. Sınırlamanın Hukuksal Sonuçları 210
6. Ek Koruma Önlemleri ve Şerh Olanağı211
VIII. EŞLERİN TEMSİL YETKİSİNİN TAMAMEN VEYA KISMEN KALDIRILMASI. 212
1. Genel Olarak 212
2. Şartları 212
a. Temsil Yetkisinin “Açık” Aşımı. 212
b. Temsil Yetkisini Kullanmada Yetersizlik. 213
3. Eşin Temsil Yetkisinin Kaldırıldığının Üçüncü Kişilere Duyurulması 213
4. Eşin Temsil Yetkisinin Tamamen veya Kısmen Kaldırılmasının Sonuçları . 213
5. Temsil Yetkisinin Geri Verilmesi 214
IX. TEDBİRLERİN ALINMASINI GEREKTİREN ŞARTLARDA DEĞİŞİKLİKLER 214
1. Tedbirlerin Değişen Şartlara Uyarlanması İlkesi. 214
2. Şartları 214
a. Maddi Şart 214
b. Şekli Şart 215
3. Değişiklik Kararın Konusu ve Sonuçları. 215
X. 6284 SAYILI AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN’UN ÖNGÖRDÜĞÜ TEDBİRLER. 215XX
Üçüncü Kısım
EVLİLİK BİRLİĞİNDE MAL REJİMLERİ
§16 MAL REJİMİ HUKUKUNUN GENEL HÜKÜMLERİ. 219
I. GENEL OLARAK . 219
II. MAL REJİMİ TÜRLERİ 219
1. Yasal Mal Rejimi-Sözleşmesel Mal Rejimi 219
2. Olağan Mal Rejimi - Olağanüstü Mal Rejimi 220
III. MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ . 220
1. Genel Olarak 220
2. Şartları 220
a. Kurucu Olgu: Tarafların anlaşması 220
b. Geçerlilik Şartları. 221
aa. Ehliyet 221
bb. Şekil 221
c. Hüküm ve sonuçları: 222
3. Mal Rejimi Sözleşmesinin Sona Ermesi 222
IV. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ. 223
1. Genel Olarak 223
2. Talep Üzerine Hakim Kararıyla Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 223
a. MK 197/II Uyarınca Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 223
b. Haklı Bir Sebebe Dayalı Olarak Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 223
aa. Eşlerden Birisinin Talebi 223
bb. Haklı Bir Sebebin Varlığı 223
aaa. Genel Olarak. 223
bbb. Kanunda Öngörülen Örnekler 223
cc. Yetkili ve Görevli Mahkeme 225
c. MK 210 Uyarınca Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 225
3. Talep Olmaksızın Kanun Gereği Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş. 225
4. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi. 225
a. Genel Olarak 225
b. Anlaşmaya Dayalı Sona Erme. 226
c. Eşlerden Birisinin Talebi Üzerine Sona Erme. 226
V. MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE YETKİLİ ve GÖREVLİ OLAN MAHKEME 226
1. Kural . 226
2. Mal Rejiminin Tasfiyesinde Yetkili ve Görevli Olan Mahkeme 226
VI. ALACAKLILARIN KORUNMASI 227
VII. EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ. 227
VIII. ENVANTER YAPILMASI. 227
IX. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR ve BORÇ ERTELEMESİ. 228
§17. YASAL MAL REJİMİ OLARAK EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ. 228
I. GENEL OLARAK 228
II. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE HAK SAHİPLİĞİ İLİŞKİSİ 229
1. Yasal Düzenleme. 229
2. Eşlerin Kanuni Edinilmiş Malları 229
a. Genel Olarak . 229
b. “Mal Rejimi Süresince Edinme” ve “Karşılık” Kavramları 230
c. Edinilmiş Mallara İlişkin Yasal Örnekler. 230
aa. Eşlerin çalışmasının (emeğinin) karşılığı olan edinimler . 230XXI
bb. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler 231
cc. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar. 231
dd. Kişisel malların gelirleri 231
ee. Edinilmiş malların yerine geçen (ikame) değerler. 232
d. Diğer edinilmiş mallar. 233
3. Eşlerin Kanuni Kişisel Malları 233
a. Genel Olarak 233
b. Kişisel Mallara İlişkin Yasal Örnekler. 233
aa. Eşlerden Birinin Yalnız Kişisel Kullanımına Yarayan Eşya 233
bb. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri. 234
cc. Manevi tazminat alacakları 235
dd. Kişisel mallar yerine geçen değerler 235
4. Sözleşmesel Kişisel veya Edinilmiş Mallar. 235
III. İSPAT 236
IV. YÖNETİM, YARARLANMA ve TASARRUF 237
1. Kural 237
2. Paylı Mülkiyet Payı Üzerinde Tasarruf. 237
V. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK. 238
VI. SONA ERME ve TASFİYE 239
1. Sona Erme 239
2. Tasfiye . 240
a. Tasfiye Anlaşması ve Tasfiye Davası. 240
b. Malların Geri Verilmesi, Eşlerin Paylı Mülkiyetindeki Bir Malın Eşlerden Birisine Tahsisi ve Borçlara İlişkin Eşlerarası Düzenlemeler. 242
aa. Malların Geri Verilmesi. 242
bb. Eşlerin Paylı Mülkiyetindeki Bir Malın Eşlerden Birisine Tahsisi . 243
aaa. Genel Olarak . 243
bbb. Hukuksal Nitelik 243
ccc. Şartları 244
cc. Borçlara İlişkin Eşlerarası Düzenlemeler 244
c. Malvarlığı Kesimlerinin Birbirinden Ayrılması. 245
d. Değer Artış Payı Alacağı 245
aa. Genel Olarak 245
bb. Şartları 246
aaa. Diğer Eşe Ait Bir Malvarlığı Unsuruna Yönelik Katkı. 246
bbb. Bağışlama Kastı ve Karşı Edimin Olmaması 247
ccc. Mal rejiminin Tasfiyesi Anında Bir Değer Artışının Varlığı 248
ddd. Mal rejiminin tasfiyesinin talep edilmesi. 248
cc. Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması. 248
aaa. Değer Artışının Hesaplanması. 249
bbb. Değer Artış Payının Hesaplanması 249
ccc. Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması. 249
dd. Değer Artış Payı Alacağının Artık Değer (ve Dolayısıyla Katılma Alacağının) Hesabına Etkisi. 251
ee. Muacceliyet 252
ff. Zamanından Önce Geri Ödeme Üzerine Eşlerin Anlaşması 253
gg. Eşlerin Değer Artış Payı Üzerindeki Tasarrufları 253
e. Denkleştirme Alacağı. 253XXII
aa. Genel Olarak 253
bb. Eşlerin Borçlarının Malvarlığı Kesimlerindeki Konumu 254
aaa. Genel Olarak. 254
bbb. Borçların Edinilmiş Malları Yüklemesi Karinesi 254
cc. Denkleştirme Alacağının Türleri. 255
f. Eklenecek Değerler 256
aa. Genel Olarak 256
bb. Eklenecek İvazsız Kazandırmaların Kapsamı ve Sınırı. 257
g. Değer Tespiti (Değerleme). 257
h. Değerleme Zamanı. 258
i. Katılma Alacağı ve Hesaplanması. 259
aa. Genel Olarak 259
bb. Artık Değer ve Hesaplanması 259
cc. Artık Değere Yasal Katılım (Artık Değer Alacağı) ve Katılma Alacağı 260
dd. Artık Değere Sözleşmesel Katılma 263
aaa. Mal Rejiminin Ölümle Sona Ermesi Halinde. 263
bbb. Mal Rejiminin Ölüm Dışında Bir Sebeple Sona Ermesi Halinde. 263
ee. Katılma Alacağının Doğumu, Muacceliyet Anı ve Temerrüt 264
ff. Zamanaşımı 265
gg. Katılma Alacağının Hukuksal Niteliği, Ödenmesi ve Hakim Kararıyla Azaltılması ve Ortadan Kaldırılması. 266
hh. Katılma Alacağının İfasının Ertelenmesi. 267
ii. Faiz Ödeme ve Teminat Gösterme Yükümü 267
jj. Katılma Alacağının Miras Paylaşımına Etkisi. 267
kk. Katılma Alacağından Feragat 268
j. Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Sağ Kalan Eşin Talep Hakkı 268
aa. Genel olarak 268
bb. Hayatta Olan Eşin Talebi ve Hukuki Niteliği 268
cc. Şartları . 269
dd. Talebin Konusu 271
ee. Talebin süresi. 273
k. Üçüncü Kişilere Karşı Dava Hakkı 273
aa. Yasal Düzenleme ve Miras Hukukuna İlişkin Tenkis Davası ile İlişkisi. 273
bb. Şartları 273
cc. Davanın Tarafları. 274
dd. Tenkis Hükmünün Hukuksal Niteliği 274
ff. MK 560 vd.nın Kıyasen Uygulanması 274
§18. SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ. 275
I. MAL AYRILIĞI 275
1. Genel Olarak 275
2. Mal Ayrılığında Yönetim Yararlanma ve Tasarruf 275
3. İspat 275
4. Borçlardan Sorumluluk 275
5. Paylı Mülkiyet Konusu Eşyanın Eşlerden Birisine Özgülenmesi 275
6. Mal Ayrılığı Rejiminde Eşlerin Birbirlerinin Malvarlığı Unsurlarına Katkıları 276
II. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI. 276
1. Genel olarak. 276
2. Paylaşmalı Mal Ayrılığında Mal Rejiminin Sona Ermesi 277
3. Aileye Özgülenen Mallar. 277
4. Katkıdan Doğan Alacak. 277
5. Paylaştırmaya Aykırı Davranışlar 278
6. Paylaşma İsteminin Reddi 278XXIII
7. Paylaştırma Yöntemi . 278
8. Evliliğin İptali veya Boşanma ya da Ölüm Halinde Aile Konutu ve Ev Eşyasının Hukuksal Durumu. 278
III. MAL ORTAKLIĞI. 279
1. Genel Olarak 279
2. Türleri . 279
3. Genel Mal Ortaklığı 280
a. Malvarlığı Yapısı 280
b. Kişisel Mallara ve Ortaklık Mallarına Giren Malvarlığı Değerleri. 280
aa. Kişisel Mallar. 280
bb. Ortaklık Malları. 281
c. İspat . 281
d. Yönetim ve Tasarruf 281
e. Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk 282
f. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiye 282
aa. Sona erme anı 282
bb. Kişisel Mala Ekleme 283
cc. Denkleştirme Alacağı. 283
dd. Borçların Düzenlenmesi 283
ee. Değer Artış Payı Alacağı. 283
ff. Değerleme Anı. 283
gg. Paylaşma 283
aaa. Paylaşma Oranı. 283
bbb. Paylaşma Usulü. 284
Dördüncü Kısım
HISIMLIK
BİRİNCİ BÖLÜM
SOYBAĞININ KURULMASI
§ 19. GENEL BAKIŞ. 286
§ 20. SOYBAĞININ KURULMASI YOLLARI. 287
I. KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞININ KURULMASI . 288
A. ÇOCUK İLE ANASI ARASINDA SOYBAĞININ KURULMASI. 288
B. ÇOCUK İLE BABASI ARASINDA SOYBAĞININ KURULMASI 288
1. Ana ile evlilik 288
a. Evliliğin çocuğun doğumundan önce gerçekleşmiş olması 288
aa. Babalık karinesi 288
bb. Babalık karinesinin kapsamı. 289
aaa. Çocuğun evlilik içinde doğması. 289
bbb. Çocuğun evlilik içinde ana rahmine düşmesi. 290
cc. Babalık karinesinin çürütülmesi: Soybağının reddi 292
aaa. Soybağının reddi kavramı. 292
bbb. Soybağının reddi sebepleri. 293
aaaa. Çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüşse. 294
aaaaa. Cinsel ilişkinin imkansızlığının ispatı. 294
bbbbb. Çocuğun kocanın cinsel ilişkisinden olmasının imkansızlığının ispatı: İlliyet bağının yokluğunun ispatı. 295
bbbb. Çocuk evlenmeden önce veya ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmüşse. 299
aaaaa. Çocuğun evlilikten önce ana rahmine düşmesi 299XXIV
bbbbb. Çocuğun ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmesi. 300
cccc. Babalık karinesinin yeniden kurulması. 300
ccc. Soybağının reddi davasının tarafları 301
aaaa. Davacı taraf 301
aaaaa. Koca ve çocuk. 301
bbbbb. Diğer ilgililerin dava hakkı 303
bbbb. Davalı taraf 305
ddd. Soybağının reddi davası açma hakkının düşmesi 306
aaaa. Dava açma süresinin dolması 306
bbbb. Kocanın dava hakkının dava açma süresinin dolmasından önce düşmesi 308
eee. Soybağının reddi davası açma süresinin uzaması. 309
fff. Soybağının reddi davasında yetkili ve görevli mahkeme.311
ggg. Soybağının reddi kararının sonuçları.311
b. Evliliğin çocuğun doğumundan sonra gerçekleşmiş olması 312
aa. Evlenmenin çocuğun soybağına etkisi. 312
bb. Bildirim yapılması. 312
cc. Sonradan evlenme ile soybağının kurulmasına itiraz 313
aaa. İtirazın niteliği. 313
bbb. Davacılar. 314
ccc. Davalılar 315
ddd. İtiraz sebebinin (kocanın baba olmadığının) ispatlanması 316
eee. Dava açma süresi. 316
fff. Yetkili ve görevli mahkeme 317
2. Tanıma. 317
a. Genel olarak. 317
b. Geçerlilik şartları. 318
aa. Ehliyet 318
bb. Şekil. 319
cc. Çocuğun bir başka erkek ile soybağının bulunmaması. 321
c. Tanımanın gerçekleştirilebileceği zaman. 322
d. Tanımanın geçersizliği. 322
aa. Tanımanın kesin hükümsüzlüğü 322
bb. Tanımanın irade sakatlığı sebebi ile iptali. 323
cc. Tanımanın ilgili kişiler tarafından açılacak iptal davası ile geçersiz hâle getirilmesi. 324
aaa. İptal davası açma hakkına sahip olan kişiler. 324
bbb. İspat yükü 325
dd. Hak düşürücü süreler. 326
3. Babalık hükmü. 327
a. Babalık davasının tarafları. 328
aa. Davacı taraf 328
bb. Davalı taraf 329
b. Babalığın ispatı 330
aa. Babalık karinesi 330
bb. Babalık karinesinin çürütülmesi . 331
aaa. Davalının çocuğun babası olmasının olanaksızlığının ispatı 332
c. Babalık davasının süresi 333
d. Babalık davasında görevli ve yetkili mahkeme. 335
e. Babalık davasının sonucu ve ananın mali hakları 336
aa. Doğum giderleri. 336XXV
bb. Doğumdan önceki ve sonraki altışar haftalık geçim giderleri. 336
cc. Gebelik ve doğumun gerektirdiği diğer giderler. 337
II. EVLAT EDİNME YOLUYLA SOYBAĞININ KURULMASI 337
1. Genel bakış: Evlat Edinme Kurumunun Niteliği ve İşlevi 337
2. Evlat Edinme İlişkisinin Kurulması İçin Gerekli Şartlar. 339
a. Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin şartlar. 339
aa. Genel şartlar. 339
aaa. Küçük evlat edinen tarafından bakılmış ve eğitilmiş olmalıdır 339
bbb. Evlat edinmenin küçüğün yararına bulunması 341
ccc. Evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarının hakkaniyete aykırı biçimde zedelenmemesi 341
bb. İlgililere ilişkin şartlar. 342
aaa. Evlat edinenler açısından 342
aaaa. Evli kişilerin evlat edinmesi . 342
aaaaa. Kural: Birlikte evlat edinme 342
bbbbb. Birlikte evlat edinme için gerçekleşmesi gereken şartlar. 343
bbbb. Eşlerden birinin diğerinin çocuğunu evlat edinmesinin özelliği: Üvey çocukların evlat edinilmesi 343
cccc. İstisna: Evli kişilerin tek başına evlat edinmesi 343
dddd. Evli olmayan kişilerin evlat edinmesi. 344
bbb. Evlatlık açısından 345
aaaa. Yaş. 345
bbbb. Küçüğün rızası. 345
cccc. Vesayet dairelerinin izni 346
dddd. Ana ve babanın rızası 346
aaaaa. Anlamı. 346
bbbbb. Rızası aranacak kişiler. 346
ccccc. Rızanın verilmesi yöntemi, zamanı, içeriği ve geri alınması. 347
aaaaaa. Yöntemi. 347
bbbbbb. Zamanı 348
cccccc. İçeriği. 348
ddddd. Geri alınması 349
eeee. Ana babanın rızasının aranmadığı hâller. 350
aaaaa. Gerekçesi ve sebepleri 350
bbbbb. Kararın verilme zamanı. 352
b. Erginlerin ve kısıtlıların evlat edinilmesi. 352
aa. Şartları 353
aaa. Evlat edinilenin ergin veya kısıtlı olması 353
bbb. Evlat edinenin altsoyunun açık muvafakatinin bulunması 353
ccc. Evlat edinilenin evli olması hâlinde eşinin rızası (MK m. 313/f.2) 354
ddd. Evlat edinen ve evlat edinilen açısından kanunun aradığı diğer şartlardan birinin gerçekleşmiş olması . 355
aaaa. Evlat edinilenin bedensel veya zihinsel özrü sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç olması (MK m. 313/b.1) 355
bbbb. Evlat edinilenin küçükken evlat edinen tarafından en az beş yıl süre ile bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş olması (MK m. 313/b. 2). 356
cccc. Evlat edinen ile evlat edinilenin en az beş yıldan beri aile hâlinde birlikte yaşamaları ve diğer haklı sebeplerin mevcut olması 356XXVI
eee. Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanacak olması. 356
c. Evlat edinme kararı 357
aa. Mahkeme kararının kurucu niteliği 357
bb. Yetkili ve görevli mahkeme. 358
cc. Mahkeme tarafından evlat edinmenin şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması. 358
aaa. Genel olarak. 358
bbb. Evlat edinme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesinde dikkate alınacak an 358
ccc. Özel olarak MK m. 316’da öngörülen araştırma ve araştırmanın içeriği 360
d. Evlat edinme ilişkisinin sonuçları 361
bb. Ana ve babaya ait hak ve yükümlülükler. 362
cc. Evlatlığın ana ve babası ile olan soybağının durumu. 363
dd. Evlenme yasağı 364
ee. Mirasçılık. 364
ff. Evlatlığın adı ve soyadı. 365
gg. Evlatlığın vatandaşlığı. 365
e. Evlat edinme ilişkisinin sona ermesi 365
aa. Kural: Evlat edinme ilişkisinin iptal davası açılarak sona erdirilmesi 365
bb. Evlat edinme ilişkisinin sona erdirilmesi sebepleri. 366
aaa. Evlat edinme ilişkisinin kurulabilmesi için rızası gereken kişilerin rızasının bulunmaması . 366
bbb. Evlat edinme ilişkisinin kurulmasındaki diğer noksanlıklar. 368
cc. İptal davasında hak düşürücü süreler. 369
f. Evlat edinme işlemlerinde aracılık. 370
§ 21. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ 370
I. GENEL BAKIŞ 370
II. SOYBAĞININ VELAYET HAKKINA BAĞLI OLMAYAN HÜKÜMLERİ 371
1. Soyadı 371
2. Karşılıklı Yükümlülükler. 374
3. Çocuk ile Kişisel İlişki Kurulması. 375
a. Ana ve baba ile çocuk arasında kişisel ilişki kurulması 375
aa. Kural 375
bb. İçeriği 376
cc. Sınırları 377
b. Üçüncü kişilerin çocukla kişisel ilişki kurması. 378
c. Yetkili ve görevli mahkeme 379
4. Ana Babanın Çocukların Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülüğü. 380
a. İçeriği 380
b. Süresi. 380
c. Ana babanın çocuk mallarını harcama yetkisi 381
d. Dava hakkı. 381
aa. Çocuğun dava hakkı 381
bb. Ana veya babanın dava hakkı. 382
e. Nafaka miktarının takdiri 382
f. Ana ve babanın güvence vermesi 382
g. Nafaka davasında geçici önlemler. 383
III. SOYBAĞININ VELAYET HAKKINA BAĞLI HÜKÜMLERİ. 383
1. Velayet Hakkının Tanımı. 383XXVII
2. Velayete Tabi Olan ve Velayet Hakkına Sahip Kişiler. 383
3. Velayet Hakkının Kullanılması 385
4. Velayet Hakkının Kapsamı 386
a. Genel olarak 386
b. Velayet hakkının kullanılmasında çocuğun düşüncesinin alınması 386
c. Çocuğun ana ve babasının sözünü dinleme yükümlülüğü 386
d. Velayet hakkının çocuğun medeni durumu ile ilgili hükümleri 387
aa. Çocuğa öz ad koyulması. 387
bb. Çocuğun yerleşim yerinin belirlenmesi 387
e. Çocuğun eğitimi 387
f. Çocuğun fiil ehliyeti ve temsil edilmesi 388
g. Çocuğun aileyi temsil etmesi . 389
h. Çocuk ile ana ve babası arasındaki hukuki işlemler. 390
i. Ana ve babanın çocuk mallarına ilişkin hak ve yükümlülükleri. 390
aa. Ana ve babanın çocuk mallarını yönetme ve kullanma hakkı 390
bb. Çocuk mallarının sarfı. 391
cc. Ana ve babanın kısmen veya tamamen yönetim ve kullanma hakkına sahip olmadığı çocuk malları 391
aaa. Çocuğa yapılan karşılıksız kazandırmalar. 392
bbb. Saklı pay 392
ccc. Meslek veya sanat için verilen mal ve kişisel kazanç. 392
dd. Yönetimin sona ermesi ve ana ile babanın sorumluluğu 392
5. Çocuğun Ana ve Babasına Karşı Korunması. 393
a. Çocuğun kişiliğinin korunmasına ilişkin önlemler. 393
aa. Genel olarak 393
bb. Çocukların yerleştirilmesi. 394
b. Çocuğun mallarına ilişkin önlemler 395
aa. Genel olarak 395
bb. Çocuk mallarının yönetiminin ana ve babadan alınması 396
6. Velayetin Kaldırılması. 396
a. Velayetin kaldırılmasının şartları 396
aa. Ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi (MK m. 348/b. 1)375a. 396
bb. Ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması (MK m. 348/b. 2) 397
cc. Ana veya babanın yeniden evlenmesinin özelliği. 397
b. Velayetin kaldırılması kararı ve sonuçları. 398
7. Durumun Değişmesinin Çocuğun Korunmasına İlişkin Önlemlere ve Velayetin Kaldırılması Kararına Etkisi 398
İKİNCİ BÖLÜM
AİLE TOPLULUĞU
(Geniş Anlamda Aile İlişkileri)
§ 22. YARDIM NAFAKASI 400
I. GİRİŞ 400
II. NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ (NAFAKA YÜKÜMLÜSÜ VE ALACAKLISI) 400
III. YARDIM NAFAKASININ ŞARTLARI 402
1. Yardım Nafakası Talep Edecek Olan Yönünden. 402
2. Yardım Nafakası Yükümlüsü Yönünden. 404
a) Nafaka yükümlüsü altsoy üstsoy hısımı ise. 404
b) Nafaka yükümlüsü kardeşler ise 405XXVIII
c) Sıra. 406
IV. YARDIM NAFAKASININ MİKTARININ TESPİTİ 408
V. USUL HÜKÜMLERİ. 410
1. Yetkili ve Görevli Mahkeme 410
2. Taraflar. 410
3. İspat Yükü 410
VI. YARDIM NAFAKASININ BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ.411
VII. YARDIM NAFAKASININ ÖZELLİKLERİ.411
1. Mirasçıya Geçmemesi411
2. Kural Olarak Üçüncü Kişiye Devir Edilememesi. 412
3. Haciz Edilememesi 412
4. Takas Edilememesi 412
5. Önceden Feragat Edilememesi 412
6. Kamu Düzeni ile İlgili Olması. 413
§ 23. EV DÜZENİ 413
I. GENEL OLARAK 413
II. EV BAŞKANLIĞI. 413
1. Genel Olarak 413
2. Ev Başkanı Kavramı 415
3. Ev Başkanının Yetkileri ve Yükümlülükleri 417
a. Yetkileri. 417
aa) Ev kurallarını belirlemek. 417
bb) Evin kurallarını uygulamak. 418
b. Yükümlülükleri 419
aa) Ev halkının eşyasını korumak 419
bb) Akıl hastalığı ya da akıl zayıflığı ile malûl olan topluluk fertlerine özel özen göstermek 419
4. Ev Başkanının Sorumluluğu 419
III. ALTSOYUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI. 425
§ 24. AİLE MALLARI 426
I. GENEL OLARAK 426
II. AİLE VAKFI 426
1. Niteliği ve Özellikleri 426
2. Aile Fideikomisi Yasağı. 428
III. AİLE MALLARI ORTAKLIĞI 429
1. Genel Açıklama ve Kavram. 429
2. Aile Malları Ortaklığının Kurulması. 430
3. Aile Malları Ortaklığının İşletilmesi. 430
a) Elbirliğiyle yönetilen aile malları ortaklığı 430
b) Kazanç paylı aile malları ortaklığı. 431
4. Ortakların Sorumluluğu 431
5. Ortaklığın Sona Ermesi 431
6. Paylaşma Kuralları. 432
IV. AİLE YURDU 432
1. Aile Yurdunun Niteliği ve Amacı 432
2. Aile Yurdunun Kurulması 433
3. Hükümleri 434
4. Sona Erme 434XXIX
BEŞİNCİ KISIM
VESAYET
§ 25. DAR ANLAMIYLA VESAYET 435
I. VESAYET HUKUKUNA GİRİŞ. 435
1. Genel Olarak 435
2. Vesayet Hukukunun Hukuksal Niteliği 435
3. Vesayet Hukukunun Uygulama Alanı 435
4. Vesayet Hukukunun Temel İlkeleri 436
a. Orantılılık İlkesi. 436
b. Tipe Bağlılık ve Tip Sınırlılığı İlkesi. 436
5. Kamusal Vesayet – Aile Vesayeti (Özel Vesayet) Ayırımı. 437
6. Vesayet Organları. 437
a. Kamusal Vesayet Organları 437
b. Aile Vesayeti Organları 437
II. AİLE VESAYETİ. 437
1. Genel Olarak 437
2. Aile Vesayetinin Kuruluş Şartları 438
a. Maddi Şart . 438
b. Usuli Şart. 438
3. Aile Vesayetinin Yürütümü ve Aile Meclisinin Sorumluluğu. 438
4. Aile Vesayetinin Sona Ermesi. 438
III. DAR ANLAMDA VESAYETİ GEREKTİREN HÂLLER 439
1. Küçüklük . 439
2. Kısıtlama 440
a. Genel Olarak 440
b. Kısıtlama Sebepleri 440
aa. Genel Olarak 440
bb. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı. 440
cc. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim. 441
aaa. Yetersizlik Olgusuna Dayalı (Alternatifli) Şartlar. 441
aaaa. Savurganlık 441
bbbb. Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlılığı 442
cccc. Kötü Yaşam Tarzı 442
dddd. Kötü Yönetim 442
bbb. Sosyal Şart 442
dd. Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza 443
aaa. 22.03.2023 Tarihinden Önce. 443
bbb. 22.03.2023 Tarihinden Sonra. 443
ee. İstek Üzerine (İradi) Kısıtlanma 444
ff. Kısıtlama Sebeplerinin Birbirleri İle İlişkisi . 445
c. Kısıtlama Usulü. 446
aa. Yargılamanın Başlangıcı 446
bb. Yargılama Usulü 446
cc. Kısıtlama Kararının İlanı. 448
d. Kısıtlanmanın Sonuçları. 449
IV. VESAYET İŞLERİNDE YETKİLİ MAHKEME 449
V. VASİ ATANMASI 449
1. Yasal Düzenleme. 449
2. Vasi Atanması İçin Aranan Şartlar. 450
a. Şekli Şartlar 450
b. Maddi Şart: “Yeterlilik”. 450XXX
3. Vasilik Engelleri. 451
4. Vasiliği Kabul Yükümlülüğü 451
5. Vasilikten Kaçınma (Özür) Sebepleri. 452
6. Vasi Atanmasında Özel Durumlar 453
a. Eş ve Yakın Hısımların Önceliği 453
b. İlgililerin İsteği 453
7. Vasi Atanmasında Usul. 454
a. Genel Olarak 454
b. Geçici Tedbirler 454
aa. Genel olarak. 454
bb. Tedbir Türleri. 454
aaa. Genel Olarak. 454
cc. Geçici Tedbir Kararının İlanı. 455
dd. Yetkili ve Görevli Mahkeme 455
c. Vasi Ataması Kararının Tebliğ ve İlanı 456
8. Vasilikten Kaçınma ve İtiraz 456
9. Geçici Vasilik. 457
10. Kesin Görev Devri 457
11. Vasinin Görev Süresi 457
12. Vasinin Ücreti 457
VI. VESAYETİN YÜRÜTÜMÜ 458
1. Genel Olarak . 458
2. Vasinin Göreve Başlaması. 458
a. Defter Tutma 458
b. Değer Taşıyan Eşyaların Saklanması. 459
c. Menkullerin Satımı 459
aa. Paraların Yatırılması 460
bb. Sermaye Yatırımlarının Dönüştürülmesi. 460
cc. Ticari ve Sınai İşletmeler. 460
dd. Taşınmazların Durumu 461
3. Vesayet Altındaki Kişiye Yönelik Kişisel Özen . 461
a. Genel Olarak 461
b. Küçüklerde Kişisel Özen. 462
c. Özel Olarak Vesayet Altındaki Küçüğün Koruma Amaçlı Özgürlüğünün Kısıtlanması. 462
d. Kısıtlılara Yönelik Kişisel Özen 462
4. Vesayet Altındaki Kişinin Temsili. 463
a. Genel Olarak Vasinin Yasal Temsil Yetkisi ve Hukuksal Niteliği. 463
b. Temsil Yetkisinin Kullanılması 463
c. Yasal Temsil Yetkisinin Üçüncü Kişiye Devri. 464
d. Yasak İşlemler 464
e. Vesayet Altındaki Kişinin Görüşünün Alınması 465
f. Vesayet Altındaki Kişinin Tek Başına Hareket Etmesi 465
aa. Vasinin Rızası 465
aaa. Genel Olarak. 465
bbb. Vasinin İcazet Vermemesinin Sonuçları 466
bb. Vesayet Altındaki Kişinin Bir Meslek veya Sanatı Yürütümü. 466
5. Vesayet Altındaki Kişinin Mallarının Yönetimi 467
a. Malların Fiilen Yönetimi. 467
b. Vasinin Hesap Tutma ve Rapor Verme Yükümü 467
c. Vesayet Altındaki Kişinin Serbest Malları. 467
VII. VESAYET DAİRELERİNİN GÖREVLERİ 468XXXI
1. Şikayet ve İtirazları İnceleme. 468
a. Genel Olarak 468
b. Şikayet Sebepleri. 468
c. Şikayet ve İtiraz Hakkı Sahipleri. 469
d. Şikayet ve İtirazın Süresi. 469
e. Şikayet ve İtiraz Üzerine Verilecek Kararların Temyizi 469
2. İzin Verme 469
a. Genel olarak. 469
b. Vesayet Makamının İznine Tabi Olan İşlemler 470
c. Vesayet Makamının ve Denetim Makamının İznine Tabi Olan İşlemler. 471
d. İzin Verilmemesinin Sonuçları. 472
3. Rapor ve Hesapların İncelenmesi 472
VIII. VESAYETİN SONA ERMESİ. 473
1. Vesayeti Gerektiren Sebeplerin Ortadan Kalkmasına Bağlı Olarak Vesayetin Sona Ermesi 473
a. Vesayetin Kendiliğinden Sona Ermesi. 473
aa. Küçüklerde 473
bb. Hükümlülerde 473
cc. Ölüm ve Gaiplik 474
b. Vesayetin Mahkeme Kararı İle Sona Ermesi 474
aa. Genel Olarak 474
bb. Şartları 474
cc. Yargılama Usulü 474
aaa. İlan 474
bbb. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı Hâlinde Usul 475
ccc. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim Hâlinde Usul . 475
ddd. İstek Üzerine Kısıtlanmada Usul. 475
2. Vasilik Görevinin Sona Ermesi 475
a. Genel Olarak 475
b. Vasilik Görevinin Kendiliğinden Sona Ermesi 475
aa. Vasinin Ölümü. 475
bb. Ehliyetsiz Hâle Gelme. 476
cc. Kasıtlı İşlenmiş Suçtan Hapse Mahkumiyet 476
dd. Vesayetin Kendiliğinden Sona Ermesi. 476
ee. Vasinin Görev Süresinin Dolması 476
c. Vasinin Görevinin Kendiliğinden Sona Ermediği Hâller. 476
aa. Vasilik Engellerinin Varlığı . 476
bb. Vasilikten Kaçınma Sebebinin Varlığı. 477
d. Göreve Devam Zorunluluğu 477
3. Vasinin Görevden Alınması. 477
a. Genel Olarak 477
b. Görevden Alınma Sebepleri. 478
aa. Vasinin Görevini Ağır Surette Savsaklaması 478
bb. Vasinin Yetkilerini Kötüye Kullanması. 478
cc. Vasinin Güven Sarsıcı Davranışları. 478
dd. Vasinin Ödeme Güçlüğü 478
ee. Vasiye İlişkin Diğer Yetersizlik Hâlleri. 478
c. Görevden Almayla Görevli Mahkeme. 479
d. Görevden Alma Usulü 479
e. Yargılama Sırasındaki Geçici Önlemler. 479
f. Vesayet Makamının Vereceği Karar 479XXXII
aa. Görevden Alma Kararı. 479
bb. Uyarı Kararı. 480
4. Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları. 480
a. Kesin Hesap ve Son Raporun Verilmesi . 480
b. Malvarlığının Teslimi. 480
c. Vasinin Görevine Son Verilmesi . 480
§ 26. KORUMA AMAÇLI ÖZGÜRLÜK KISITLAMASI 481
I. GİRİŞ&
