Türkiye'de Mesleki Teknik Eğitim Tarihi (1886-1986)

Türkiye’de Mesleki Teknik Eğitim, Anadolu’nun Türkleşmeye başladığı dönemden itibaren, yaygın mesleki teknik eğitim olarak, Ahilik, Gedik ve Loncalarla Anadolu’da yayılmaya başlamıştır. Bu dönemde mesleki teknik eğitim, usta-çırak geleneğinde yaşanmıştır. O dönemdeki koşullarda Anadolu’daki mesleki teknik eğitim kurumları, toplum ihtiyacını en iyi şekilde karşılamaktaydı. Fakat Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemi’ne girdiği 1700’lü yılların başında mesleki teknik eğitim teşkilatı kendini yenileyemedi ve mesleki teknik eğitim sisteminde bozulmalar başladı.

Osmanlı Devleti 18. yy’da Batı devletleri karşısında, askerî ve ekonomik alanda geri kalmıştır. Devlet bu olumsuzluğu gidermek için ilk iş olarak askerlik ile ilgili Batı tekniğini almaya çalışmıştır. Devlet, askeri alanda okullar açarak Batılı devletlerin eğitim programlarını uygulanmaya koymuştur. Askerî alanda atılan yenilik hareketleri zamanla sivil alanda da kendini göstermiş; ziraat okulları, sanayi okulları gibi okullar memleketin her köşesinde açılmaya başlanmıştır. Askerlik alanı dışındaki mesleki teknik eğitim-öğretimde büyük gelişmelerin sağlanması Tanzimat Dönemi’nde olmuştur diyebiliriz.

Tanzimat Dönemi’ndeki mesleki teknik eğitim alanındaki gelişmeler, II. Meşrutiyet Dönemi’nde de olumlu yönde devam etmiştir. II. Meşrutiyet Dönemi’nde mesleki teknik eğitim alanında, sanayi okulları ve ziraat okulları daha etkili olmuştur. Bu okullar, açıldıkları bölgelerin gelişmesinde büyük katkılar sağlamıştır.

Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi mesleki teknik eğitim alanındaki gelişmelere baktığımızda; Cumhuriyet öncesi mesleki teknik eğitim sahasında olumlu gelişmeler olsa da, mesleki teknik eğitim alanında çok büyük eksiklikler olduğunu görürüz. Bu eksiklikler özellikle Kurtuluş Savaşı yıllarında daha da açığa çıkmıştır. Mesleki teknik eğitim alanındaki eksiklikleri gören Atatürk, mesleki teknik eğitimle bizzat ilgilenmiştir. Türkiye’nin mesleki teknik eğitimini şekillendirmek için Türkiye’ye mesleki teknik eğitim alanında yabancı uzmanlar getirttirmiş, yurt dışına bu alanda uzmanlaşmak için öğrenciler gönderilmiştir.

Türkiye’de Atatürk’le başlayan mesleki teknik eğitim alanındaki çalışmalar, ilerleyen yıllarda daha düzenli ve verimli hâle getirilmeye çalışılmıştır.