Bilgi ve iletişim teknolojilerinde inanılmaz bir devrim yaşandığına tanıklık ettiğimiz bu dönemde, uluslararası hukukun asli süjeleri olan devletler de artık tüm faaliyetlerini söz konusu teknolojik altyapı ve imkanları kullanarak yerine getirmektedir. İnternet başta olmak üzere birçok donanım ve yazılım ile beraber bilgisayar ağ ve sistemlerinin bütünü olarak ifade edebileceğimiz siber uzay ortamında, herhangi bir belirlenebilmiş coğrafi ya da siyasi sınırlama bulunmadığı ifade edilmektedir. Uluslararası hukukta devletlerin faaliyetlerini düzenleyen özel hukuki rejimin de tam anlamıyla yerleşmediği siber uzay ortamında, yürütülen faaliyetlerin çok daha hızlı bir şekilde, kendini gizlemeye imkan veren, etkili ve daha başarılı sonuçlar elde edebilecek yöntem ve araçlar geliştirilmiştir. 21. yüzyıl dünyasında devletler, diğer alanlarda olduğu gibi askeri faaliyetlerinde de siber uzaydan en yüksek faydayı elde etmeye çalışmaktadır. Bu çalışmalarının bir sonucu olarak askeri mücadelelerini kara, deniz, hava ve uzay ortamına ek olarak siber uzay dediğimiz ortamı da dahil ederek sürdürmektedirler. Söz konusu yeni mücadele alanında artık siber savaş adı verilen bir mücadele türü karşımıza çıkmaktadır. Bu eserde, siber savaş mücadelesinin yöntem ve araçları ile uluslararası hukukun kuvvet kullanma ve insancıl hukuka ilişkin uygulama alanı bulan kurallarının siber savaşta uygulanabilirliği incelenmektedir.
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
SİBER SAVAŞ HUKUKUNUN TEMEL ESASLARI: TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAMA SORUNU, YÖNTEM VE ARAÇLAR İLE SİBER SAVAŞTA HEDEF ALINAN VARLIKLAR
I. SİBER SAVAŞ HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
A. Siber Uzay
B. Siber Savaş
C. Bilgi Savaşı
D. Siber Saldırı
E. Siber Caydırıcılık
F. Siber Casusluk
G. Siber İstihbarat
H. Siber Terörizm
II. SİBER SAVAŞTA UYGULANAN YÖNTEM VE ARAÇLAR
A. Bilgisayar Korsanlığı
B. Zararlı (Kötücül) Yazılımlar
C. Arka / Tuzak Kapı
D. Hizmet Dışı Bırakma ve Dağıtılmış Hizmet Dışı Bırakma
E. Sosyal Mühendislik
III. SİBER UZAYDA YÜRÜTÜLEN SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNDE HEDEF ALINAN KRİTİK ALTYAPI VE SİSTEMLER
İKİNCİ BÖLÜM
SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN ULUSLARARASI HUKUKTA KUVVET KULLANIMINA (JUS AD BELLUM) İLİŞKİN KURALLAR ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
I. SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN KUVVET KULLANMA YASAĞI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
A. Genel Olarak Kuvvet Kullanma Yasağı
B. Siber Saldırıların Kuvvet Kullanma Yasağına Aykırılığının İncelenmesi
II. ULUSLARARASI BARIŞ VE GÜVENLİĞİN KORUNMASI BAKIMINDAN SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN ELE ALINMASI
III. MEŞRU SAVUNMA HAKKININ SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİ BAĞLAMINDA UYGULANABİLİRLİĞİ
A. Uluslararası Hukukta Genel Olarak Meşru Savunma Hakkı
B. Siber Saldırılar Karşısında Meşru Savunma Hakkının Uygulanabilirliği
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUKA (JUS IN BELLO) İLİŞKİN KURALLAR ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
I. ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK KURALLARININ KAPSAMI, KAYNAKLARI VE UYGULAMA ALANI
A. Uluslararası Hukukta İnsancıl Hukuk Kavramı
B. İnsancıl Hukukun Kaynakları ve Temel İlkeleri
C. İnsancıl Hukuk Kurallarının Uygulama Alanı
II. ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK KURALLARI BAKIMINDAN SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
A. Silahlı Çatışmalarda Uygulanan Siber Savaş Faaliyetleri Karşısında İnsancıl Hukuk Kurallarının Uygulanabilirliği
B. Mevcut Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarının Siber Savaş Faaliyetlerine Etkisi
C. Silahlı Çatışmalar Hukukunda Tarafsızlık Durumunun Siber Savaşta Uygulanabilirliği
SONUÇ
KAYNAKÇA
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde inanılmaz bir devrim yaşandığına tanıklık ettiğimiz bu dönemde, uluslararası hukukun asli süjeleri olan devletler de artık tüm faaliyetlerini söz konusu teknolojik altyapı ve imkanları kullanarak yerine getirmektedir. İnternet başta olmak üzere birçok donanım ve yazılım ile beraber bilgisayar ağ ve sistemlerinin bütünü olarak ifade edebileceğimiz siber uzay ortamında, herhangi bir belirlenebilmiş coğrafi ya da siyasi sınırlama bulunmadığı ifade edilmektedir. Uluslararası hukukta devletlerin faaliyetlerini düzenleyen özel hukuki rejimin de tam anlamıyla yerleşmediği siber uzay ortamında, yürütülen faaliyetlerin çok daha hızlı bir şekilde, kendini gizlemeye imkan veren, etkili ve daha başarılı sonuçlar elde edebilecek yöntem ve araçlar geliştirilmiştir. 21. yüzyıl dünyasında devletler, diğer alanlarda olduğu gibi askeri faaliyetlerinde de siber uzaydan en yüksek faydayı elde etmeye çalışmaktadır. Bu çalışmalarının bir sonucu olarak askeri mücadelelerini kara, deniz, hava ve uzay ortamına ek olarak siber uzay dediğimiz ortamı da dahil ederek sürdürmektedirler. Söz konusu yeni mücadele alanında artık siber savaş adı verilen bir mücadele türü karşımıza çıkmaktadır. Bu eserde, siber savaş mücadelesinin yöntem ve araçları ile uluslararası hukukun kuvvet kullanma ve insancıl hukuka ilişkin uygulama alanı bulan kurallarının siber savaşta uygulanabilirliği incelenmektedir.
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
SİBER SAVAŞ HUKUKUNUN TEMEL ESASLARI: TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAMA SORUNU, YÖNTEM VE ARAÇLAR İLE SİBER SAVAŞTA HEDEF ALINAN VARLIKLAR
I. SİBER SAVAŞ HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
A. Siber Uzay
B. Siber Savaş
C. Bilgi Savaşı
D. Siber Saldırı
E. Siber Caydırıcılık
F. Siber Casusluk
G. Siber İstihbarat
H. Siber Terörizm
II. SİBER SAVAŞTA UYGULANAN YÖNTEM VE ARAÇLAR
A. Bilgisayar Korsanlığı
B. Zararlı (Kötücül) Yazılımlar
C. Arka / Tuzak Kapı
D. Hizmet Dışı Bırakma ve Dağıtılmış Hizmet Dışı Bırakma
E. Sosyal Mühendislik
III. SİBER UZAYDA YÜRÜTÜLEN SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNDE HEDEF ALINAN KRİTİK ALTYAPI VE SİSTEMLER
İKİNCİ BÖLÜM
SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN ULUSLARARASI HUKUKTA KUVVET KULLANIMINA (JUS AD BELLUM) İLİŞKİN KURALLAR ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
I. SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN KUVVET KULLANMA YASAĞI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
A. Genel Olarak Kuvvet Kullanma Yasağı
B. Siber Saldırıların Kuvvet Kullanma Yasağına Aykırılığının İncelenmesi
II. ULUSLARARASI BARIŞ VE GÜVENLİĞİN KORUNMASI BAKIMINDAN SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN ELE ALINMASI
III. MEŞRU SAVUNMA HAKKININ SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİ BAĞLAMINDA UYGULANABİLİRLİĞİ
A. Uluslararası Hukukta Genel Olarak Meşru Savunma Hakkı
B. Siber Saldırılar Karşısında Meşru Savunma Hakkının Uygulanabilirliği
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUKA (JUS IN BELLO) İLİŞKİN KURALLAR ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
I. ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK KURALLARININ KAPSAMI, KAYNAKLARI VE UYGULAMA ALANI
A. Uluslararası Hukukta İnsancıl Hukuk Kavramı
B. İnsancıl Hukukun Kaynakları ve Temel İlkeleri
C. İnsancıl Hukuk Kurallarının Uygulama Alanı
II. ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK KURALLARI BAKIMINDAN SİBER SAVAŞ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
A. Silahlı Çatışmalarda Uygulanan Siber Savaş Faaliyetleri Karşısında İnsancıl Hukuk Kurallarının Uygulanabilirliği
B. Mevcut Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarının Siber Savaş Faaliyetlerine Etkisi
C. Silahlı Çatışmalar Hukukunda Tarafsızlık Durumunun Siber Savaşta Uygulanabilirliği
SONUÇ
KAYNAKÇA